To Exile Room γιορτάζει 5 χρόνια λειτουργίας με προβολές

3 μήνες, 6 προβολές, 2 υποψηφιότητες για Όσκαρ, ένα installation εν κινήσει και ατέλειωτα μέτρα Super 8 φιλμ σε μια από τις πιο πολυσυλλεκτικές σεζόν του Exile Room, που τον ερχόμενο Δεκέμβριο συμπληρώνει αισίως 5 χρόνια προβολών. 

Οι προβολές ξεκινούν τον Οκτώβριο με δύο ντοκιμαντέρ που υπήρξαν υποψήφια για Όσκαρ. Ο λόγος για το The Missing Picture και το The Act of Killing, δύο ιδιαίτερα ντοκιμαντέρ για δύο γενοκτονίες.

Οκτώβριος

The Act of Killing

Πέμπτη 9/10, στις 20:00

Σκηνοθεσία: Τζόσουα Όπενχαϊμερ Κριστιν Σιν και Ανώνυμος / Χώρα: Δανία, Νορβηγία, Αγγλία / Διάρκεια: 159’

Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ινδονησία του 1965, ο Άνβαρ Κόνγκο και η παρέα του προάχθηκαν από μικροκακοποιοί σε επίσημους εκτελεστές του καθεστώτος, που βοήθησαν ενεργά το στρατό να εξολοθρεύσει πάνω από ένα εκατομμύριο κομουνιστές, αλλοεθνείς και διανοούμενους μέσα σε έναν μόλις χρόνο. Σήμερα, τα μέλη της αδίστακτης αυτής συμμορίας θανάτου προστατεύονται ακόμα από την κυβέρνηση και αντί να λογοδοτήσουν για τα ειδεχθή τους εγκλήματα αντιμετωπίζονται ως ήρωες και καυχιούνται για τα κατορθώματά τους σε τηλεοπτικά σόου. Ο Τζόσουα Όπενχαϊμερ και οι συνεργάτες του τους προκαλούν να τα αφηγηθούν κι εκείνοι ανταποκρίνονται με υπερβάλλοντα ζήλο. Μόνο που επιλέγουν να τα αναπαραστήσουν σαν να επρόκειτο για χολιγουντιανές παραγωγές, επηρεασμένοι από τα αγαπημένα τους γκανγκστερικά φιλμ, γουέστερν και μιούζικαλ και αναλαμβάνοντας ρόλο σκηνοθετών, σεναριογράφων και πρωταγωνιστών! Το αποτέλεσμα είναι ένα ντοκιμαντέρ που δεν μοιάζει με οτιδήποτε άλλο έχετε δει, ένας εξωφρενικός, ανατριχιαστικός και σχεδόν σουρεαλιστικός εφιάλτης για την παράνοια μιας κοινωνίας που θεμελιώθηκε πάνω στα πτώματα χιλιάδων αθώων, ιδωμένος μέσα από τη μεγαλομανή ματιά των εκκεντρικών αυτουργών. Υποψήφια για Όσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ, η ταινία ψηφίστηκε ως η καλύτερη της περσινής χρονιάς από κριτικούς παγκοσμίως.

Η προβολή θα γίνει στα ινδονησιακά και τα αγγλικά με αγγλικούς υπότιτλους. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

The Missing Picture

Πέμπτη 23/10 στις 21:00

Σκηνοθεσία: Ρίτι Πανχ / Χώρα: Καμπότζη, Γαλλία / Διάρκεια: 92’

