Το μυστικό μέσα στα μάτια της

«Stop thinking what you could have done differently. Forget the past. You’ll end up with a thousand pasts and no future»

Οι (περισσότεροι) κριτικοί το (ψιλο)έθαψαν. Δεν του συγχώρεσαν ότι πήρε το Όσκαρ μέσα από τα «χέρια» του Μίκαελ Χάνεκε. Δεν πρόκειται συγκρίνω «Το μυστικό στα μάτια της» με την ταινία του Χάνεκε. Αλλά θεωρώ ότι είναι λίγο άδικες οι απόψεις που εκφράστηκαν γι’αυτό.

Το μυστικό δεν είναι απλά ένα ακόμη θρίλερ. Έχει απλά το «περιτύλιγμα» ενός θρίλερ. Τα θέματα που θίγει είναι πολύ πιο σημαντικά και πολύ πιο βαθιά.

Η υπόθεση: Ένα έγκλημα που ποτέ δεν τιμωρήθηκε όπως του άξιζε στοιχειώνει εδώ και 25 χρόνια τον ομοσπονδιακό πράκτορα Μπενχαμίν Εσποζίτο. Πρόκειται για το βιασμό και τον φόνο μιας νεαρής γυναίκας.

Με αφορμή την απόφασή του να γράψει ένα βιβλίο για το θέμα, ο Εσποζίτο «βουτά» στο παρελθόν σε μια απόπειρα να καταλάβει τι πήγε στραβά με την υπόθεση και τη ζωή του.

Εκεί έγκειται ίσως και η μεγάλη αξία της ταινίας. Το έγκλημα που δεν μπορεί να ξεχάσει ο Εσποζίτο του θυμίζει πράγματα από τον εαυτό του. Έναν ανολοκλήρωτο έρωτα, μια ζωή που του επιβλήθηκε, έναν εαυτό που μοιάζει ποτέ να μην ήταν δικός του.

Το «whodunnit» (ποιος έκανε το φόνο) μας απασχολεί μόνο για λίγο. Μεγαλύτερη σημασία έχουν «γύρω γύρω». Τα οποία συνθέτουν ένα παζλ από στιγμές, βλέμματα, χαμένες ευκαιρίες και επώδυνα κομμάτια.

Φλας μπακ, σκηνές γυρισμένες με κάμερα στο χέρι και άλλες που κινούνται αργά, σχεδόν νωχελικά με το φακό να στέκεται στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών προσπαθώντας κάτι να ανακαλύψει πίσω από βλέμματα και εκφράσεις. Υποθέσεις που ποτέ δεν έτυχαν σωστής διαχείρισης και γι’αυτό ποτέ δεν «έκλεισαν». Και πιθανώς δεν κλείνουν ούτε μετά το τέλος της ταινίας, ούτε μετά τις όσες αποκαλύψεις.

Κάποιοι ίσως τη θεωρήσουν «απλή» ταινία. Τα απλά, όμως, είναι τα καλύτερα. Το σενάριο είναι εξαιρετικό, στα συν οι ερμηνείες (πρωταγωνιστών και δευτεραγωνιστών), μια εξαιρετική καταγραφή της Αργεντινής της δεκαετίας του 1970, ίσως υπερβολικά glossy στιγμές στιγμές (βγαλμένης σαν μέσα από όνειρο). Παρ’ όλα αυτά η συναισθηματική κατάσταση του ήρωα το αιτιολογεί.