Ρεμί Μπεζανσόν: Φοβάμαι πολύ για το σινεμά της Γαλλίας

Το δίδυμο πίσω από την επιτυχημένη κωμωδία Το Μυστήριο του κυρίου Πικ, Ρεμί Μπεζανσόν (ο σκηνοθέτης) και Νταβίντ Φενκινός (ο συγγραφέας του βιβλίου πάνω στο οποίο βασίστηκε η ταινία) βρέθηκαν στην Αθήνα, καλεσμένοι του 20ού Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου και μίλησαν στους Cinepivates για τη σχέση σινεμά και βιβλίου, για τον Φαμπρίς Λουκινί και για την… επέλαση του Netflix.

Κύριε Μπεζανσόν, πώς πήρατε την απόφαση της μεταφοράς του συγκεκριμένου βιβλίου στην οθόνη;

Ρεμί Μπεζανσόν: Το βιβλίο του Νταβίντ είναι ένα βιβλίο με πολλά πρόσωπα και η ιδέα μου ήταν να επικεντρωθώ σε ένα πρόσωπο, το κεντρικό που είναι ο κριτικός λογοτεχνίας, κρατώντας ακόμα αυτή την ίντριγκα. Μίλησα στον Νταβίντ όταν διάβασα το βιβλίο του και το βρήκε καλή ιδέα.

Κύριε Φενκινός πώς είναι για έναν συγγραφέα να βλέπει το βιβλίο του να μεταφέρεται στην οθόνη και αν ήθελε να παρέμβει στη διαδικασία των γυρισμάτων;

Νταβίντ Φενκινός: Μου αρέσει η ταινία και με ευχαριστεί πολύ σαν συγγραφέα. Δεν παρεμβαίνω και δεν είμαι υποχρεωμένος να δίνω τα δικαιώματα για ταινία. Παρεμβαίνω μόνο στην αρχή, στη φάση των συζητήσεων. Ακούω το πλάνο του σκηνοθέτη και επιλέγω εάν θα γίνει ταινία το βιβλίο μου. Μου αρέσουν πολύ οι ταινίες του Ρεμί και επιθυμούσα πολύ να γίνει αυτή η συνεργασία. Του είχα μεγάλη εμπιστοσύνη. Μετά είναι δική του ταινία. Αυτός αποφασίζει, βάζει τους δικούς του κανόνες, φτιάχνει τον δικό του κόσμο. Η αλήθεια είναι ότι του επέτρεψα να δώσει μια νέα ώθηση στην καριέρα του (γέλια).

Η ταινία είναι δομημένη σαν ένα κλασικό αστυνομικό μυστήριο. Κύριε Μπεζανσόν πώς δουλέψατε πάνω σε αυτή τη φόρμα;

Ρ.Μπ.: Η ταινία χρησιμοποιεί τη δομή ενός who dunnit και πάνω σε αυτό βασίστηκα. Εγώ το αντιμετώπισα σαν μια ταινία είδους, σαν μια ταινία έρευνας. Αλλά και σαν κωμωδία γιατί αυτή ήταν η επιθυμία μου.

Είχατε από την αρχή στο μυαλό σας τον Φαμπρίς Λουκινί για τον ρόλο του κριτικού λογοτεχνίας;

Ρ.Μ.: Μόλις διάβασα το βιβλίο τον σκέφτηκα κατευθείαν. Ήθελα να φτιάξω έναν χρυσό ρόλο για τον Φαμπρίς Λουκινί. Γι’ αυτόν θέλησα να μεταφέρω στο σινεμά αυτό το βιβλίο. Έχω κάνει πολλές ταινίες με νέους ηθοποιούς, γύρω στα 30, αλλά τώρα επιθυμούσα να συνεργαστώ με έναν ηθοποιό που δεν ανήκει στη δική μου γενιά.

Κύριε Φενκινός πώς επιλέγετε τα πρότζεκτ που θα σκηνοθετήσετε; Τι σας κάνει να πείτε ότι ένα βιβλίο σας θα θέλατε να το σκηνοθετήσετε ο ίδιος;

Ντ.Φ.: Μια φορά σκηνοθέτησα βιβλίο που έχω γράψει. Δεν θα το ξαναέκανα, προτιμώ να το κάνει κάποιος άλλος. Πολλά βιβλία μου έχουν μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη, δεν είναι στόχος μου αυτός όταν γράφω. Αυτό που θέλω όταν μεταφέρονται στην οθόνη είναι να είναι μια καλή δουλειά όπως αυτή του Ρεμί.

Γιατί δεν θα επιλέγατε πάλι να σκηνοθετήσετε ένα δικό σας βιβλίο;

Ντ.Φ.: Μου πρότειναν να σκηνοθετήσω σχεδόν όλα μου τα βιβλία, όμως όταν τελειώνω ένα βιβλίο δεν θέλω να ξεκινήσω πάλι από την αρχή. Και πιστεύω ότι δεν είναι καλό και για την καριέρα ενός σκηνοθέτη. Όταν μεταφέρω ο ίδιος ένα βιβλίο μου, βλέπω την ταινία ως ένα υποπροϊόν του βιβλίου μου και θεωρώ ότι δεν θα κριθώ για την ταινία.

