Η Άλλη Πλευρά του Ανέμου (The Other Side of the Wind)
Περισσότερα από 40 χρόνια μετά την έναρξη της δημιουργίας της, η τελευταία ταινία του Όρσον Γουέλς βρήκε τον δρόμο προς την οθόνη. Όχι τη μεγάλη οθόνη, αλλά τη μικρή, καθώς το Netflix ήταν εκείνο που επένδυσε στο στοίχημα της ολοκλήρωσης της Άλλης Πλευράς του Ανέμου, ένα πρότζεκτ που ανέλαβαν στενοί συνεργάτες του Γουέλς βασισμένοι σε σημειώσεις του σκηνοθέτη. Το στοίχημα το Netflix το κέρδισε. Η ταινία προβλήθηκε στη Βενετία, συζητήθηκε και η ψηφιακή πλατφόρμα έλαβε τα εύσημα για τη στήριξη της σινεφιλίας.
Η Άλλη Πλευρά του Ανέμου έχει μία σχεδόν μυθική ιστορία γυρισμάτων (μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ): ο Γουέλς τη γύρισε σχεδόν αυτοσχεδιαστικά σε μια περίοδο πολλών ετών μέχρι τον θάνατό του, όποτε έβρισκε χρήματα.
Κεντρικός χαρακτήρας είναι ο Χάναφορντ, ένας μυθικός σκηνοθέτης (σας θυμίζει κάτι;), τον οποίο ακολουθεί μια ορδή από κριτικούς, θαυμαστές, ηθοποιούς. Όλοι αυτοί καταλήγουν σε ένα πάρτι γενεθλίων προς τιμήν του Χάναφορντ, όπου προσπαθούν να δουν την τελευταία ταινία του σκηνοθέτη -αλλά μονίμως συναντούν μπροστά τους εμπόδια.
Αυτή είναι σχηματικά η υπόθεση, καθώς όλα όσα παρακολουθούμε στην ταινία είναι ένα συνοθύλευμα συζητήσεων, αποσπασμάτων της ταινίας που έχει γυρίσει ο Χάναφορντ και ενός αέναου κυνηγητού του σκηνοθέτη. Θα ρωτήσετε: μάς αφορούν όλα αυτά; Η απάντηση είναι μάλλον όχι. Η Άλλη Πλευρά του Ανέμου μοιάζει να είναι το 8 1/2 του Γουέλς, με τον σκηνοθέτη να αντλεί έμπνευση από τη δική του -δύσκολη συχνά- εμπειρία με τη βιομηχανία του θεάματος, εάν το 8 1/2 το είχε σκηνοθετήσει ο Ρόμπερτ Όλτμαν για παράδειγμα.
Η φόρμα του Γουέλς είναι πειραματική, με τον σκηνοθέτη να επιλέγει πρωτότυπες γωνίες λήψης και εναλλαγή ασπρόμαυρου με έγχρωμο, καθώς επίσης εναλλαγή από φιλμ 35 mm σε φιλμ 16 mm. Είναι ένα εντυπωσιακό οπτικό επίτευγμα που δεν διαθέτει όμως ουσία. Το γεγονός ότι γυρίστηκε αποσπασματικά μάλλον φαίνεται, καθώς περισσότερο μπορούμε να μιλήσουμε για επεισόδια με κάποιους κοινούς χαρακτήρες παρά για παραδοσιακή αφήγηση.
Ο Γουέλς εμπνέεται από larger than life προσωπικότητες όπως ο ίδιος και ο Χέμινγουεϊ (στον οποίο γίνεται και άμεση αναφορά στην ταινία) και ο Τζον Χιούστον είναι ανατριχιαστικός στον ρόλο αυτόν -και ιδανική επιλογή του Γουέλς.
Όμως, τελικά, το ερώτημα παραμένει: είναι τελικά αυτή η ταινία που όντως είχε στο μυαλό του ο Γουέλς; Και αν τελικά κατάφερνε να την ολοκληρώσει όπως την είχε οραματιστεί στις σημειώσεις του και έβλεπε ότι δεν λειτουργούσε, θα άλλαζε κάτι ή όχι; Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε και σίγουρα η εκδοχή της Άλλης Πλευράς του Ανέμου που προβάλλεται στο Netflix είναι τόσο του σκηνοθέτη, όσο και των ανθρώπων που επιμελήθηκαν το μοντάζ της ταινίας (όπως του Μπογκντάνοβιτς). Έχει ενδιαφέρον να την παρακολουθήσει κανείς για αρχειακούς λόγους, αλλά μάλλον δεν θα πρέπει να πάρει την όλη υπόθεση στα σοβαρά.