15ο fff: Ανασκόπηση Παρασκευής (21/3/2014)

Στο Δαναό είχαμε την ευκαιρία να δούμε τρείς διαφορετικές ταινίες  που καλύπτουν όλο το φάσμα του Γαλλόφωνου κινηματογράφου . Ταινίες με ευαισθησία και επίκεντρο τον άνθρωπο και τις αντίδρασεις του απέναντι σε καταστάσεις που τον ξεπερνούν.

Diego Star 

Σκηνοθεσία: Frédérick Pelletier.

Ένα φορτηγό πλοίο στο πέρασμα τoυ Saint Laurent . Στο μηχανοστάσιο, ένα σημαντικό ατύχημα προκαλεί μια βλάβη. Ο Traoré, μηχανικός από την Ακτή Ελεφαντοστού,κατηγορείται  αδίκως . Το πλοίο ρυμουλκείται στο ναυπηγείο του Lévis. Οι επισκευές θα κρατήσουν τρεις εβδομάδες. Εν τω μεταξύ, το πλήρωμα θα φιλοξενηθεί από τους κατοίκους. Ο Traoré μένει στο σπίτι της Fanny, μια νεαρής ανύπαντρης μητέρας. Σταδιακά η δυσπιστία της νέας γυναίκας  απέναντι στον ξένο που της προσφέρει ένα είδος πατρικής  υποστήριξης, εξαφανίζεται. Αλλά όταν ο Traoré απολυθεί χωρίς προειδοποίηση ή αποζημίωση, και η Fanny συνειδητοποιήσει ότι δεν θα καταβληθεί το ενοίκιο, τον διώχνει από το σπίτι.  10.000 μίλια από τη πατρίδα του,ο Traoré βυθίζεται μέσα στο χειμώνα του Κεμπέκ.

Μια ταινία που θίγει πολλά θέματα που μας επηρεάζουν όλους.: την μονογονεϊκή μητέρα, την γιαγιά που δίνει μαθήματα ηθικής, τους εργαζόμενους που εργάζονται σκληρά για ένα κατώτατο μισθό, την συνεννόηση, τις πολυ-πολιτισμικές συναντήσεις , τις σχέσεις με τους συναδέρφους, τους ανθρώπους που παίζουν παιχνίδια πίσω από την πλάτη, το τίμημα του να λες την αλήθεια,  τους διοικητικούς λαβύρινθους,την συνένοχη σιωπή. Η σκηνοθεσία απλή με σταθερά πλάνα, η κάμερα εστιάζει στα πρόσωπα και τις ψυχές των πρωταγωνιστών, η νατουραλιστική φωτογραφία και το λιτό εσωτερικό παίξιμο των ηθοποιών τονίζουν το παραλληλισμό μεταξύ των δύο κόσμων εντελώς αντίθετων,  την ηρεμία και χαλάρωση των εσωτερικών χώρων, τόπων επανένωσης και κοινωνικοποίησης και του κρύου φυσικού τοπίου,της μεταλλικής  ψυχρής ατμόσφαιρας του ναυπηγείου και του πλοίου.

Αntoine Doinel

Michael Kohlhaas

Σκηνοθεσία: Arnaud des Pallières

Στο δέκατο έκτο αιώνα, κάπου στις Cevennes, ο Michael Kohlhaas, ένας προτεστάντης έμπορος αλόγων, έχει μια άνετη και ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή. Θύμα αδικίας από ένα τοπικό άρχοντα που οδηγεί και στο θάνατο της γυναίκας του, αυτός ο ευσεβής και τίμιος άνθρωπος συγκεντρώνει στρατό και επαναστατεί για να πετύχει την αποκατάσταση των δικαιωμάτων του. Η ιστορία είναι πραγματική και ενέπνευσε τον συγγραφέα Heinrich Von Kleist στην νουβέλα του οποίου βασίζεται η ταινία .Όπως μας είπαν μετά την προβολή ο σκηνοθέτης και η σεναριογράφος του δεν επέμειναν στην απώλεια της λογικής του κεντρικού χαρακτήρα και θέλησαν να υπογραμμίσουν το μύθο του ανθρώπου που εναντιώνεται απέναντι στην αδικία . Κάνοντας την ταινία θέλησαν να κρατήσουν αυτή την αμφισημία του ήρωα.

