Το 33ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κιν/φου με αφιερώματα στον Ερίκ Ρομέρ, τον Τάκη Κανελλόπουλο και “Δεύτερη ευκαιρία” σε ελληνικές ταινίες
Το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου,το μακροβιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αθήνας, επιστρέφει, για 33η συνεχή χρονιά, και για πρώτη φορά, ψηφιακά! Το φεστιβάλ θα φιλοξενηθεί από την Τετάρτη 25/11 μέχρι την Παρασκευή 4/12, στην πλατφόρμα Cinesquare και οι φίλοι του ευρωπαϊκού σινεμά θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όλες τις ταινίες του φετινού προγράμματος, δωρεάν! Το αναλυτικό πρόγραμμα των προβολών που θα περιλαμβάνει, όπως κάθε χρόνο, διαγωνιστικό τμήμα και επιλεγμένα αφιερώματα, θα ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες.
Το φεστιβάλ ανακοίνωσε τα φετινά του αφιερώματα, ένα με τίτλο «Δεύτερη Ευκαιρία» σε αξιόλογες ελληνικές ταινίες που δεν έτυχαν της διανομής που άξιζαν, ένα μικρό αφιέρωμα στο έργο του Τάκη Κανελλόπουλου, στον ανατόμο των ανθρωπίνων σχέσεων Ερίκ Ρομέρ και στο μεταναστευτικό.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ
Με τα λόγια του καλλιτεχνικού διευθυντή του φεστιβάλ, Νίνου Φένεκ Μικελίδη: «Τις τελευταίες δεκαετίες, η διανομή της ελληνικής ταινίας γινόταν, και δυστυχώς εξακολουθεί να γίνεται, εντελώς τυχαία και πρόχειρα. Πιεσμένοι ανάμεσα στα μεγάλα εμπορικά, εξ Αμερικής συνήθως, «προϊόντα», οι λιγοστοί διανομείς που αποφασίζουν να διανείμουν μια ελληνική ταινία στις αίθουσες αναγκάζονται να αναζητήσουν κάποια άδεια εβδομάδα είτε ανάμεσα στις άλλες, υποτιθέμενες, αν και όχι πάντα, πιο εμπορικές ταινίες, είτε προς το τέλος της σεζόν, όταν ο αριθμός των θεατών αρχίζει να μειώνεται.
Κι αυτό πάντα σε εβδομάδες σκόρπιες, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα συνέχισης της συγκεκριμένης προβολής. Κατά διαστήματα, σύμβουλοι στο υπουργείο Πολιτισμού, μέλη των διοικητικών συμβουλίων στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και άλλοι ειδήμονες, πρότειναν, ή προσπάθησαν να προτείνουν, λύσεις που είτε δεν υλοποιήθηκαν είτε απέτυχαν, όπως η απόφαση του ΕΚΚ στη δεκαετία του ’80 να επιδοτήσει αίθουσες που θα πρόβαλλαν ορισμένο αριθμό ελληνικών ταινιών.
Το σημερινό αφιέρωμα σκοπό έχει να προβάλει ταινίες που, για τους πιο πάνω, αλλά και άλλους, πέρα από την αξία του έργου, λόγους, δεν είχαν τη διανομή που τους άξιζε. Διανομή που πρέπει όσο το δυνατό πιο σύντομα να συζητηθεί από τους αρμόδιους – σκηνοθέτες, παραγωγούς, σωματεία του κλάδου και το ίδιο το κράτος – για να υποστηριχτεί όπως της αξίζει η εγχώρια παραγωγή, όπως πράττουν και άλλα ευρωπαϊκά κράτη για τη δική τους παραγωγή.»
Οι ταινίες του αφιερώματος σε αλφαβητική σειρά::
– “ΑΡΚΑΔΙΑ ΧΑΙΡΕ” – Φίλιππος Κουτσαφτής (2015)
Μια περιπλάνηση στο παρελθόν και το παρόν της Αρκαδίας, ενός τόπου γεμάτου μύθους και ιστορία.
– “ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ” – Μαργαρίτα Μαντά (2014)
Η ερωτική ιστορία του Κώστα και της ‘Αννας, δυο μοναχικών ανθρώπων που ζουν στην Αθήνα, μια πόλη διψασμένη για αγάπη.
– “ΝΟΡΒΗΓΙΑ” – Γιάννης Βεσλεμές (2014)
Οι αναζητήσεις του φωτοφοβικού, δεινού χορευτή και πλάσματος της νύχτας, Ζανό, στη συναρπαστική αλλά και σκοτεινή Αθήνα του 1984.
