Αφανισμός (Annihilation)
Ίσως το καλύτερο sci-fi φιλμ της χρονιάς έρχεται κατευθείαν σε home cinema και συγκεκριμένα στο Netflix, επειδή πολλοί την είδαν λίγοι… την κατάλαβαν.
Η Λίνα (Νάταλι Πόρτμαν) αναγκάζεται να ζήσει με την εξαφάνιση του συζύγου της, Κέιν (Όσκαρ Άιζακ) εδώ και ένα χρόνο. Όταν εκείνος ξαφνικά εμφανίζεται στην πόρτα της και χωρίς να έχει ιδιαίτερες αναμνήσεις για το που ακριβώς βρισκόταν, η Λίνα θα αναζητήσει απαντήσεις. Τα ερωτήματά της θα τη φέρουν μέχρι την περιοχή Χ, όπου λαμβάνουν χώρα μυστηριώδη φαινόμενα…
Βασισμένος στο πρώτο βιβλίο της τριλογίας της Νότιας Ζώνης του Τζεφ Βαντερμίρ και σε σενάριο και σκηνοθεσία του Άλεξ Γκάρλαντ (του συγγραφέα της Παραλίας που έχει αναδειχθεί σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αφηγηματική φωνή), ο Αφανισμός δεν είναι μία ταινία που έχει πρωταρχικό στόχο το να σε κάνει να κατανοήσεις ακριβώς τι συμβαίνει.
Θέλοντας να μεταδώσει την γοητεία και τον τρόμο που μπορεί να κρύβεται σε μία αποκλεισμένη περιοχή (πρόκειται για ραδιενέργεια, για μια εξωγήινη ουσία ή για κάτι άλλο;) κατά τα πρότυπα του Stalker του Ταρκόφσκι (χωρίς φυσικά να μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι φέρει ιδιαίτερες ομοιότητες με αυτή την ταινία και έχοντας περισσότερα κοινά με ταινίες του Κιούμπρικ για παράδειγμα), ο Γκάρλαντ έφτιαξε μια «ήσυχη» ταινία στο είδος του sci-fi τρόμου που ο Ρίντλεϊ Σκοτ γνωρίζει καλά.
Ο Γκάρλαντ πήρε το κείμενο του Βαντερμίρ και το «έπλασε» σύμφωνα με τα όσα υπηρετούσαν το δικό του όραμα, κρατώντας στοιχεία που έκρινε απαραίτητα και αλλάζοντας κάποια που δεν βοηθούσαν την πλοκή της ιστορίας. Έτσι, από την αρχή μας δίνει κάποια hint για το ποιος είναι ο σκοπός του, φροντίζοντας στη συνέχεια να προσφέρει μια εξήγηση για τα σχεδόν ανεξήγητα φαινόμενα που περιγράφει το βιβλίο. Διατηρώντας παράλληλα την ατμόσφαιρα απομόνωσης και έντονης ζωντάνιας που υπάρχει στο μυθιστόρημα και με μια χαμηλών τόνων ερμηνεία από τη Νάταλι Πόρτμαν -η οποία κινείται στα πρότυπα του αναξιόπιστου αφηγητή που έχουμε δει σε πολλές ταινίες διαφορετικών ειδών-, δημιουργεί μια σύγχρονη κλασική ταινία. Και εν μέρει τα καταφέρνει γιατί δεν νοίαζεται για τη συνέχιση της τριλογίας ή δεν επιθυμεί να παραμείνει πιστός στο βιβλίο. Αντίθετα, γνωρίζει ως συγγραφέας ότι το σινεμά έχει διαφορετικούς αφηγηματικούς κώδικες, τους οποίους σπεύδει να εκμεταλλευτεί δεόντος -δίνοντας για παράλληλα μεγαλύτερο ρόλο στον Όσκαρ Άιζακ που ερμηνεύει τον σύζυγο της Λίνα.
Συνολικά υπάρχει μια ασάφεια ως προς το πώς ακριβώς αντιμετωπίζει η Λίνα τα παράξενα αυτά φαινόμενα (ως παρατηρητής – βιολόγος, ως αντίπαλος ή αποδεχόμενη την παρουσία και τη δύναμή τους;). Αυτό, όμως, δεν κάνει το φινάλε λιγότερο στοιχειωτικό ή συναρπαστικό -εδώ να σημειώσουμε και την υπέροχη μουσική των Τζεφ Μπάροου και Μπεν Σάλισμπερι που συνοδεύει ιδανικά τις εικόνες-, ούτε αφαιρεί τίποτα από το αίσθημα ανησυχίας που ο θεατής εισπράττει καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας.
Σίγουρα ο Αφανισμός είναι μια ταινία που δύσκολα θα ξεχάσετε και θα προκαλέσει πολλές συζήτησεις. Κρίμα μόνο που δεν καταφέραμε να το δούμε και στην Ελλάδα σε μεγάλη οθόνη…
* Ο Αφανισμός είναι διαθέσιμος στη συνδρομητική υπηρεσία Netflix.
