Συζητώντας με τον Βάιντα
Με αφορμή το αναδρομικό αφιέρωμα που διοργανώνει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος από τις 13 μέχρι τις 23 Δεκεμβρίου 2012 στον μεγάλο Πολωνό δημιουργό, ο Αντρέι Βάιντα μιλάει στην δημοισιογράφο Joanna Stanislawska-Zdyb, για τις ταινίες του. Μερικά αποσπάσματα:
- Η ταινία «Στάχτες και διαμάντια» δείχνει τη στιγμή που γεννιέται κάτι νέο και η προηγούμενη εποχή περνά στην ιστορία. Έδειξα αυτή τη στιγμή παρουσιάζοντας τη ζωή ενός νέου που έχει ζήσει την κατοχή αλλά δεν μοιάζει και δεν συμπεριφέρεται σαν άτομο εκείνης της εποχής. Με αυτό τον τρόπο έφερα την ταινία πιο κοντά στην νεολαία.
- «Αθώοι Γόητες» – Χαίρομαι που αυτή η ταινία ξαναζεί και κερδίζει τη συμπάθεια των νέων. Νομίζω ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δείχνει τον πολύχρωμο κόσμο της δεκαετίας του ’60, την οποία οι νέοι σήμερα παρακολουθούν με ενδιαφέρον. Εγώ ο ίδιος είχα πολλές αμφιβολίες όταν γύριζα αυτή την ταινία, επειδη παρουσίαζε το σήμερα ενώ οι προηγούμενες ταινίες μου μιλούσαν για τον πόλεμο.
- Η «Λότνα» είναι η μοναδική ταινία την οποία θα ήθελα να βελτιώσω. Σε καμία άλλη δεν το σκέφτηκα αυτό. Δεν ήξερα πριν πόσο δύσκολη είναι η δουλειά με τα άλογα. Δεν είχα ιδέα πόσες εκπλήξεις και αναποδιές θα συναντήσω και πραγματικά τις αντιμετώπισα όλες, λες και ήταν τιμωρία. Το πιο μεγάλο πρόβλημα ήταν ο θάνατος του άλογου το οποίο έπαιζε το βασικό ρόλο. Πολλές σκηνές, για τις οποίες είχα μεγάλες προσδοκίες, βγήκαν χλομές στην οθόνη.
- «Η Γη της επαγγελίας» είναι μια αξιόλογη και ενδιαφέρουσα ταινία, η οποία είχε μεγάλη σημασία για μένα. Έτυχε να συμπίπτουν διαφορετικά στοιχεία, το οποίο συμβαίνει μόνο στους τυχερούς σκηνοθέτες. Και εγώ έχω τύχη. Πρώτον, γιατί υπήρχε ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα, κάτι που δεν εμφανίζεται συχνά στην πολωνική λογοτεχνία. Δεύτερον, τα γυρίσματα έγιναν στην πόλη, η οποία δεν είχε αλλάξει πολύ από το 19ο αιώνα.
- Άλλες ταινίες μου είναι πολύ πιο εκφραστικές καλλιτεχνικά, αλλά μερικές πετυχαίνουν την κατάλληλη στιγμή προβολής, όπως ο «Άνθρωπος από το σίδερο». «Ο άνθρωπος από το σίδερο» είναι μια ταινία σε στιλ ρεπορτάζ, αναγκαστικά περιέχει λίγο τυχαίες εικόνες, γιατί περιέγραφε αυτά που βλέπαμε με τα ματιά μας. Δεν ξέραμε ακόμα τι θα γινόταν, πώς θα εξελισσόταν η κατάσταση. Βιαζόμουν πολύ επειδή ήμουν απαισιόδοξος. Και αποδείχθηκε ότι είχα δίκιο – δεν είχε έρθει ακόμα η στιγμή της νίκης και της ελευθερίας. Σήμερα θεωρώ ότι κάναμε καλά που γυρίσαμε αυτή τη ταινία.
Σε ποιες δικές σας ταινίες επιστρέφετε;
- Δεν βλέπω τις δικές μου ταινίες. Μου φαίνεται ότι έτσι παγιδεύονται οι νέοι σκηνοθέτες: κάνουν μια ταινία -Θεός φυλάξει πετυχημένη- και αρχίζουν να τριγυρνάνε στα φεστιβάλ σαν να ήθελαν να κόψουν όλα τα εισιτήρια, αντί να σκέφτονται την επόμενη ταινία τους.