– “ΡΙΣΑΛΤΟ” – Βασίλης Βαφέας (2016)
Η ιστορία του ‘Αρη, ενός νεαρού σκηνοθέτη, που παλεύει να βρει την ισορροπία του ανάμεσα στα προσωπικά του όνειρα και την πίεση της οικογένειας και της κοινωνικής συγκυρίας.
– “DO IT YOURSELF” – Δημήτρης Τσιλιφώνης (2017)
Η περιπέτεια ενός μικροαπατεώνα που συμφωνεί να πρωταγωνιστήσει σε ένα βίντεο, με σκοπό την αποκατάσταση της δημόσιας εικόνας ενός παράνομου επιχειρηματία.
– “FORGET ME NOT” – Γιάννης Φάγκρας (2014)
Ένα road movie στη θάλασσα και μια ερωτική περιπέτεια. Η ιστορία δύο εραστών στην άκρη του κόσμου. Γυρισμένη στον Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό, στη θάλασσα Μπέρινγκ, στην Αλάσκα και στη Νέα Ορλεάνη.
– “LINES” – Βασίλης Μαζωμένος (2016)
Μια ταινία για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα και τα αποτελέσματά της στην κοινωνία, μέσα από τις ιστορίες 7 διαφορετικών ανθρώπων, εμπνευσμένες από τις περίπου 4.000 αυτοκτονίες την εποχή της κρίσης.
– “SMAC” – Ηλίας Δημητρίου (2015)
Η ιστορία μιας γυναίκας, της Ελένης, που προσπαθεί να βάλει ξανά τη ζωή της σε τάξη, μετά το σοκ της είδησης ότι πάσχει από καρκίνο.
ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ: ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ
Με τα λόγια του Παναγιώτη Γιαννέλη: «Ο Τάκης Κανελλόπουλος μας εισήγαγε στο μαγικό κόσμο του ψυχισμού και των συναισθημάτων στις αρχές της δεκαετίας του ’60, στο απόγειο της «χρυσής» εποχής του ελληνικού σινεμά. Τότε που η «Φίνος Φιλμς» γέμιζε αίθουσες ασφυκτικά με αστραφτερά, εμπορικά προϊόντα. Σε μια περίοδο, που, σε αντίθεση με τα δεδομένα που επικρατούσαν ως τότε, τόσο στο πλατύ κοινό όσο και σ’ εκείνο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (που μόλις τότε έκανε το ξεκίνημά του), όπου η δομή ενός έργου καθοριζόταν από τις επιθυμίες του κοινού κι όπου ο σκηνοθέτης θύμιζε διευθυντή ορχήστρας όσον αφορά στη λειτουργία του, ανέτειλε μια κινηματογραφία στην οποία ο σκηνοθέτης αποτελούσε ο ίδιος ολόκληρη την ορχήστρα, μεταφέροντάς μας την προσωπική του άποψη για το περιβάλλον που απαθανάτιζε η κάμερά του. Μια τάση που βρισκόταν σε σύμπλευση με το γαλλικό «Νέο Κύμα», το βρετανικό “Free Cinema” ή το Βραζιλιάνικο “Cinema Novo” – και που συνδέονταν άρρηκτα με το αποκαλούμενο Σινεμά των Δημιουργών.
Ο αθεράπευτα ρομαντικός Κανελλόπουλος κατάφερε να μετουσιώσει όλες τις ανωτέρω νεότευκτες, καλλιτεχνικές αρετές με τον πλέον ιδεώδη (και γηγενή) τρόπο, αποτελώντας, μαζί με τους Κακογιάννη και Κούνδουρο, ένα αρραγές τρίπτυχο πίσω από το οποίο θα συνέπλεαν αρχικά όλοι οι «παρείσακτοι» του εμπορικού, κινηματογραφικού κατεστημένου. Με αρχή την κατανυκτική όσο και ενθουσιώδη προβολή του ντοκιμαντέρ «Μακεδονικός Γάμος» (στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης στις 23 Σεπτεμβρίου 1960) και το διεθνώς αναγνωρισμένο ως αντιπολεμικό αριστούργημα «Ουρανός», ο Κανελλόπουλος προκαλεί σύγκρουση με τη βαλτώδη βεβαιότητα της εποχής του και μας χαρίζει συναισθηματική ανάταση, καθώς ευθυγραμμίζει τις γραμμές των προσώπων και τις ψυχές των πρωταγωνιστών του με τον ατελείωτο ορίζοντα.
