Η κόμισσα φορούσε κόκκινα
Ένα κατασκότεινο τρένο ,σαν πελώριος δράκος με δύο κατακίτρινους προβολείς για μάτια, προχωράει με ταχύτητα μέσα στη νύχτα. ‘Έρχεται σχεδόν καταπάνω στον θεατή.
Αυτό είναι το εναρκτήριο πλάνο μιας υποβλητικότατης ταινίας του 1971, σκηνοθεσίας Hary Kumel ,το LES LEVRES ROUGES ( στ’αγγλικά αποδόθηκε ως DAUGHTERS OF DARKNESS) , που είχα την ευτυχία να δω πρόσφατα. Ταινία-εμπειρία. Για πάμπολλους λόγους. Τι να πρωτοθίξω; Την ανατριχιαστική και ταυτόχρονα τόσο ’70ς αισθησιακή μουσική , που σε πιάνει απ΄το σβέρκο- ναι εκεί ακριβώς που η τίγρης δαγκώνει τα μωρά της για να τα μεταφέρει- του Francois de Roubaix;
Για τους τίτλους έναρξης που προβάλλονται σε κατακόκκινο φόντο (και υπάρχει λόγος γι αυτό); ‘Η για την ΘΕΪΚΗ, ΑΚΑΤΑΜΑΧΗΤΗ, ΜΟΙΡΑΙΑ, ΕΚΘΑΜΒΩΤΙΚΗ πρωταγωνίστριά της, την Dephine Seyrig ;
Η ταινία χρωστάει πολλά πιστεύω, σ’αυτό το δαιμονικά πανέμορφο θηλυκό με τα κατάξανθα μαλλιά. Η Seyrig είναι η οπτική απόδοση της λέξης vamp (η οποία αν δεν απατώμαι, αποτελεί σύντμηση του vampire),και δεν είναι καθόλου τυχαίο αυτό. Υπέροχη στην ερμηνεία της, σαγηνευτική, υπέρκομψη, με κοστούμια σχεδιασμένα γι’αυτήν απ΄τον Bernard Perris, έχει μία ανεξήγητη γλυκύτητα , που δρα σαν υπνωτικό , κρύβει επιμελώς αυτό που είναι στην πραγματικότητα: μια γυναίκα- βρυκόλακας, η φρίκη η σαρκοβόρα μοναξιά,η απέθαντη αειθαλής φιγούρα, που κατατρομοκρατεί τους άλλους ακριβώς λόγω της ανεξήγητα άφθαρτης ομορφιάς της.
Το σενάριο εκκινώντας από μια μάλλον κλασσική ιστορία , αφήνει υπονοούμενα και επιτρέπει ερμηνείες και προσεγγίσεις άκρως αποκλίνουσες: ένα ζευγάρι νέων, όμορφων και νιόπαντρων (οι John Karlen, Danielle Ouimet , “αρχέτυπα” ζευγαριού των ’70ς) ταξιδεύουν με τρένο απ΄ την Ελβετία , όπου παντρεύτηκαν πρόσφατα. Ο Στέφαν δείχνει κατενθουσιασμένος με την όμορφη κατάξανθη σύζυγό του Βάλερι, δεν τη χορταίνει ,η οποία όμως όπως αρκετές σπασίκλες σύζυγοι, ανησυχεί πολύ για την εντύπωση που θα κάνει στην πεθερά της, την τρομερή μητέρα του Στέφαν (παλαιά αριστοκράτισσα όπως αφήνει να εννοηθεί). Αποφασίζουν να μείνουν σε ένα έρημο ξενοδοχείο στο Βέλγιο, έρημο λόγω μη τουριστικής περιόδου. Ξαφνικά αποκτούν παρέα- μια μυστηριώδης κυρία καταφτάνει μετά της συνοδού της, η κόμισσα Ελίζαμπετ Μπατόρι, εξ Ουγγαρίας.
Μια πρώτη προσέγγιση της ταινίας, είναι να πούμε πως έχουμε μια κλασσική περίπτωση ξελογιάσματος του νεαρού συζύγου ( που μάλλον ως άντρας, θεωρείται εξ ορισμού κάθαρμα ) απ ΄τη σαγηνευτική κοντέσσα.
Αν ξύσουμε όμως την επιφάνεια, προκύπτει μια ταινία για την ομοφυλοφιλία και την γυναικεία εκδικητικότητα. Δεν βρίσκω τυχαίο το ότι η κόμισσα έχει γυναίκα συνοδό, τη νεαρή και χυμώδη Ιλόνα Χάλκσι ( η Andrea Rac) , η οποία δεν είναι υπάλληλός της, είναι κάτι περισσότερο. Ούτε είναι τυχαία η αποστροφή , η ενοχή, και τελικά η βίαιη συμπεριφορά ( μάλλον μεταμφιεσμένη επιθυμία , “μολυσμένη” από ενοχή) που επιδεικνύει ο Στέφαν προς τη σύζυγό του, μετά από μία συνδιάλεξη που είχε με τη μητέρα του ( μια άκρως ανορθόδοξη μητέρα) .