Πώς μπορείς να διατηρήσεις ζωντανή τη μνήμη των δικών σου όταν δεν έχει απομείνει καμία μαρτυρία της ύπαρξής τους; Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70, η Καμπότζη βίωσε μια πραγματική γενοκτονία υπό τη δικτατορία του Πολ Ποτ και την αιματηρή κυριαρχία των Κόκκινων Χμερ. Δεκατριών ετών κατά την εισβολή τους στην Πνομ Πενχ στις 17 Απριλίου 1975, ο σκηνοθέτης Ρίτι Πανχ επιβίωσε της κτηνωδίας, βλέποντας όμως τους πιο κοντινούς του ανθρώπους να εξοντώνονται. Αδυνατώντας να προσφέρει απτές αποδείξεις για τα δεινά της οικογένειάς του και χιλιάδων συμπατριωτών του, καθώς τα μόνα οπτικοακουστικά ντοκουμέντα που επιβιώνουν είναι τα προπαγανδιστικά φιλμ του καθεστώτος, ο σκηνοθέτης επιστρατεύει τις προσωπικές του αναμνήσεις και αναπαριστά τις χαμένες σελίδες της Ιστορίας χρησιμοποιώντας μικροσκοπικές φιγούρες κατασκευασμένες στο χέρι από πηλό και πλάθοντας λεπτομερή διοράματα ενός οδυνηρού παρελθόντος. Στοιχειωτικό, συγκινητικό και εν τέλει υπερβατικό, το αυτοβιογραφικό αυτό φιλμ αποτελεί μια τολμηρή καλλιτεχνική επιλογή και συνάμα μια ωδή στη δύναμη της μνήμης αλλά και στην ίδια την ικανότητα του σινεμά να συλλάβει το ασύλληπτο. Βραβείο του τμήματος Un Certain Regard στο Φεστιβάλ Καννών και υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.

Στα γαλλικά με αγγλικούς υπότιτλους. Είσοδος ελεύθερη.

Νοέμβριος

Τον Νοέμβριο το Exile Room αναλαμβάνει να ανατρέψει μια και καλή τις πεποιθήσεις μας σχετικά με το τι εστί ντοκιμαντέρ, με δύο ταινίες που προκαλούν τα αισθητικά και αφηγηματικά όρια του είδους.

When I will be a dictator (2013)

Πέμπτη 13/11 στις 21:00

Σκηνοθεσία: Γιαέλ Αντρέ / Χώρα: Βέλγιο / Διάρκεια: 90’

«Υπάρχει μονάχα ένα σύμπαν; Έχουμε μονάχα μία ζωή; Κι όταν πεθαίνουμε, είναι για πάντα; Υπάρχει κάτι πέρα από το άπειρο; Υπάρχει κάποιος σύνδεσμος ανάμεσα στις σύντομες ζωές μας και το σύμπαν. Αυτό το φιλμ αποπειράται να απαντήσει μερικά από αυτά τα προαιώνια ανθρώπινα ερωτήματα, αναπτύσσοντας ένα είδος προσωπικής και μπουρλέσκ κοσμολογίας, βασισμένης στις τελευταίες ανακαλύψεις της αστροφυσικής». Καταστρατηγώντας τα σύνορα μεταξύ μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, η σκηνοθέτις επιστρατεύει εκατοντάδες μπομπίνες από ερασιτεχνικά φιλμάκια σε Super 8 και 16mm, από τη δεκαετία του ’40 μέχρι σήμερα, που η ίδια ξετρύπωσε σε αγορές και παλιατζίδικα, και τους δίνει ξανά ζωή ενορχηστρώνοντάς τα κάτω από ένα παιχνιδιάρικο voice over. Με τη βοήθεια του δεξιοτεχνικού μοντάζ, οι ιδιωτικές στιγμές και τα θραύσματα από ξεχασμένες αναμνήσεις αγνώστων ενώνονται για να συνθέσουν μια φανταστική βιογραφία, μια ιστορία για παράλληλους κόσμους και εναλλακτικές πιθανότητες. Το «Όταν θα γίνω δικτάτορας» ισορροπεί σε μια λεπτή γραμμή ανάμεσα σε μυθοπλασία και ντοκιμαντέρ. Η Γιαέλ Αντρέ αφηγείται την ιστορία του φίλου της του Ζορζ και παράλληλα αναρωτιέται τι θα συνέβαινε εάν το σύμπαν δεν ήταν ένα, αλλά πολλά και κάθε ένα προσέφερε διαφορετικές πιθανότητες: σε ένα είσαι κοσμοναύτης, σε άλλο λογίστρια, σε άλλο μητέρα, σε άλλο Θεός. Με υπέροχη λυρική αφήγηση (που φέρνει στο νου την Αμελί), η δημιουργός δείχνει την αγάπη της για τα χαμένα φιλμάκια, αφηγούμενη μια ιστορία που μπορεί να είναι μεγαλύτερη σε διάρκεια από ότι χρειάζεται, αλλά είναι απίστευτα γοητευτική.

