Nebraska: αμερικανικό σινεμά με χιούμορ
Αμερικανικό σινεμά με χιούμορ
Ο ηλικιωμένος Γούντι φαίνεται ότι έχει αρχίσει να ‘τα χάνει’ και πιστεύοντας ότι έχει κερδίσει ένα εκατομμύριο δολάρια συνεχώς το σκάει από το σπίτι του προσπαθώντας να φτάσει στο Λίνκολν της Νεμπράσκα για να τα εισπράξει. Δημιουργώντας καθημερινά προβλήματα στη γυναίκα του και τους δυο γιους του αναγκάζει τον ένα του γιο να πραγματοποιήσει αυτό το ανούσιο ταξίδι που μετατρέπεται όμως σε ένα οδοιπορικό στο παρελθόν και ύμνος στη σχέση πατέρα και γιου.
Για αρχή μία παραδοχή: μου αρέσει το σινεμά του Αλεξάντερ Πέιν. Μου αρέσει η λεπτή ειρωνία του, το τρυφερό του χιούμορ. Μου αρέσει που στις ταινίες του μπορεί κανείς να δει πραγματικούς ανθρώπους και όχι τα χολιγουντιανά τους αντίστοιχα. Πάρτε για παράδειγμα την σύντροφο του γιου του Γούντι. Στα χέρια ενός άλλου σκηνοθέτη θα ήταν μια ξανθιά κουκλάρα. Στα χέρια του Αλεξάντερ Πέιν είναι μια γλυκιά παχουλούτσικη κοπέλα. Πραγματικός άνθρωπος δηλαδή.
Είναι αυτή η επιμονή του Αλεξάντερ Πέιν στους πραγματικούς ανθρώπους που κάνει το σινεμά του τόσο σημαντικό.
Στο Nebraska η ιστορία του είναι φαινομενικά απλή. Ένας ηλικιωμένος που μπορεί και να έχει αρχίσει να δείχνει σημάδια Αλτσχάιμερ, ο οποίος επιμένει ότι η απάτη που του πλασάρουν είναι πραγματική.
Πίσω, όμως, από αυτή την ιστορία κρύβεται μία άλλη: ο Πέιν τη λέει μέσα από τις αφηγήσεις των υπόλοιπων χαρακτήρων, μέσα από τις κινήσεις και τα βλέμματα. Κρύβεται η ιστορία ενός απογοητευμένου ανθρώπου που κατάφερε να κάνει κάποια πράγματα στη ζωή του, όχι όμως εκείνα που θα ήθελε ή που ίσως να μπορούσε.
Στην ταινία παρακολουθούμε την ιστορία του, αλλά και τη σχέση με το γιο του. Με εκείνον που αποφασίζει να του κάνει το χατήρι και να μάθει κάποια παραπάνω πράγματα για τον πατέρα του.
Ο Γούντι δεν παραπονιέται για τη ζωή του. Αυτή είναι, έτσι τη δέχεται. Θέλει, όμως, για λίγο να νιώσει ότι είναι κάτι άλλο από τον αλκοολικό που τον θεωρούν.
Όπως πάντα, ο Αλεξάντερ Πέιν προσεγγίζει με χιούμορ και τρυφερότητα τους χαρακτήρες. Υπάρχουν σκηνές σχεδόν κλασικές (όπως εκείνη με τα αδέλφια που βλέπουν τηλεόραση και μιλάνε ελάχιστα). Την ιστορία του Γούντι τη συνθέτει η πολυλογού σύζυγός του, μερικά μέλη της οικογένειας, μια πρώην αγαπημένη του, ένας πρώην συνεργάτης του.
Δεν ξέρεις τι από όλα αυτά είναι αλήθεια και τι όχι. Ο ίδιος ο Γούντι δεν μιλάει πολύ για το παρελθόν του. Τα βλέμματα, όμως, και οι σιωπές του Μπρους Ντερν λένε όλα αυτά που θα χρειάζεται ο θεατής. Ο ηθοποιός είναι απλά εξαιρετικός. Δεν υπάρχει ούτε ένα ψεγάδι στην ερμηνεία του. Το ίδιο και η Τζουν Σκουίμπ, δικαίως και εκείνη υποψήφια για Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου.
Η αλήθεια είναι ότι έχω μία ένσταση σχετικά με τη χρήση του ασπρόμαυρου. Θεωρώ απλά ότι η ταινία δεν το χρειαζόταν και δεν ξέρω αν προσφέρει και κάτι στον θεατή, περισσότερο τον ξενίζει νομίζω.
Κατά τα άλλα, το Nebraska του Πέιν αποδεικνύει ότι είναι έργο ενός σπουδαίου ελληνοαμερικανού σκηνοθέτη, δείγμα ενός ανεξάρτητου σινεμά στα καλύτερά του. Ανεξάρτητου ως προς τον τρόπο που δουλεύει ο σκηνοθέτης: απαλλαγμένος από «πρέπει» και τις επιταγές των στούντιο, ακολουθώντας τους χαρακτήρες του στα ταξίδια τους χωρίς ωραιοποιήσεις και χολιγουντιανές εξιδενικεύσεις.