Δεκαπενταύγουστος: Πιστεύεις στα θαύματα;
Μπορεί η πιο πνευματική ταινία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου να προέλθει μέσα από το βλέμμα ενός ανθρώπου που δεν πιστεύει στον Θεό;
Το 2002 ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης παρέδιδε τον Δεκαπενταύγουστο, μία από τις ωραιότερες ταινίες του, μία ταινία για τη μητρότητα, για τη θυσία, για τα θαύματα. Για το πνεύμα και όχι για το γράμμα του Δεκαπενταύγουστου.
Οι ήρωές του ζουν τις προσωπικές τους αγωνίες, έχοντας εγκαταλείψει την Αθήνα, η οποία έχει μείνει άδεια και καυτή -λίγο σαν τη φετινή. Μία μητέρα που χρειάζεται ένα θαύμα για το παιδί της, μία γυναίκα που θέλει να γίνει μητέρα ενώ ο σύντροφός της δεν θέλει, ένα ζευγάρι που εξετάζει τι είναι αυτό που τους κρατά μαζί. Την ίδια ώρα, ένας ληστής εγκαθίσταται στα διαμερίσματά τους και ζει τις ζωές τους.
Ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης απευθύνει στους θεατές του μία ερώτηση: «Πιστεύεις στα θαύματα;»
Ο ίδιος σε συνέντευξή του έχει δηλώσει ότι αν και από 12 χρονών αποφάσισε να είναι άθεος και αρνείται τη μεταφυσική αίσθηση του θείου, δεν μπορούσε να είναι συγκαταβατικός απέναντι στην πίστη της ηρωίδας που υποδύεται η Ελένη Καστάνη. «Αυτή η ταινία βρίσκεται στα όριο του θείου και του ορθολογισμού, ένας διχασμός που όλοι κουβαλάμε μέσα μας» είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Σινεμά.
Στην ταινία του Γιάνναρη η Παναγία εμφανίζεται με διάφορα πρόσωπα: είναι φιλεύσπλαχνη, μητέρα, τιμωρός και αποτελεί αφορμή για να αναρωτηθεί ο σκηνοθέτης για τα γήινα και τα επουράνια, αλλά και για τα βάσανα όλων εκείνων που βρίσκονται στη γη.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα προσωπικά δράματα του δημιουργού βρήκαν τον δρόμο τους προς την οθόνη (όπως ο θάνατος ενός συγγενή του σε ηλικία 19 ετών σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα που σημειώθηκε ημέρες ενός Δεκαπενταύγουστου), καθώς και ο θάνατος μιας ξαδέλφης του από λευχαιμία.
Αλλά ο Δεκαπενταύγουστος είναι και μια ταινία για το «Τι Είναι Ελλάδα». Στην έκδοση του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με αφορμή αφιέρωμα που πραγματοποιήθηκε στον Κ.Γιάνναρη, ο ίδιος ο σκηνοθέτης επιχειρεί έναν ορισμό: «Τι είναι Ελλάδα για μένα; Ελλάδα είναι μητριαρχία. Τι είναι Ελλάδα; Είναι μελό. Τι άλλο είναι Ελλάδα; Μαλακισμένες γκόμενες που παίρνουν πάρα πολλά ναρκωτικά. Είναι και δειλά αρσενικά. Είναι κι ενοχή. Είναι και θρησκεία. Είναι και καλοκαίρι, είναι μπάνια, τα γαμημένα πανηγύρια, όλη αυτή η φρικτή προσπάθεια επιβεβαίωσης της μοναδικότητάς σου μέσα στο κοινωνικό σύνολο».