Στα γαλλικά με αγγλικούς υπότιτλους. Είσοδος Ελεύθερη

Μανακαμάνα (2013)

Πέμπτη 27/11

Σκηνοθεσία: Στέφανι Σπρέι και Πάκο Βελές / Χώρα: Νεπάλ, ΗΠΑ / Διάρκεια: 118’

Από τον 17ο αιώνα, ο ναός του Μανακαμάνα στο Νεπάλ αποτελεί δημοφιλή τόπο λατρείας των Ινδουιστών. Αντί όμως για ένα ακόμα συμβατικό ντοκιμαντέρ με εξωτικό φόντο, το ομώνυμο φιλμ συνιστά ένα νέο προκλητικό κινηματογραφικό πείραμα από το Sensory Ethnography Lab του Χάρβαρντ («Leviathan»). Με μια κάμερα 16mm, οι σκηνοθέτες επιβιβάζονται στο τελεφερίκ που μεταφέρει τους προσκυνητές στον ιερό τόπο, και καταγράφουν τις εμπειρίες των επιβατών μέσα από 11 διαδρομές – 11 στατικά μονοπλάνα, κινηματογραφώντας απερίσπαστα την έκπληξη που προκαλεί στο βλέμμα τους το εναέριο αυτό ταξίδι, τις νοσταλγικές αναπολήσεις από την εποχή που πραγματοποιούσαν τη δύσκολη αυτή ανάβαση πεζοί, τις αυθόρμητες συζητήσεις τους ή ακόμα και τη σιωπή που ενίοτε βασιλεύει στον περιορισμένο αυτό χώρο. Ηλικιωμένοι πιστοί με παραδοσιακές ενδυμασίες, τουρίστες, ανυποψίαστα ζώα προορισμένα για θυσία και νεαροί μεταλλάδες ίπτανται πάνω από τη ζούγκλα του Νεπάλ κι εμείς γινόμαστε συνοδοιπόροι τους σε ένα άλλοτε τρυφερό, άλλοτε χιουμοριστικό κι άλλοτε στοχαστικό ταξίδι, που βραβεύτηκε με τη Χρυσή Λεοπάρδαλη στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο. Ένα sui generis installation εν κινήσει, που με τον πιο απρόσμενο τρόπο γεφυρώνει μεταξύ τους διαφορετικές κουλτούρες, γενιές αλλά και το χάσμα ανάμεσα στην αρχαία παράδοση, τις θρησκευτικές τελετουργίες και τη σύγχρονη τεχνολογία.

Στα αγγλικά και τα νεπαλέζικα με αγγλικούς υπότιτλους – Είσοδος Ελεύθερη.

Δεκέμβριος

Στο δρόμο που χάραξαν το «Persepolis» και το «Waltz with Bashir», οι ταινίες του μήνα ξανασχεδιάζουν την πραγματικότητα μέσα από μια πανδαισία διαφορετικών τεχνικών κινουμένων σχεδίων και προσωπικών εξομολογήσεων.