Τι είναι αυτό που σας συναρπάζει ως σκηνοθέτη;

Ντ.Φ.: Μου αρέσουν οι δραματικές κωμωδίες, το έχω κάνει δύο φορές με δύο γυναικεία πορτραίτα. Βρίσκω συναρπαστικό να είμαι σε μια αίθουσα σινεμά και να ακούω τους ανθρώπους να γελάνε.
Ρ.Μπ.: Γι’ αυτό δεν θα πάμε ποτέ στις Κάννες. Σοβαρά τώρα, για μένα το αυθεντικό δράμα δεν με ενδιαφέρει, με κουράζει. Τελικά κάνουμε το ίδιο σινεμά εγώ και ο Νταβίντ. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η σχέση της «φωτιάς» και του «πάγου». Και τελικά αυτές είναι και οι ταινίες που μας αρέσει να παρακολουθούμε, ένα σκέτο δράμα δεν μας ενδιαφέρει.

Η Γαλλία έχει καλή παράδοση σε αυτό το είδος σινεμά. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;

Ρ.Μπ.: Η Γαλλία έχει κρατήσει μια πολύ καλή θέση στο σινεμά της Ευρώπης. Ακόμη και ο κινηματογράφος ο αγγλικός, ο ιταλικός, ο ισπανικός και ο ελληνικός έχει μεγάλη δυσκολία να υπάρξει σήμερα. Στη Γαλλία οι σκηνοθέτες, οι σεναριογράφοι, οι παραγωγοί έχουν δώσει μάχη για να παραμείνει δυνατός ο κινηματογράφος τους. Πρόκειται για μεγάλη τύχη, αλλά δεν ξέρω πόσο θα κρατήσει.

Γιατί το λέτε αυτό;

Ρ.Μπ.: Γιατί είναι πολύ δύσκολο να δίνουμε μάχη απέναντι σε πολυεθνικές που έρχονται και επιβάλλουν τα πράγματα, όπως το Netflix. Φοβάμαι πολύ για τον γαλλικό κινηματογράφο σήμερα. Είναι σαν να βάζουμε τα χέρια μπροστά στα μάτια μας, να μην βλέπουμε αυτό που έρχεται.

Από τη μία υπάρχει το ζήτημα ότι δεν προβάλλονται οι ταινίες στον φυσικό τους χώρο, στη μεγάλη οθόνη, από την άλλη δίνεται μια ευκαιρία σε νέα ταλέντα να έρθουν στην επιφάνεια. Μπορεί να είναι θετικό.

Ρ.Μπ.: Φυσικά, δεν λέω το αντίθετο, υπάρχουν θετικές πλευρές σε αυτό. Το θέμα είναι ότι εγώ κάνω ταινίες για να προβληθούν στον κινηματογράφο. Δεν έχουν φτιαχτεί οι ταινίες μου για να προβληθούν σε κινητό ή σε ταμπλέτα.

Κύριε Μπεζανσόν πώς επιλέγετε τα πρότζεκτ που θα σκηνοθετήσετε;

Αυτό που με ενδιέφερε περισσότερο είναι να κάνω ταινίες για την γενιά μου, για ανθρώπους γύρω στα 30. Τώρα περνάω σε έναν διαφορετικό κύκλο, πιο ενήλικο που μένει πάντα στην κωμωδία. Είναι λιγότερο προσωπικός, μιλάω λιγότερο για μένα, λιγότερο για τους προβληματισμούς μου. Ενδιαφέρομαι για ιστορίες πιο αστείες, λιγότερο προσωπικές.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία στη μεταφορά του βιβλίου στη μεγάλη οθόνη;

Ρ.Μπ.: Δεν υπήρχε δυσκολία από τη στιγμή που διάλεξα τον άξονά μου. Όλα είναι θέμα οπτικής. Η αλήθεια είναι ότι εάν μετέφερα αυτούσιο το βιβλίο στη μεγάλη οθόνη θα ήταν δύσκολο. Το βιβλίο είναι πλούσιο, με πολλά πρόσωπα και πολλές περιπέτειες. Και γι’ αυτό έπρεπε να κάνω κάποια επιλογή. Γι’ αυτό ενδιαφέρουσα ήταν η επιλογή του λογοτεχνικού κριτικού. Αφού έγινε η επιλογή αυτή, η συγγραφή του σεναρίου διήρκεσε αρκετό χρόνο. Όλα πήγαν τελικά καλά, ο Λουκινί είπε ναι όταν διάβασε το σενάριο. Όταν είδα στη διάρκεια των γυρισμάτων ότι ο Λουκινί ήταν ευχαριστημένος, όλα πήγαν καλά. Ο μεγαλύτερος φόβος μου ήταν να μην πάει καλά η συνεργασία με τον Λουκινί. Έχει περάσει ένας χρόνος από τότε που τελειώσαμε τα γυρίσματα και μιλάμε καθημερινά στο τηλέφωνο.

Η ταινία «Το Μυστήριο του Κυρίου Πικ» προβάλλεται από τις 9 Μαΐου στις κινηματογραφικές αίθουσες, σε διανομή Feelgood.