Home CinemaΚΡΙΤΙΚΕΣ

Πολυθεματικό πάρκο ” Ο Γολγοθάς”

 

* Ο τίτλος  του κειμένου είναι  παραλλαγμένη  φράση του φίλου  Δημήτρη Σούλτα, από  ανάρτησή του στο fb. Τον ευχαριστώ.

 

Μάλλον το έχω τάμα στον Αγιο Σινεμά, να παθιάζομαι με ταινίες  που άλλοι αντιπαθούν, ή έστω  θεωρούν  αδιάφορες έως μέτριες.

Αναρωτιέμαι όμως σοβαρά αν η τελευταία ταινία  του  αγαπημένου μας Κώστα Γαβρά  LE CAPITAL  ( βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του/της Stephane Osmont ) μπορεί να  χαρακτηριστεί  μέτρια ή αδιάφορη. Προσωπικά  τη βρήκα  πολύ καλή- και ο βασικός  λόγος  γιαυτό  εχει ονοματεπώνυμο: Gad Elmaleh. Ο υπέροχος, γοητευτικότατος, εξαίρετος πρωταγωνιστής  της, που υποδύεται  τον νεαρό και αδίστακτο  τραπεζίτη , και νεοδιορισθέντα  πρόεδρο πανίσχυρης ευρωπαϊκής  τράπεζας, με  σύζυγο και γιό στην εφηβεία -που παίζει μανιωδώς παιχνίδια  στον υπολογιστή του- ενώ ο ίδιος επιδίδεται με ζέση στο γκολφ βεβαίως, και ο οποίος γιός  μόλις έλαβε δωράκι απ΄τον μπαμπά του μια πιστωτική  κάρτα  με μηνιαίο όριο χρέωσης τα 1000 ευρώ (!!!!!!!!). Ένας έφηβος 13 χρόνων, με πιστωτική κάρτα. Μάλιστα. Ευλογον, αφού  έχει  πατέρα  μεγαλοτραπεζίτη. Ο οποίος τραπεζίτης, ο Μαρκ Τουρνέϊγ , προστατευόμενος του ασθενούς και απερχόμενου  Προέδρου , ειναι κυνικότατος, αποφασιστικότατος , επιρρεπής  στα σέξι θηλυκά ( η εντυπωσιακή Liya Kebede  αναστατώνει τον κύριο Πρόεδρα , ο οποίος  δε φαινεται να  να έχει κανέναν ενδοιασμό  αναφορικά με εξωσυζυγικές σχέσεις) αποφασίζει  ότι πρέπει να  γίνουν 10.000 απολύσεις  προσωπικού κι εχει το θράσος ν’ απαιτήσει  απ΄το Διοικητικό  Συμβούλιο  της  τράπεζας  “bonus απόλυσης” αφού τα ριζοσπαστικά  και καινοτόμα μέτρα του (λέγε με  αυτοαξιολόγηση ) θα εξοικονομήσουν στην τράπεζα χιλκιάδες ευρώ και θα βελτιώσουν θεαματικά τους οικονομικούς δείκτες της. Ο Μαρκ Τουρνέϊγ που βγάζει  1.500.000 ευρώ το χρόνο.

Ε ναι,  θα χαθούν θέσεις εργασίας. Αλλά είναι αναγκαίο – ετσι θα σωθεί η  τράπεζα απ΄την καταβύθιση . Ε ναι, θα γίνουν απεργίες. “Σύντομες” τον καθησυχάζει ένα μεγαλοστέλεχος της τραπεζας, άσος στα οικονομικά. “Θα κάνω περικοπές προσωπικού αλλά  δεν θα φαίνονται ως τέτοιες” λέει ο αδίστακτος   πρόεδρος.

