Συνέντευξη με τη Δάφνη Πατακιά: Από το σινεμά του Τόνι Γκάτλιφ σε εκείνο του Πολ Βερχόφεν

Πρωταγωνίστρια στη νέα ταινία του Τόνι Γκάτλιφ, αλλά -όπως μόλις ανακοινώθηκε- και σε εκείνη του Πολ Βερχόφεν, η Ελληνοβελγίδα Δάφνη Πατακιά είναι ανερχόμενο αστέρι του ευρωπαϊκού σινεμά, με ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες επιλογές.

Οι Cinepivates μίλησαν μαζί της για την Μποέμικη Ψυχή (Djam), το ρεμπέτικο, αλλά και τη συνεργασία της με τον Βερχόφεν στην ταινία Blessed Virgin, όπου ερμηνεύει μία καλόγρια στην Ιταλία του 17ου αιώνα, στην οποία ξυπνούν άγνωστα ερωτικά πάθη.

• Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Τόνι Γκάτλιφ;

Ο Τόνι έκανε κάστινγκ και στην οντισιόν με ρώτησε εάν ξέρω να χορεύω χορό της κοιλιάς. Του είπα ότι δεν ήξερα και μου έβαλε μουσική. Προσπάθησα να χορέψω, αλλά τον είδα απογοητευμένο. Μετά με ρώτησε εάν ξέρω να τραγουδάω ρεμπέτικα, του είπα όχι, με ρώτησε εάν ξέρω να παίζω μπαγλαμά, του είπα ότι δεν ήξερα και με ρώτησε εάν μπορώ να περπατήσω. Το έκανα και μου είπε ότι πήρα τον ρόλο επειδή περπατάω σαν τον Τσάρλι Τσάπλιν. Στη συνέχεια χρειάστηκε να μάθω τα υπόλοιπα: χορό της κοιλιάς, μπαγλαμά…

• Η ταινία βασίζεται πολύ στην κίνηση και την ενέργεια, ενώ υπάρχουν σημεία που μοιάζουν σχεδόν αυτοσχεδιαστικά. Πώς δουλέψατε με τον Τόνι Γκάτλιφ πάνω στον ρόλο της Τζαμ;

Εγώ δεν πήρα ποτέ το σενάριο στα χέρια μου. Ο Τόνι μού είχε μιλήσει για την Τζαμ και ήξερα περίπου την ιστορία, αλλά πολύ γενικά. Ανακάλυπτα το σενάριο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Μου έδινε τις σκηνές μια μέρα πριν και μερικές φορές δεν είχα καθόλου σκηνές, πήγαινα στο γύρισμα και δεν είχα τίποτα και μάθαινα εκεί τι έπρεπε να κάνουμε. Δεν υπάρχει όμως αυτοσχεδιασμός στην ταινία. Οτιδήποτε λέει η Τζαμ τα είχε γράψει ο Τόνι ή μου τα έλεγε εκείνη την ώρα να τα πω. Ο αυτοσχεδιασμός ήταν περισσότερο σωματικός. Είχαμε συζητήσει λίγο για τον ρόλο. Μού είχε δείξει το Singing in the Rain, το απόσπασμα που ο Τζιν Κέλι τραγουδάει το ομώνυμο τραγούδι και μου είπε ότι κάπως έτσι το σκεφτόταν. Όπως ο Τζιν Κέλι είναι ερωτευμένος και ξαφνικά τραγουδάει, έτσι και η Τζαμ αισθάνεται κάποια πράγματα και ξαφνικά τραγουδάει. Ήμουν πιο ήρεμη όταν μου είπε ότι δεν τον ένοιαζε εάν θα τραγουδούσα φάλτσα ή εάν δεν χόρευα καλά, δεν ήταν αυτό το θέμα -όπως στο Singing in the Rain ο πρωταγωνιστής σε κάποιες στιγμές δεν ακολουθεί τη χορογραφία, πλατσουρίζει απλά στα νερά (αν και ο Τζιν Κέλι είναι χορευταράς).

• Αυτός ο τρόπος δουλειάς ήταν αγχωτικός για σένα ή απελευθερωτικός;

Στην αρχή είναι αγχωτικό σαν σκέψη, πριν φτάσουμε στο γύρισμα. Αλλά τελικά είναι πολύ απελευθερωτικό. Εμπιστευόμουν πολύ τον Τόνι και μού έμαθε να μου αρέσει αυτός ο φόβος. Ξεκινάς χωρίς να ξέρεις τι θα συμβεί και στη συνέχεια σου αρέσει αυτό. Μοιάζει με το bungee jumping: ξέρεις ότι θα σε πιάσει το λάστιχο, αλλά πέφτεις χωρίς να ξέρεις ακριβώς τι θα γίνει και πώς θα είναι. Ο Τόνι με έμαθε να μου αρέσει αυτό το συναίσθημα.

