Πάση Θυσία (Hell or High Water)
Μία τράπεζα που πολλοί έχουν άχτι. Δύο αδέλφια που ενώνονται με τον ακατάλυτο και πάντοτε δύσκολα ειπωμένο δεσμό ενός τραγικού οικογενειακού συμβάντος, ένα μεγαλοφυές σχέδιο (και το σενάριο που μας το παρουσιάζει) που θα σώσει το κληρονομιαίο κτήμα, και ιδού πως φτιάχνεται μία, τολμώ να πω, απ΄τις καλύτερες ταινίες του 2017.
Η ταινία λοιπόν του Σκωτσέζου David Mackenzie με τίτλο HELL OR HIGH WATER (ιδιωματισμός που σημαίνει «υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, βρέξει/χιονίσει» καθώς και ρήτρα σε συμβόλαια, συνήθως μισθωτήρια, σύμφωνα με την οποία ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλλει τα οφειλόμενα ανεξαρτήτως δυσχερειών που τυχόν αντιμετωπίσει ) δεν είναι μόνο μία φοβερή ταινία που «μυρίζει» Αμερική απ΄το πρώτο μέχρι το τελευταίο πλάνο της, με μία απολαυστικότατη πρωταγωνιστική τετράδα και την πολύ δυνατή μουσική επένδυσή της (το score της ταινίας είναι σύνθεση των N.Cave- W.Ellis) ν’ αποτελεί τον πέμπτο «χαρακτήρα» της ιστορίας, είναι ταυτόχρονα μία πανέξυπνη περίπτωση εκδίκησης ( ; ) ή μήπως αποκατάστασης της αδικίας, μία διακήρυξη του «η οικογένεια είναι πάνω απ΄όλα» (προσέξτε ιδιαίτερα τη θυσία του Τάνερ) και μία έμμεση καταγγελία ή καλύτερα, σχόλιο πάνω στις αναρίθμητες τραγωδίες που κρύβουν δύο λέξεις: στεγαστικό δάνειο (χορηγηθέν από Τράπεζα με όλες τις εμπράγματες εγγυήσεις υπέρ της βεβαίως). Δεν είναι καθόλου τυχαίο το ότι ο Τόμπι και ο Τάνερ (έξοχοι, άπαιχτοι, πλήρως ενταγμένοι στους χαρακτήρες που ενσαρκώνουν οι Chris Pine, Ben Foster) οδηγώντας σαν μανιακοί προς τα τραπεζικά υποκαταστήματα που σκοπεύουν να ληστέψουν, συναντούν συχνά στο δρόμο τους τεράστιες πινακίδες : «ΕΧΕΤΕ ΧΡΕΗ;» «ΑΠΑΛΛΑΓΕΙΤΕ ΑΠ’ ΤΑ ΧΡΕΗ» και λοιπά, τα οποία μόνο σε κάποιον με παχυλότατο τραπεζ. λογαριασμό δεν προκαλούν κανένα μα κανένα σφίξιμο στο λαιμό. Γιατί τα χρέη είναι θηλιά, που πνίγει και προκαλεί σ’αυτόν που την έχει, εντονότατες τάσεις απεγκλωβισμού. Το πανέξυπνο σενάριο αυτής της ταινίας, συνδυασμένο με τις εξαιρετικές ερμηνείες των προαναφερομένων αλλά και των επίμονων διωκτών τους (απόλαυση οι J.Bridges, G.Birmingham −ένα δίδυμο επιβολής του Νόμου που επιδίδεται σε ατέρμονο πείραγμα ο ένας με τον άλλο-όργιο πολιτικής ΜΗ ορθότητας, κλασσικές φιγούρες έντιμων και ευσυνείδητων εργαζομένων και δη αστυνομικών, που είναι πεπεισμένοι πως καλώς ή κακώς ένας τρόπος υπάρχει να βγάλεις λεφτά, ο νόμιμος) προσφέρει μεγάλη ικανοποίηση θα έλεγα, στο θεατή, για να έρθει το φοβερό φινάλε και να του θυμίσει αυτό που ο εξαιρετικός και σέξι Ben Foster, ο άγριος και πρώην τρόφιμος φυλακής Τάνερ λέει στον μικρό αδελφό του Τόμπι : «εγώ δεν ξέρω κανέναν που να γλίτωσε ποτέ, για τίποτα. Ξέρεις εσύ;», όταν ακόμα φαινόταν πως είχαν το πάνω χέρι στην όλη κατάσταση.
Γιατί η ταινία του Mackenzie που όζει αμερικανιά πατόκορφα, με τους ατίθασους Τεξανούς γελαδάρηδες, τη μανία με το τζόγο και το αλκοόλ, άντε και την επίκληση του Θεού (που μοιάζει μονίμως στραβός και κουφός στις κραυγές των πιστών του), θα ήταν ίσως άλλη μία ταινιάρα μεν, αλλά με κατά τι προβλέψιμο φινάλε αν έλειπε η τελική και τόσο υπέροχη σεκάνς της αντιπαράθεσης: το μεγαλειώδες σχέδιο που συναποφάσισαν και συνεκτέλεσαν οι αδελφοί Χάουαρντ, το οποίο φαίνεται να τακτοποίησε τα πάντα, είχε ένα «μικρό» ελάττωμα κι αυτό ήταν βεβαίως η μέθοδος υλοποίησής του.
Ο πιό σύντομος δρόμος για το Κακό είναι τα θέλγητρα του Καλού, όπως έγραφε κάπου ο Κ.Παπαγιώργης, η καλή ζωή, ο καλοστεκούμενος εγωισμός, η αποτίναξη της φτώχειας που ο Τόμπι μισεί και θέλει ν’απαλλάξει απ΄αυτήν δια βίου, την οικογένειά του. Σημασία δεν έχει μόνο τί πετυχαίνεις αλλά και πώς το πετυχαίνεις, τι μέσα μετέρχεσαι και η αστεία φιγούρα του παμπόνηρου Μάρκους Χάμιλτον (ο Jeff Bridges), σαν γήινη ενσάρκωση του Θεού, θυμίζει στα δύο αδέλφια ότι οι πράξεις έχουν πάντα συνέπειες και ότι το εύκολο χρήμα πληρώνεται ακριβά.
«Η συνείδηση του δράστη ισοδυναμεί με χίλιους μάρτυρες» λέει μιά λαϊκη ρήση, η γεμάτη θάρρος ματιά του Τόμπι στο φινάλε μοιάζει προς στιγμήν να τη διαψεύδει, αλλά ο διερευνητικός κύριος Χάμιλτον είναι υπολογίσιμος παράγοντας. «Άλλο ν’ αποφασίζεις κάτι, κι άλλο να το πραγματοποιείς» έλεγε σε προηγούμενη σκηνή ο έχων πρότερο έντιμο βίο Τόμπι. Μόλις απόφαση και πράξη συμπέσουν, όλα είναι πιθανά, ακόμα και τραγωδίες…
Τελικά να τη δω; Θέλει και ρώτημα; Foster δεν χάνεται με τίποτα, ομοίως και Bridges. Αφήστε που το ευφυέστατο κολπάκι των αδελφών ληστών θα το θυμάστε για καιρό.