Τί δεν καταλαβαίνεις  πτωχέ και μικρέ θεατή;

Η ταινία του Γαβρά  είναι  σκληρή , ψυχρή και αφόρητα υπολογιστική  .Τα πάντα , κάθε  ενέργεια της  τράπεζας  αποφασίζεται  ή απορρίπτεται  με κριτήριο το οικονομικώς συμφέρον ή μη.  Ο παντοκράτωρ οικονομικός ντετερμινισμός αποφασίζει. Το χρήμα, αποφασίζει. Γιατί όπως λέει  και ο ηθικός αυτουργός  τρόπον τινά  των ενεργειών του  γαλανομάτη Προεδρου, ο κύριος   Ντίτμορ εξ Αμερικής ( πολύ καλός ο Gabriel Byrne ) στην εκλεκτή  ομήγυρη  των στελεχών  “πολλοί πιστέυουν ότι το χρήμα  είναι εργαλείο . Λάθος- το χρήμα ειναι   ο αληθινός αφέντης, αν το υπηρετήσεις σωστά σε ανταμοίβει”. Κι αυτός,  κάνει αυτο ακριβώς.

 

 

Φίλος σχολιόντας  την ταινία , ειπε πως θεωρεί  καλύτερη και πιό “σκοτεινή”  την προηγούμενη δημιουργία του Γαβρά , του 2005, το υπέροχο Le Couperet. Παρότι  κι εγώ δεν μπορώ να  πω πως  ξετρελάθηκα  με τούτη δω, σε καμία περίπτωση  δεν θα την προσπερνούσα. Η ταινία του  ειναι άκρως  επίκαιρη και δυσοίωνη. Δυσοίωνη , όχι επειδή  προβλέπει  τι θα (μας) συμβεί, επειδή απλούστατα  ήδη συμβαίνει,  αλλά επειδή αυτο ακριβώς που συμβαίνει  δεν αφήνει περιθώρια  σωτηρίας. Σωτηρία για το 99%  του παγκόσμιου πληθυσμού  ,γιατι το προνομιούχο 1% βεβαίως , παραμένει ακλόνητο στα οικονομικά τσουνάμι. Ο Gad Elmaleh ειναι  φοβερός. Ενας μαγνήτης  με καλοραμμένα κοστούμια  Dior (άπαιχτη η σκηνή όπου ο ράφτης τον ρωτάει “που τον βάζετε; αριστερά ή δεξιά;” για να φτιαξει τον καβάλο του παντελονιού ) , με αρπακτικό βλέμμα , που ξερει  όμως να κρύβει πίσω από  ένα ευγενικό και γοητευτικότατο προσωπείο.

Προσέξτε  πολύ αυτον τον τραπεζίτη. Πρώην στέλεχος της περιβόητης Goldman Sachs,και νυν  προσωρινός, υποτίθεται, πρόεδρος  της Φοίνιξ. ‘Ολη  η ταινία είναι  θα έλεγα προσωποκεντρική. Η κάμερα  παρακολουθεί  τον “αγώνα”  επικράτησης  αυτού του κυνικού τύπου, που προσπαθεί να εδραιώσει  τη θέση του ωε προέδρου, εξουδετερώνοντας  πιθανούς ανταγωνιστές. Απώλεια θέσεων εργασίας,  απόγνωση, αυτοκτονίες, απελπισία, δεν τον αγγίζουν. ‘Ολ’ αυτά πιθανώς να  πέσουν στο κεφάλι των υφισταμένων του, σ’αυτον όχι. Δρα με γνώμονα  το πως θα εξασφαλίσει  μακρά προεδρική θητεία (με όλα τα ωφέλη που συνεπαγεται  αυτη η θέση βεβαίως: αυτοκινητάρα, τζετ ιδιωτικό, σπίτι , κ.λ.π ). Ακόμη και οι γονείς  του ή η σύζυγός  του πέρα από κάποιους  ενδοιασμούς  κι αντιρρήσεις  δεν δέιχνουν να αντιδρούν και έντονα σ’ αυτη τη λαίλαπα φιλοχρηματίας.

