Ο γέρος και το τριαντάφυλλο
Μιά νεαρή γυναίκα μ’εντυπωσιακά κόκκινα μακριά μαλλιά, κάνει ποδήλατο μέσα στην πανέμορφη γαλλική εξοχή της Κυανής Ακτής. Γαλλια, 1915, η – όπως δηλώνει- καλλιτέχνης Αντρέ Έσλινγκ επισκέπτεται για πρώτη φορά την κατοικία/στούντιο του διάσημου Ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Πιέρ- Ωγκύστ Ρενουάρ, προκειμένου να ποζάρει ως μοντέλο του.
Η ταινία του Gilles Bourdos RENOIR είναι σίγουρα ένα πράγμα: πανέμορφη. Κινηματογραφικό χαρμα ιδέσθαι, με κάθε πλάνο της να θυμίζει πίνακες του Ρενουάρ αλλά και άλλων ζωγράφων, με πολύ ωραία εκμετάλλευση του φωτός, ταιριαστή απολύτως μουσική από τον αγαπημένο Alexandre Desplat και κυρίως πειστικότατες ερμηνείες απ΄το πρωταγωνιστικό δίδυμο Bouquet-Theret, αποτελεί ένα κόσμημα για το σινεμά, από άποψη αισθητικής τουλάχιστον.
Ο βασικός πόλος έλξης ειναι αυτο το πεντάμορφο θαραλλέο κορίτσι με το ορεκτικό κορμί( το τόσο όμορφα κινηματογραφημένο0 , τα θεσπέσια στήθη που ειναι ” τόσο όμορφα που σε γονατίζουν”, όπως παρατηρεί ο μέγας θαυμαστής του γυναικείου μπούστου Ρενουάρ, ο 74χρονος πλέον και σοβαρά ασθενής Ρενουάρ, που όμως δεν παραιτείται απ΄τη ζωγραφική, κι ας πονάει φρικτά στις αρθρώσεις, κι ας μετακινείται με πολυθρόνα, γιατί ” ο πόνος περνάει, ο ομορφιά μένει”. Ο Michel Bouquet ειναι θαυμάσιος μεσα στην – κατά κύριο λόγο- σιωπηλή ακινησία του. ο Ρενουάρ του είναι ένας συμπαθέστατος κι ευγενικός με τους ανθρώπους που τον υπηρετούν, γερούλης, παρατηρητικός και σε καμία περίπτωση χυδαίος, παρά τις ιστορίες που τον ακολουθούν για ξενοπηδήματα με τα κατά καιρούς μοντέλα του. Η Christa Theret απ΄την άλλη, είναι η όαση- πανέμορφη, ζουμερή, με ονειρεμένο σώμα που εχουμε πολλές ευκαιρίες- όπως και ο ζωγράφος- ν’ απολαύσουμε γυμνό, περιφέρει τη ζωντάνια, τα νιατα και την περιέργειά της μέσα στο σπίτι του ζωγράφου, και γοητεύει τους γιούς του. Η Theret ειναι σαρκωμένο μοντέλο του Ρενουάρ με όλη την αισθησιακή κυριολεξία και πληθωρικότητα της λέξης. Χάρμα οφθαλμών και πλήρως εναρμονισμένη με το πλαίσιο της ταινίας. Βρήκα άκρως πετυχημένη την κινηματογραφική μετεγγραφή της ατμόσφαιρας των έργων του ζωγράφου στην ταινία, παρά τα δυσμενή σχόλια που άκουσα από φίλους , για βαρετή δουλειά, με illustration σκηνοθεσία, κενή κ.λ.π. Θεωρώ πως πρόκειται για μια πολύ γοητευτική και εξόχως όμορφη ταινια, η οποία ενώ θα μπορούσε να ολισθήσει στην πορνογραφία, δεν το κάνει, αν και το θέμα της προσφέρεται σε μεγάλο βαθμό.
Αντιθέτως, κι αυτό το βρήκα πολύ ενδιαφέρον, αρκείται στην υπόνοια που κλείνει το μάτι στον θεατή, στην στενή παρατήρηση αυτου του δίπολου ( ο γέρος στη δύση του βίου του, βιολογικώς τουλάχιστον, και το ολόφρεσκο, πεντάμορφο νεαρό κορίτσι με το θελκτικότατο κορμί),και στη βασανιστική προσδοκία που διαπερνάει τη σχεση ζωγράφου-μοντέλου. Το υπονοούμενο και η απόκρυψη λειτουργούν πιό ερεθιστικά και γόνιμα στον τον ψυχισμό του θεατή, αντί της κραυγαλέας επίδειξης φθηνής και ξερής λαγνείας.
Ο Ρενουάρ δεν απεικονίζεται σαν παραξενιάρης πορνόγερος, διασημος ζωγραφος που τυρανναει τα μοντελα του και παίρνει φυσικά όλα τα credits. Παρουσιάζεται σαν ενας αξιοπρεπέστατος , δουλευταράς δημιουργός παρά το γήρας του, μ’ ενα “επιτελείο” υπηρετριών γύρω του να τον φροντίζουν και να ρυθμίζουν και τα της πληρωμής των μοντέλων του! ‘Οπως κάθε μεγάλος δημιουργός που σέβεται την τέχνη του, δεν ασχολιόταν μ’αυτές τις άχαρες λεπτομέρειες αλλά άφηνε τις γυναίκες του σπιτιού να καθαρίσουν- κυριολεκτικά και μεταφορικά… ( ωραιότατη η σκηνή του ξεσπάσματος της Αντρέ στην κουζίνα του σπιτιού του ζωγράφου ). Η Αντρέ Έσλινγκ πρέπει να πούμε ότι έγινε σύζυγος του γιού του ζωγράφου, του διασημου σκηνοθέτη Ζαν Ρενουάρ, που στην ταινία τον υποδύεται ο εκφραστικός Vincent Rottiers. H Εσλινγκ, σ’αντίθεση με τον καραδιάσημο σύζυγό της, πέθανε άσημη και φτωχή.
Η ταινία του Bourdos ( βασισμένη στο έργο του Jacques Renoir LE TABLEAU AMOUREUX ) αποτίει θα λέγαμε, φόρο τιμής στις αφανείς παρουσίες των πινακων ζωγραφικής. Αφανείς όχι επειδή ειναι αόρατες, αλλά επειδή επισκιάζονται απ΄τη δόξα που κυνηγάει το δημιουργό. Κι όμως, το κορμί τους, το βλέμμα τους, κάνουν τα έργα των ζωγράφων αλησμόνητα στο θεατή.
Είναι η σάρκα και το αίμα τους.