Waves (2013)

Πέμπτη 11/12

Σκηνοθεσία: Άχμεντ Νουρ / Χώρα: Αίγυπτος / Διάρκεια: 71’

H «Φλόγα της Επανάστασης», όπως αποκαλείται το Σουέζ, είναι ο τόπος όπου ξεκίνησαν οι επαναστατικές δράσεις που θα οδηγούσαν στα γεγονότα της πλατείας Ταχρίρ και στην πτώση του διεφθαρμένου καθεστώτος Μουμπάρακ. Πόσο όμως άλλαξε πραγματικά η ζωή των κατοίκων του; Μια πόλη με ταραγμένη ιστορία, το Σουέζ είναι η πλουσιότερη της Αιγύπτου και υπήρξε ανέκαθεν σημείο στρατηγικής σημασίας παγκοσμίως. Σήμερα ταλανίζεται από την εγκατάλειψη και την αδιαφορία της πολιτικής ηγεσίας για την τύχη των ανθρώπων της. Στην πρώτη του μόλις μεγάλου μήκους ταινία, ο Ahmed Nour ελίσσεται δεξιοτεχνικά από το προσωπικό στο συλλογικό, από την εξομολόγηση στην πολιτική καταγγελία, από το έγχρωμο στο ασπρόμαυρο, από το live action στο animation και από το αρχειακό υλικό σε μερικά εξαίσια πορτρέτα απλών κατοίκων, για να χτίσει το μελαγχολικό πορτρέτο μιας πόλης, μιας χώρας και μια ολόκληρης γενιάς (της δικής του) που είδε τα όνειρα και τους αιματηρούς αγώνες της να διαλύονται σαν ένα τρομαγμένο κοπάδι πουλιά – όπως τα πανταχού παρόντα κοράκια που παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο ιδιότυπο αυτό φιλμ. Διεισδυτικό, διαυγές και με καθηλωτικά ποιητική ατμόσφαιρα, το λυρικό ντεμπούτο του Nour φέρνει αβίαστα στο μυαλό το «Waltz with Bashir» του Ari Folman

Στα αραβικά με αγγλικούς υπότιτλους – Είσοδος ελεύθερη

Crulic – The path to beyond (2011)

Πέμπτη 18/12

Σκηνοθεσία: Άνκα Ντάμιαν / Χώρα: Ρουμανία, Πολωνία / Διάρκεια: 73’

Το 2007, ο 33χρονος Ρουμάνος Claudiu Crulic συνελήφθη άδικα στον τόπο κατοικίας του, την Πολωνία, για την κλοπή του πορτοφολιού ενός δικαστή. Παρά τις διαμαρτυρίες και τις δηλώσεις του για την αθωότητά του, το ιστορικό κάποιων προηγούμενων συλλήψεών του ήταν αρκετό για την καταδίκη του. Όταν όλες του οι προσπάθειες να ζητήσει βοήθεια στην πατρίδα του πέφτουν στο κενό, θα καταφύγει σε μια τετράμηνη απεργία πείνας που θα του κοστίσει τελικά την ίδια του τη ζωή. Χωρίς μελοδραματισμούς, η Anca Damian χρησιμοποιεί κάθε διαθέσιμο στοιχείο από την πολύκροτη αυτή υπόθεση που αναστάτωσε δύο χώρες (και κατέληξε τελικά να «πέσουν» τα κεφάλια μερικών υπευθύνων) και ξετυλίγει το τραγικό αυτό χρονικό μέσα από τη «μεταθανάτια» αφήγηση του ίδιου του πρωταγωνιστή του (με τη φωνή του σταρ του ρουμάνικου Νέου Κύματος, Vlad Ivanov). Το αποτέλεσμα είναι μια οπτικά πανέμορφη, καφκικών διαστάσεων ιστορία με πινελιές μαύρου χιούμορ, που αναπνέει μέσα από μια πληθώρα μεικτών τεχνικών: παραδοσιακό κινούμενο σχέδιο, stop-motion, cut-out και 3D animation, υδατογραφίες, κολάζ, φωτογραφίες και σκαναρισμένα ντοκουμέντα επιστρατεύονται για να συνθέσουν ένα εμπνευσμένο και αδιάκοπα ευρηματικό καλειδοσκόπιο εικόνων.

Στα ρουμάνικα και τα αγγλικά με αγγλικούς υπότιτλους. Είσοδος ελεύθερη.