Στη ζυγαριά του σύμπαντος
Τα, αληθή , επιστημονικά δεδομένα : η NASA προσανατολίζεται ήδη, στην αποστολή ρομποτικού υποβρυχίου στον δορυφόρο του πλανήτη Κρονου, ονόματι Τιτάνας, προκειμένου να εξερευνήσει τους τεράστιους ωκεανούς μεθανίου που βρίσκονται εκεί, κάτω από παχύ στρώμα πάγου.
Το 2013 ο Sebastian Cordero σκηνοθέτησε μιά ταινία με τίτλο EUROPA REPORT που αφηγείται όμοια περίπτωση: την αποστολή μιάς διεθνούς ομάδας αστροναυτών στον δορυφόρο του πλανήτη Δία, ονόματι Ευρώπη για να διαπιστώσει αν όντως υπάρχει νερό κάτω απ΄τους πάγους. Η ταινία ,αν και ως επί το πλείστον άνευρα σκηνοθετημένη, είναι ένα πάρα πολύ ενδιαφέρον διαστημικό θρίλερ. Δεν είναι όμως ούτε Alien, ούτε Prometheus, ούτε Sphere, ούτε Gravity, επειδή βαρύνει περισσότερο η επιστημονικότητα του εγχειρήματος , η αναπαράσταση της αποστολής, από οτιδήποτε άλλο. Με κούρασε ο αργός ρυθμός της, δεν υπάρχουν ιδιαίτερες εντάσεις, αλληλεπίδραση μεταξύ των μελών του πληρώματος, κάτι το οποίο θα έδινε νεύρο στην αφήγηση και θα προφύλασσε εμένα απ ΄τα χασμουρητά…
Παρόλα αυτά έχει μεγάλο ενδιαφέρον, όχι μόνο επιστημονικό, αλλά και ηθικό, απ΄την άποψη του πρακτέου. Τα ηθικά ζητήματα που ανακύπτουν επιλύονται με άκρως ενοχλητικό, από ηθικής άποψης τρόπο. Η στάση φερειπείν, του πληρώματος απέναντι στον χαμό πρώτα του μηχανικού Τζέημς (o Sharlto Copley – ο αγριάνθρωπος στο Ellysium αν θυμάστε- πλάθει έναν τυπικό αστροναύτη: ο πολίτης που επελέγη λόγω της ειδικότητάς του και προσπαθεί να ελαφρύνει την ασφυκτική ατμόσφαιρα λέγοντας καλόκαρδα αστειάκια. Ο περήφανος για τη συμμετοχή του στην αποστολή άνθρωπος ο οποίος εξιτάρεται στη σκέψη ότι θα συνεισφέρει κι αυτός ένα λιθαράκι στο τεράστιο οικοδόμημα της Γνώσης, κ.λ.π.) και κατόπιν της ωκεανολόγου Κάτιας (πειστικότατη η Karolina Wydra), νομίζω πως προσέγγιζε επικίνδυνα την απάθεια , να μην πω αδιαφορία. Δεν βλέπουμε κανένα ξέσπασμα οργής, θλίψης, γι’ αυτό που συνέβη. Μόνο κάτι πνιχτά κλάματα κατορθώνουν ν’ακουστούν απ ΄την δεύτερη γυναίκα της αποστολής , τη Ρόζα (επίσης πειστικότατη η Anamaria Marinca ) και απ’ την υπεύθυνη της αποστολής Δρ. Σαμάνθα Ούνγκερ. Ίσως βέβαια, η ανάλγητη στάση που εγώ τουλάχιστον εισέπραξα, να ήταν αμυντικός μηχανισμός για να μην καταρρεύσουν οι ίδιοι και τελικά και η αποστολή τους.
Όπως προείπα, η ταινία μπορεί να κουράσει με τον αργό ρυθμό και τις αρκετές αναδρομές (υποτίθεται πως όσα βλέπουμε είναι το καταγεγραμμένο υλικό απ’ τις κάμερες του διαστημοπλοίου και το ηλεκτρονικό ημερολόγιο της Ρόζας, τα οποία τελικά έφτασαν στο Κέντρο Ελέγχου στη Γη). Η υποτονικότητά της, μετριάζεται απ ΄τη διάχυτη αίσθηση της απειλής του Αγνώστου, που συγκρούεται με την γνωστική δίψα που επιδεικνύουν τα μέλη του πληρώματος, παρατήρησα μία φετιχοποίηση της Γνώσης , ένα “πρέπει να ολοκληρώσουμε πάσει θυσία την αποστολή και να στείλουμε πίσω τα ευρήματά μας” που λένε συνεχώς σαν mantra , για να νικήσουν και τον εύλογο φόβο τους ίσως.
Ταινία που επιβάλλεται να δουν επιστήμονες , φιλόσοφοι της Επιστήμης αλλά και φιλόσοφοι της Ηθικής. Όλη αυτή η ακόρεστη γνωστική δίψα που επιδεικνύει το πλήρωμα , αλλά και οι διοργανωτές της αποστολής, εμένα με τρόμαξε. Καλή και περίκαλη η συσσώρευση γνώσης, αλλά η σεκάνς όπου το πλήρωμα ανακοινώνει με θαυμαστή ψυχραιμία στον Τζέημς ότι πρέπει να τον “θυσιάσουν” μ’ ενόχλησε αφάνταστα. Και μετά, σα να μην υπήρξε ποτέ ανάμεσα τους, ούτε κλάματα, ούτε δεύτερες σκέψεις για ό,τι έπραξαν, όχι εμφανώς τουλάχιστον.
Η υπερβολική ψυχραιμία μήπως οδηγεί στην αναλγησία τελικά; Μήπως γειτνιάζουν επικίνδυνα; Το φινάλε, απ’ αυτή την άποψη είναι τιμωρητικό θα έλεγα, και με μια συγκλονιστική σεκάνς για το τι τελικά είδαν έντρομοι ο Αντρέ, η Κάτια , και ο Ντάνιελ , ξυπνάει τον θεατή για τα καλά και θα ικανοποιήσει σίγουρα τα “σπασικλάκια” της επιστήμης. Τους συγγενείς του πληρώματος δεν ξέρω αν τους ικανοποίησε, δεν υπάρχει δυστυχώς καμία αναφορά στην ταινία.
Κατάκτηση της Γνώσης με οποιοδήποτε κόστος; Ξανασκεφτείτε το.