Αυτό που διέκρινα εγώ σ’αυτήν την κατ’ ουσίαν βαμπιρική ταινία, είναι η εξόντωση του αρσενικού απ ΄το θηλυκό και η αναγέννηση του τελευταίου, μέσω μιας μετενσάρκωσης τρόπον τινά, της γυναίκας-βαμπίρ, δια της σαγήνης που εκπέμπει. Γοητεύει το ζεύγος των νεονύμφων, εκμεταλλεύεται τον άντρα και μεταδίδει το “είναι ” της στη νεαρή σύζυγο του Στέφαν, η οποία συνεχίζει το…. θεάρεστο έργο της.
Δεν υπάρχει λόγος βεβαίως να μαρτυρήσω λεπτομέρειες της πλοκής πάντως είναι εμφανέστατη πιστεύω η pro-women ματιά , κι ας είναι άντρας ο σκηνοθέτης, περνώντας απ΄το δρομάκι του κλισέ περί της μοιραίας γυναίκας που αποστραγγίζει το ανυπεράσπιστο τελικά αρσενικό.
Έχω ξαναγράψει πως το μυστικό μιας ακαταμάχητης , μαγικής ταινίας, είναι να κατορθώνει να εικονοποιεί το άφατο. Να δημιουργεί μια απροσδιόριστη ατμόσφαιρα, που την κυκλώνει, και με τη σειρά της κυκλώνει και το θεατή χωρίς δυνατότητα διαφυγής. Ε, αυτή η ταινία είναι μαγνήτης. Και ο μέγιστος μαγνήτης βεβαίως , είναι αυτή η θεά η Delphine. Ερμηνεία για βραβεία ( περιέργως δεν έλαβε), παρουσία που ανακαλεί στη μνήμη τις θρυλικές βαμπ του σινεμά. Γυναίκα-επιτομή της θανατηφόρας- κυριολεκτικά- γοητείας. Ο Kumel έχει μια εμμονή με το κόκκινο χρώμα ( κόκκινα τα χείλη, νυχιά και η υπέροχη τουαλέτα της κόμισσας, κόκκινο το μοιραίο αυτοκίνητο, κόκκινο το ανεκδιήγητο μπουρνούζι του Στέφαν, κόκκινο το φόντο της ταινίας), η φωτογραφία του Eduard van der Enden ειναι εξαιρετική , και τρομερά υποβλητική και η μουσική του Roubaix χαϊδεύει τ’αυτιά με τον διφορούμενο τρόπο που η κόμισσα χαιδεύει το λαιμό του “υπνωτισμένου” Στέφαν.
” Το αίμα θεωρείτο ελιξίριο νεότητας ” παρατηρεί σκεπτικός ο Στέφαν, καταγοητευμένος απ΄την φρικώδη αφήγηση της κόμισσας Μπατόρι. Τυχαία άραγε η εμμηνόπαυση στις γυναίκες σηματοδοτεί μια περίοδο “ξηρασίας” του σώματος και φθοράς;
Η ταινία του Kumel εντάσσεται άνετα στις καλύτερες ταινίες που έχουν γυριστεί σχετικά με τους απέθαντους.
Προσωπικά τη βάζω μαζί με: Nosferatou,The Hunger, Dracula, Shadow Of The Vampire. H προσωπική μου πεντάδα ταινιών τρόμου, με απαράμιλλο στυλ και ατμόσφαιρα.
Το φινάλε τούτης της κατακόκκινης ταινίας, με απογοήτευσε ελαφρώς, αλλά αυτό είναι μια λεπτομέρεια που δεν αποδυναμώνει ό,τι προηγήθηκε. Δυστυχώς δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα σε dvd.
Το διεστραμμένο μου μυαλό πάντως ήδη σκέφτηκε πιθανό remake. Με πρωταγωνιστικό ζευγάρι τους Tom Hardy(ή James Mc Avoy) – Blake Lively και στο ρόλο της ανυπέρβλητης Μπατόρι, την Ute Lemper. Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλη ισάξια της Seyrig σ’αυτό το ρόλο.
Πάρτε μια γεύση στο link παρακάτω:
* Στον Μάκη, που συνέβαλε αποφασιστικά στο να τη δω.
Μετά τιμής Νεκρό Σκυλί. Θέλω να τη δω και κάπου θα την ξετρυπώσω.