• Ποια η επαφή σου με το ρεμπέτικο πριν τα γυρίσματα της ταινίας και ποια μετά το τέλος των γυρισμάτων;

Δεν είχα ιδιαίτερη επαφή πριν, ήξερα κάποια τραγούδια όπως όλοι, επειδή τα άκουγα στις ταβέρνες ή στις παραλίες, αλλά δεν ήξερα κάτι παραπάνω από αυτό. Τώρα μου αρέσει πολύ. Ακούω ακόμα, παίζω ακόμα μπαγλαμά, θα κάνουμε συναυλίες με τον Τόνι στα νότια της Γαλλίας, στη Λιόν και την Αρλ, με τους μουσικούς της ταινίας. Υπάρχει κάτι πολύ συγκινητικό στο γεγονός ότι αυτά τα τραγούδια γράφτηκαν τη δεκαετία του 1920 ή του 1930 και ακόμα τα ακούνε νέοι και γουστάρουνε. Αυτό με συγκινεί πολύ όποτε έρχομαι στην Αθήνα και βλέπω νέους να παίζουνε. Στη Γαλλία δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο, κάτι δικό τους παλιό που να κρατούν έντονη επαφή με αυτό. Έχω την αίσθηση ότι αυτά τα τραγούδια μάς «μιλάνε» πολύ.

•  Αν σου ζητούσα με τρεις λέξεις να χαρακτηρίσεις την Τζαμ ποιες θα ήταν αυτές;

Η Τζαμ είναι ελεύθερη, απρόβλεπτη και ευαισθητοποιημένη κοινωνικά και πολιτικά.

• Στην ταινία υπάρχουν και γυμνές σκηνές. Σε φόβισαν καθόλου αυτές;

Όχι. Το σημαντικότερο είναι να έχει κανείς εμπιστοσύνη στον σκηνοθέτη και εγώ είχα εμπιστοσύνη στον Τόνι, ήξερα ότι αυτό γίνεται για κάποιο λόγο, ότι θέλει κάτι να δείξει: ότι είναι μια κοπέλα ελεύθερη, ελεύθερη στο πνεύμα και ελεύθερη με το σώμα της. Ήξερα ότι υπάρχει λόγος για να γίνει αυτό. Μάλιστα, βρίσκω ότι η συναισθηματική έκθεση είναι πιο δύσκολη από την έκθεση του σώματος, του δέρματος.

• Πώς ήταν η εμπειρία της παρουσίασης της ταινίας στις Κάννες, αλλά και του πάρτι στην Κρουαζέτ;

Ήταν ιδιαίτερη προβολή. Κάναμε τη συναυλία πριν από την προβολή της ταινίας και στη συνέχεια η προβολή έγινε στην παραλία, με τα πόδια στην άμμο, ακούγοντας το κύμα. Είχε πολύ ενδιαφέρον γιατί η ταινία είναι γυρισμένη σε νησί και βλέπουμε συχνά θάλασσα στην οθόνη, οπότε υπήρχε ένα interactive στοιχείο. Ήταν πολύ ωραία εμπειρία.

•  Ακολουθείς σε μεγάλο βαθμό μια ευρωπαϊκή καριέρα. Ποια είναι τα κριτήριά σου στην επιλογή ενός ρόλου;

Δεν μπορώ να πω ότι έχω τόσες πολλές προτάσεις, ώστε να βάζω συγκεκριμένα κριτήρια επιλογής. Αυτό που ελπίζω είναι να μού προτείνουν πράγματα σκηνοθέτες που με ενδιαφέρουν. Κυρίως με βάση τον σκηνοθέτη επιλέγω ή με τον ρόλο. Φυσικά θα ήθελα να κάνω πράγματα που να είναι πολύ μακριά από εμένα.

• Πέρα από τις συναυλίες που θα κάνετε με τον Τόνι Γκάτλιφ τι άλλο είναι στα σχέδιά σου;

Εμφανίζομαι στη σειρά Βερσαλλίες, μια σειρά εποχής, όπου ερμηνεύω την πριγκίπισσα της Αυστρίας και φοράω κορσέ. Είναι σειρά του CANAL + στη Γαλλία, του BBC και του Netflix. Έκανα τα γυρίσματα πέρυσι και σύντομα θα προβληθεί από το Netflix. Και επίσης μπορώ επιτέλους να το λέω, καθώς ανακοινώθηκε και χαίρομαι πάρα πολύ, θα είμαι πρωταγωνίστρια στη νέα ταινία του Πολ Βερχόφεν. Το έμαθα πριν από έναν μήνα, αλλά δεν μπορούσα να το ανακοινώσω. Εγώ και η Βιρζινί Εφιρά έχουμε τους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους και παίζει και ο Λαμπέρ Γουιλσόν. Τα γυρίσματα θα γίνουν το καλοκαίρι.

• Τι είναι αυτό που θα έλεγες ότι σε παθιάζει και τι είναι αυτό που σε φοβίζει;

Με φοβίζει η έλλειψη αλληλεγγύης και με παθιάζει το σινεμά.

* Η ταινία «Μποέμικη Ψυχή» (Djam) προβάλλεται ήδη στις αίθουσες σε διανομή Tanweer.