Με το ίδιο, συχνά ανατρεπτικό, πάθος, ο ασυμβίβαστος, αυτός, αντικομφορμιστής, απομονωμένος σκηνοθέτης, που αρνιόταν να ενταχθεί στην εποχή του, θα συνεχίσει, με την ίδια εμμονή, να αντιμετωπίζει τις ανθρώπινες σχέσεις, τον έρωτα αλλά και τα αδιέξοδα της ζωής, σε ταινίες όπως η «Εκδρομή», η «Παρένθεση» και το «Ρομαντικό σημείωμα», ταινίες που, αν και στην εποχή τους δεν είχαν την επιτυχία που τους άξιζε, παραμένουν μέχρι σήμερα δείγματα εξαίρετα ενός πρωτοποριακού κινηματογράφου, που δεν έχουν χάσει τίποτα από την ομορφιά και τη δύναμή τους
Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθούν οι παρακάτω ταινίες σε αλφαβητική σειρά:
– «Εκδρομή» (1966)
– «Ουρανός» (1962)
– «Ρομαντικό Σημείωμα» (1978)
ΕΡΙΚ ΡΟΜΕΡ
«Ο Ανατόμος των Ανθρώπινων Σχέσεων», ο Ερίκ Ρομέρ, έχει την τιμητική του στο φετινό Πανόραμα. «Παρόλο που ορισμένοι αντιμετώπιζαν τις ταινίες του Ερίκ Ρομέρ (1920-2010) ως ταινίες “αργές” και αντι-κινηματογραφικές,» γράφει ο Νίνος Μικελίδης, «στην πραγματικότητα πρόκειται για εξαιρετικές κωμωδίες, μελέτες πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις και αδυναμίες, την έλλειψη συνεννόησης, δοσμένες με τρυφερότητα, ανθρωπιά και οξυδέρκεια, μέσα πάντα από ένα λεπτό, αναγκαίο χιούμορ, κι όπου ο διάλογος έχει την ίδια αξία με την εικόνα.»
Στο Φεστιβάλ θα προβληθούν τρεις ταινίες του Ερίκ Ρομέρ, τα «La Marquise d’ O» (1976), «Pauline à la plage» (1996) και «Conte d’été» (2006).
ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ;
Με τον τίτλο «Παράδεισος στη Δύση;» το Πανόραμα κοιτάζει το μεταναστευτικό μέσα από τα μάτια των Ελλήνων σκηνοθετών. «Αν στην περίοδο της ελληνικής ευημερίας, η μετανάστευση Ελλήνων προς το εξωτερικό έδειχνε να έχει σταματήσει (με εξαίρεση την περίοδο των διαφόρων μνημονίων, που οδήγησαν τους συμπατριώτες μας, και ιδιαίτερα τη νεολαία, σε άλλου είδους μετανάστευση)», γράφει ο Νίνος Μικελίδης, «τις τελευταίες δεκαετίες παρακολουθούμε μια μετανάστευση προς την Ελλάδα από χώρες του εξωτερικού: αρχικά από Αλβανία και Πολωνία, και στη συνέχεια τόσο από ασιατικές όσο και από αφρικανικές χώρες, χώρες του τρίτου κόσμου που έχουν πληγεί από τη φτώχεια, την ανεργία αλλά και από πολιτικές διώξεις. Μετανάστευση που έχει απασχολήσει και εξακολουθεί να απασχολεί τον ελληνικό, και όχι μόνο, κινηματογράφο, με τους Έλληνες σκηνοθέτες να καταγράφουν και να σχολιάζουν τη δική τους άποψη στο θέμα, τόσο σε ταινίες μυθοπλασίας, όσο και σε ντοκιμαντέρ.»
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι τα «Απ’ το Χιόνι», Σωτήρης Γκορίτσας (1993), «Ενας Αλλος Κόσμος», Χριστόφορος Παπακαλιάτης (2015), «Ευρώπη το Ονειρο», Αννέτα Παπαθανασίου, Αγγελος Κοβότσος (2018), «Πλατεία Αμερικής», Γιάννης Σακαρίδης (2016), «Φαντάσματα Πλανιούνται Πάνω από την Ευρώπη», Μαρία Κουρκούτα, Νίκη Γιάνναρη (2016), «10η Μέρα», Βασίλης Μαζωμένος (2012), «Eduart», Αγγελική Αντωνίου (2006) και «Ovil and Usman», Δημήτρης Γέρος (2019).