 

Ο Τουρνέϊγ κυνηγάει το χρημα. Θέλει  κι άλλο, κι άλλο, γιατί  όπως λέει στη σύζυγό του ” τί άλλο υπάρχει; ”

Η αποθέωση του  ατομικού συμφέροντος , της αδιαφορίας  για τις συνέπειες  των  αποφάσεων. Ταινία που   δεν πρέπει να  δεις, αν εχεις απολυθεί πρόσφατα . Διότι θα νιώσεις απίστευτα προσβεβλημένος,  και εξοργισμένος  με  τον απερίγραπτο κυνισμό  που τη διαποτίζει, τα “χειρουργικά χτυπήματα”  όπως συμβουλεύει η αχώνευτη θυγατέρα  του απερχόμενου  προέδρου , παντελώς ανίκανη κατά τον φιλόδοξο Τουρνέϊγ, που αποφασίζουν  αυτοί οι καρχαρίες  με τα κοστούμια ,τα κραγιόν και τα smartphones.

Ταινία που επιβάλλεται  να δείς ,  αν εισαι μεγαλοστέλεχος  σε κρισάρα συνείδησης και ψάχνεις  αφορμή για να τα βροντήξεις όλα κατω, και να ενταχθείς  στο αντάρτικο πόλεων…

Είμαστε το φαϊ των καπιταλόσκυλων- αυτο συμπέρανα  βλέποντας το πόνημα του Γαβρά. Μόνη ελπίδα αφύπνισης, η σκηνή  όπου ο Τουρνέϊγ  ξανασυναντά τη Μωντ Μπαρόν, ικανότατο στέλεχος της τράπεζας, που όμως ειχε την ευφυία (η ευαισθησία) να παραιτηθεί. Πόσο όμορφα  θα ήταν αν ο Μαρκ  έφτυνε την τράπεζα και όντως έγραφε  βιβλίο  μαζί  με τη  Μωντ , όπου θα ξεσκέπαζαν  αυτους τους  λύκους που  ξεσκίζουν  όλο τον κόσμο, οδηγουν οικονομίες σε ισόβιο δανεισμό και λαούς στην εξαθλίωση επειδή έτσι τους τη βάρεσε, οδηγημενοι απ΄την ακόρεστη δίψα τους για κέρδος.

Αντί αυτού,  οι δρόμοι τους χωρίζουν γι άλλη μια φορά,  κι ο κύριος πρόεδρας , εδραιωμένος  πλέον ,ξεσαλώνει στη γενική συνέλευση των μετόχων: ” είμαι ενας σύγχρονος Ρομπέν των δασών”  λέει, και αποσπά ενθουσιώδη  χειροκροτήματα απ’ το ακροατήριό του. “Παιρνω απ΄τους φτωχούς για να δώσω στους  πλούσιους”. Ένα αλησμόνητο φινάλε  που ίσως σε κάποιους να φαίνεται υπερβολικό ή γραφικό, αλλά εγω΄δεν αποκλείω, τέτοιες δηλώσεις όντως να   διατυπώνονται  στις συνάξεις όλων αυτών των μασκαρεμένων σκυλόψαρων. Άλλωστε, και να λέγονται τέτοια πράγματα ποιος θα τα πιστέψει;  “Είναι μεγάλα  παιδιά που παίζουν ” λέει ο Μαρκ γιαυτούς, κοιτώντας  τον θεατή με ένα βλέμμα όλο κατανόηση (για τα “παιδιά”-  άξιους απογόνους του θείου Σκρούτζ ).

Παιρνει  κανείς στα σοβαρά ό,τι διαμείβεται  στα παιχνίδια (έστω ενηλίκων); όχι βέβαια.

 

 Διαβάστε επίσης: Την κριτική του Gimli – Ταινία γροθιά στον Καπιταλισμό

 

Κατερίνα Καρά

Την πρώτη ταινία την είδε πριν πολλά χρόνια σε συνοικιακό σινεμά. Τραυματική εμπειρία... Επική η ταινία. Από τότε δηλώνει ανερυθριάστως ότι οι ταινίες (όπως και τα βιβλία) την έχουν πάρει κανονικά στο λαιμό τους. Πιστεύει ότι το σινεμά, όπως και η Τέχνη γενικώς, ΔΕΝ θα πεθάνει ποτέ, επειδή η τρισάθλια πραγματικότητα ειρωνεύεται χοντρά τις προθέσεις και τα όνειρά μας... Άρα κάπως πρέπει να αποδίδεται δικαιοσύνη.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *