Η σχιζοφρένεια στον κινηματογράφο

Η σχιζοφρένεια, η ψυχική νόσος που χαρακτηρίζεται από προβλήματα στην αντίληψη της πραγματικότητας, αποτελεί για τον κινηματογράφο εξαιρετική βάση για τη δημιουργία των πιο σπουδαίων δραματικών ταινιών στην ιστορία της έβδομης τέχνης. Η προσωπικότητα που πάσχει από σχιζοφρένεια έχει ακουστικές και οπτικές παραισθήσεις και παρανοϊκές ψευδαισθήσεις. Πάνω σε αυτά τα στοιχεία «πάτησαν» και οι δημιουργοί, χαρίζοντάς μας τα παρακάτω αριστουργήματα.

Η Αποστροφή

Φαίνεται πως ο Roman Polanski είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στο θέμα της σχιζοφρένειας, γι’ αυτό και γύρισε την ταινία αυτή τη δεκαετία του ’60. Η Αποστροφή θεωρείται κορυφαίο στο είδος του φιλμ, με την Catherine Deneuve να ενσαρκώνει με αριστουργηματικό τρόπο την Carol, την σχιζοφρενική κοπέλα που παλεύει με τους δαίμονές της. Ο Polanski θέλησε να αποδώσει σε αυτή τη ταινία την σχιζοφρένεια με την κλινική της εικόνα, δείχνοντας στο θεατή πως μεταξύ λογικής και παραφροσύνης υπάρχει μια πολύ λεπτή κλωστή.

Η Λάμψη

Stanley Kubric και Jack Nickolson. Δύο από τους πιο ταλαντούχους ανθρώπους που έχει αναδείξει η βιομηχανία του Hollywood τα τελευταία χρόνια. Η Λάμψη, που στηρίχθηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Steven King, θεωρείται από τα κορυφαία θρίλερ που ασχολούνται με τη σχιζοφρένεια. Ο Nickolson, αποφασίζοντας να πάρει την οικογένειά του και να απομονωθεί σε ένα έρημο ξενοδοχείο, αντιμετωπίζει την αποξένωση, η οποία τον τρελαίνει και τον κάνει επικίνδυνο για τους γύρω του.

Ψυχώ

Ο μετρ του σασπένς Alfred Hitchcock σκηνοθέτησε με πολύ έξυπνο τρόπο την ιστορία αυτή που είναι βασισμένη σε νουβέλα, η οποία πραγματεύεται την αληθινή ιστορία ενός σχιζοφρενή δολοφόνου, του Ed Gein. Ο Antony Perkins ενσαρκώνει άψογα τον δολοφόνο που οικειοποιείται την ταυτότητα της νεκρής μητέρας του. Γεμάτος οιδιπόδεια συμπλέγματα και έχοντας τάση προς σχιζοφρενικά επεισόδια, ο πρωταγωνιστής προκαλεί στο θεατή φόβο- το αγαπημένο συναίσθημα του Άγγλου σκηνοθέτη- με τα διασημότερα 40 δευτερόλεπτα στην ιστορία του κινηματογράφου.

Pi

Η σχιζοφρένεια ανήκει στο ευρύτερο πλαίσιο της ψύχωσης, όπως και η παράνοια. Ο Aronofsky μας βάζει μέσα στο κενό –κατά τα άλλα- μυαλό ενός μαθηματικού, ο οποίος πιστεύει πως όλα τα υλικά και άυλα πράγματα του κόσμου και της φυσικής συνδέονται με τους αριθμούς. Στην προσπάθειά του να βρει εκείνον τον αριθμό που ξεκλειδώνει όλα εκείνα τα στοιχεία της φυσικής απομονώνεται, φυτοζωεί και χάνει τα λογικά του, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στην παράνοια.

Ο Σχιζοφρενής Δολοφόνος με το Πριόνι

Δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα αυτή, αφού τη σχέση της με τη σχιζοφρένεια μαρτυρά και ο ίδιος ο τίτλος. Πολλοί δημιουργοί έσπευσαν να κάνουν remake της ταινίας, προφανώς γιατί αποτέλεσε μεγάλη επιτυχία το 1974. Ο δολοφόνος, που κρύβει το πρόσωπό του με μια μάσκα (άλλο ένα στοιχείο της σχιζοφρένειας) κυνηγάει μια ομάδα παιδιών για να τα σκοτώσει. Ο Tobb Hooper, ο πρώτος σκηνοθέτης της ταινίας, αποτύπωσε με επιτυχία τα σχιζοφρενικά επεισόδια του πρωταγωνιστή, θεωρώντας το Σχιζοφρενή Δολοφόνο με το Πριόνι μια ιδιαίτερη και ενδιαφέρουσα προσωπικότητα.

Ο Βιρτουόζος

Η ιστορία του βιρτουόζου Nathaniel Ayers, που τον ενσάρκωσε καταπληκτικά ο Jamie Foxx, είναι παρμένη από το ομώνυμο βιβλίο του Steve Lopez. Ο δημοσιογράφος Robert Downey Junior συναντά τον σχιζοφρενή Nathaniel για να αναδείξει την ιστορία του στην εφημερίδα που έγραφε. Ο δημοσιογράφος εκτίμησε το ταλέντο του και θέλησε να τον βοηθήσει. Ο Foxx δείχνει πόσο καλός ηθοποιός είναι μέσα από αυτή του την ερμηνεία ∙ δεν ξέφυγε καθόλου από τα όρια, κάνοντας τη ερμηνεία του ρεαλιστική και όχι υπερβολική.

Το νησί των καταραμένων

Ένας ακόμα μεγάλος σκηνοθέτης, ο Martin Scorsese, δημιούργησε ένα ψυχολογικό θρίλερ το οποίο εκτός από τη σχιζοφρένεια, που την παρουσίασε με αριστοτεχνικό τρόπο, πραγματεύτηκε και φιλοσοφικά ερωτήματα. Η αποστολή ενός αστυνομικού που πάει σε ένα απομονωμένο νησί, όπου λειτουργεί ένα ψυχιατρείο, προκειμένου να εξυχνιάσει την εξαφάνιση μιας ασθενούς θα αποβεί μοιραία για τον ίδιο. Εμμονές, παραισθήσεις και αναμνήσεις του παρελθόντος συνθέτουν τη σχιζοφρενική προσωπικότητα του Di Caprio.

Ο Σολίστας

Η ζωή του Αυστραλού πιανίστα David Helfgott, ο οποίος είχε μεγάλο ταλέντο στη μουσική και εξαιτίας του αυταρχικού του πατέρα οδηγήθηκε στη σχιζοφρένεια. Για το λόγο αυτό νοσηλεύτηκε σε κλινική, όπου επανήλθε η ψυχική του υγεία και συνέχισε να συγκινεί τους ακροατές του με την μαγευτική μουσική του. Ο Geoffrey Rush, ως πιανίστας Helfgott, κατάφερε να αποσπάσει πολλές θετικές κριτικές για την ερμηνεία του, να κερδίσει Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου και να θεωρηθεί η ταινία μία από τις καλύτερες του είδους της.