Η κόρη του μανάβη

Περασμένη πρωθυπουργία και αναπολώντας τη, να κλαίς…

Αυτό μου ειχε κολλήσει σαν τσίχλα σε δερμάτινη τσάντα, όσο παρακολουθούσα την ταινία της Phyllida Lloyd  The Iron Lady.  Νομίζω πως, οχι μονο η Meryl Streep  στον πρωταγωνιστικό και απαιτητικότατο ρόλο της Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν ΕΞΟΧΗ, αλλά και πως η αληθινή Θάτσερ- Βαρώνη πλέον- θα μπορουσε να χρησιμοποιήσει αυτή την ταινία ως μέσο εξωραϊσμού της δημόσιας εικόνας της… Δεν αστειευομαι. Παρόλο που στα extras του  dvd, και η σκηνοθέτιδα και η σεναριογράφος Abi Morgan  τονίζουν ότι ΔΕΝ  πρόκειται  για μιά πολιτική ταινία, ή ντοκιμαντέρ,αλλά  για μυθοπλασία ( με όσες ανακριβειες  συνεπάγεται αυτο) νομίζω πως παρακολουθώντας κάποιος  την πραγματικά συγκλονιστική ερμηνεία της Streep,  αν εχει επαρκή μνήμη της φυσιογνωμίας, της αντιπαθητικής φωνής της, αλλα κυρίως της πολιτικής γραμμής της Θάτσερ, θα συγχυστεί πάρα πολύ. Αν διαφωνεί βεβαίως. Γιατί αν συμφωνεί, θ’αναγαλλιάσσει η ψυχή του. Η ταινία δεν παρουσιάζει  σοβαρό αντίλογο /αντεπιχείρημα στον Θατσερισμό. Αργά και πού, όταν παρουσιάζονται  ορισμενα κομβικά σημεία της καριέρας της ( απεργία ανθρακωρύχων, IRA, κρίση στα Φώκλαντς) βλέπουμε  και την οργίλη αντιδραση της Αντιπολίτευσης ή τον αντιλογο που εκφράζει με τρυφεροτητα ο πάντα χαμηλών τόνων και αφοσιωμένος σύζυγός της Ντένις ( απολαυστικός για άλλη μια φορά ο Jim Broadbent) , αλλά μέχρι εκεί. Εχει γίνει εξαιρετική δουλειά με το μακιγιάζ-χτένισμα  της πρωταγωνίστριας, όπως και με τα κοστούμια ( δια χειρός Consolata Boyle) αλλά πάνω απ΄όλα η Streep εχει δουλεψει σε ύψιστο βαθμό την κινηση, φωνή , επιτονισμό του λόγου της, ωστε το αποτέλεσμα να ειναι πέραν περιγραφής. Πολύ καλή  επισης, στο ρόλο της νεαρής Μάργκαρετ ειναι η Alexandra Roach.

Η φιγούρα της γηραιάς και πάσχουσας από άνοια (στο παρόν πλέον) Θάτσερ ειναι ανησυχητικά  συγκινητική έως συμπαθής. Κι αη ανησυχία μου πηγάζει απ΄το ότι μιλαμε για ένα υπαρκτό πολιτικό προσωπο, του οποίου η σκληρή και ανυποχώρητη στάση εκανε μεγαλα τμήματα του Αγγλικού λαού να γονατίσουν. Αυτο,αντιπαραβαλλόμενο με τη εικονα της “παροπλισμένης”, γλυκειάς  και πανεξυπνης γιαγιούλας που πλάθει η Streep, κάνουν την ταινία όχι εύκολη στην αποτίμησή της. Αυτό που προσέλαβα εγω απ΄το “πορτραίτο”  που ειδα, ήταν μια αναγνωση ούτως ειπείν του ανθρώπου Θάτσερ, απ΄το διδυμο των Lloyd- Morgan. Μιάς γυναίκας με φοβερο πείσμα και επιμονη να πετύχει στη ζωή της, με βαθιά ριζωμένη την αίσθηση του καθήκοντος και μια καλοκρυμμένη ανάγκη να αρθεί  στο ύψος των προσδοκιών του πατέρα της… τον οποίο υποδύεται ο Ian Glen. Η σκηνή στο Υπουργικό Συμβούλιο, ακριβως μετά τον θρίαμβο(;) των Φώκλαντς, είναι ΑΠΑΙΧΤΗ. Και ενδεικτική του ποιά ήταν η Θάτσερ: ένα λαμπρό παράδειγμα διαγενεακής και διαταξικής κινητικότητας , κατά πως θα έλεγαν και οι Κοινωνιολόγοι: Η  κορη του μανάβη,το “σπασικλάκι” που ελεγε με θάρρος τη γνώμη του, που δεν πιστεψε ποτέ ότι το φύλο της  ειναι εμπόδιο ή μοίρα, που αποφοίτησε απ΄την  Οξφόρδη, ηγήθηκε του  Συντηρητικού Κόμματος και τελικά μιάς ολόκληρης χώρας για 14 χρόνια, ως η μοναδική γυναίκα  Πρωθυπουργός της.

Το προβληματικό βεβαίως  σ’αυτη τη λαμπρή φυσιογνωμία, ήταν ότι η άκαμπτη στάση της, και η επίτευξη των κυβερνητικών της στόχων με κάθε κόστος, την έκαναν ταυτόχρονα και την πιό μισητή Πρωθυπουργό .

Πάντως η γιαγιά  “Μάγκι” ειναι συγκλονιστική. Σε γενικες γραμμές ανήμπορη, αλλά με μυαλο που επιμενει να κοβει ακομη σαν ξυραφι, όταν δε αμβλύνεται απ΄τα  φαντάσματα  του παρελθόντος της. Δεν ξερω αν ειναι σωστό να εξωραϊζουμε-συνειδητά ή ασυνείδητα- την εικόνα προσώπων που εχουν ασκήσει/ασκουν εξουσία. Που εχουν κάνει ενδεχομένως  ανθρώπους να υποφέρουν με τις πολιτικές τους. Το ότι η συγκεκριμένη ταινία ΔΕΝ  είναι βιογραφία ακριβείας, πρεπει να το θυμομαστε  απάντα. Θα είχε πολύ ενδιαφέρον η αντιπαράθεση της ιστορικής αλήθειας, με τουτη τη μυθοπλασία- για να δούμε που απεικονίστηκε πιστά σύμφωνα με την πρώτη, και που υπερέβαλε/υπεραπλούστευσε/αποσιώπησε/”στρογγύλεψε” η δεύτερη, την αληθινή πολιτικό Θάτσερ.

Σε κάθε περίπτωση ,αυτό που μένει ως πικρή επίγευση,είναι η εικονα  ενός ηλικιωμένου ανθρώπου, πρώην πανίσχυρου, πρώην δραστήριου, πρωην μαχητικου, που βασανίζεται απ΄τη θεμελειώδη πιστευω,παρεξήγηση στην καθημερινή επαφή του με τους άλλους: οι άλλοι, νομίζουν οτι επειδή γέρασες, υποχρεωτικώς και απαραιτήτως ξεκουτιανες,  είσαι άχρηστη έως επικινδυνη. Εσύ, προσπαθείς με οργισμένη θλίψη να τους αποδείξεις καθημερινά ότι δεν ισχύει  αυτο.

Φανταστειτε  τον εαυτό σας στη  θεση της. Την τωρινή της θεση. θα παραδίδατε  αμαχητί τα όπλα;