Η ταινία αντανακλά τις προθέσεις του σκηνοθέτη της. Ξεκινάει σαν έπος αλά Τζον Φορντ που της δίνει μια επική μορφή αλλά σιγά σιγά μεταμορφώνεται σε μια μελέτη της ψυχοσύνθεσης του κεντρικού ήρωα .Είναι ένα εξπρεσιονιστικό, σχεδόν αφηρημένο έργο με αυστηρή ιερατική ματιά της σύνθεσης των πλάνων .Η σιωπηλή βία της ψυχής φαίνεται να αναπηδά από το τοπίο,σκληρό αλλά και όμορφο ταυτόχρονα . Το μαύρο χρώμα κυριαρχεί στους χαρακτήρες στην εξαιρετική πανοραμική κινηματογράφηση του χειμώνα ή του φθινόπωρου στο οροπέδιο της Cevennes. Και όταν η βασίλισσα επισκέπτεται τον Κολχάας, με συνδυασμό μαύρου ρουχισμού και ωχρού δέρματος,  η εικόνα της μας παραπέμπει σε ζωγραφική της Αναγέννησης  χωρίς να είμαστε σε θέση να αποφασίσουμε κατά πόσον είναι σύμβολο χάριτος ή  θανάτου. Οι εξαιρετικοί ηθοποιοί δίνουν στο έργο την δύναμη που του χρειάζεται. Ο Δανός Mads Mikkelsen, ένα μείγμα Jack Palance και Christopher Walken, χωρίς την νοσηρή κακία του ενός και την γλυκιά τρέλα του άλλου ,είναι υπέροχος στην συγκρατημένη ερμηνεία του που δίνει σάρκα και οστά στην αμφισημία του χαρακτήρα του. Ο Bruno Ganz παίζει τον κυβερνήτη με μια ευαισθησία ανεπαίσθητα ειρωνική. Και τέλος ο Denis Lavant παίζει στην εντέλεια τον Λούθηρο που εμφανίζεται σαν την στοιχειωμένη συνείδηση στον ήρωα για να τον πείσει να σταματήσει την βία. Ενα έργο ρομαντικό πάνω στην ιερή αγανάκτηση του ανθρώπου που αδικείται.

Αntoine Doinel

Les grandes ondes 

Σκηνοθεσία : Lionel Baier

Απρίλης του 1974. Δύο δημοσιογράφοι του ελβετικού ραδιοφώνου βρίσκονται σε αποστολή στην Πορτογαλία για να κάνουν μια έρευνα σχετικά με την ελβετική οικονομική ενίσχυση στη χώρα. Ο Bob , ο τεχνικός που βρίσκεται κοντά στη συνταξιοδότηση, τους συνοδεύει με το έμπιστο VW combi του. Αλλά τίποτα δεν πάει όπως έχει προγραμματιστεί: η ένταση είναι στο αποκορύφωμά της μεταξύ της φεμινίστριας Julie και  του Cauvin παλαίμαχου ρεπόρτερ. Οι καλές προθέσεις του Πελέ, ο νεαρός Πορτογάλος μεταφραστής, δεν βοηθούν: η κατάσταση παραμένει έκρυθμη. Αλλά οι άνεμοι της ιστορίας ωθούν το VW Combi στην καρδιά της Επανάστασης των Γαρύφαλλων, αναγκάζοντας την ομάδα  να δεθεί, αυτό το τρελό βράδυ της 24 Απριλίου 1974.

Ο Lionel Baier υπογράφει μια παράλογη και καυστική κωμωδία. Το σενάριο πλούσιο σε εκκεντρικά ευρήματα, οι πάντα εφευρετικοί διάλογοι και η εξαιρετική διανομή ρόλων συνεισφέρουν στην πραγματική επιτυχία σε ένα είδος (κωμωδία ) πολύ συχνά γίνεται κατάχρηση εύκολου χιούμορ ή κυνισμού. Με μία δόση τρελού χιούμορ που θυμίζει τις κωμωδίες του Λιούμπιτς και του Μπίλι Γουάιλντερ και με δόση θεωρίας  ο σκηνοθέτης, με ακρίβεια ωρολογοποιού, καταφέρνει να μας αγγίξει στην καρδιά χάρη στην σκηνοθετική μαεστρία του . Το γέλιο γειτνιάζει με την συνειδητοποίηση όπως στις παλιές κωμωδίες  με την ελευθερία έκφρασης και τα καλέσματα τους για ανυπακοή , κάτι που λείπει στην δικιά μας εποχή.

Αntoine Doinel