Ο Υπηρέτης (The Servant)
Με την ιδιότητα του εκπατρισμένου Αμερικανού στην Αγγλία , ο σκηνοθέτης Joseph Losey έβλεπε πάντα με μια ψυχρή και ειρωνική ματιά τις συνήθειες της χώρας που τον είχε υιοθετήσει. Το 1963 αποφασίζει να βασιστεί στο βιβλίο του Robin Maugham και να αναθέσει στον μεγάλο Harold Pinter το σενάριο εγκαινιάζοντας έτσι μια μεγάλη συνεργασία μεταξύ τους. Στον Υπηρέτη λοιπόν, η ματιά του Joseph Losey γίνεται πιο ξεκάθαρη καθώς το επιβάλει το επαναστατικό κλίμα της εποχής, το Λονδίνο που έβραζε απο την πάλη των τάξεων και η αριστοκρατία παρέδιδε τα σκήπτρα της πόλης στην εργατική τάξη και στην νεολαία. Νέος ξεπεσμένος εργένης αριστοκράτης James Fox) προσλαμβάνει υπηρέτη-μπάτλερ (Dirk Bogarde) προκειμένου να μετακομίσει στο νέο του σπίτι. Η αραβωνιαστικιά του αριστοκράτη όμως υποψιάζεται πως κάτι δεν πάει καλά, προμηνύοντας έτσι την εφιαλτική τροπή που θα πάρει η σχέση των δύο ανδρών.
Παγιδευμένοι και οι δύο μέσα σε ένα σπίτι που θυμίζει λαβύρινθο, οι ρόλοι αφέντης-υπηρέτης θα χάσουν τα ευδιάκριτα όρια τους και η σχέση εξάρτησης που θα αναπτύξουν θα οδηγήσει στην αναστροφή των ρόλων. Δέσμιοι και οι δύο από την κοινωνική τους τάξη και τις συμβάσεις τους μπορεί να αντιστρέφουν τους ρόλους τους αλλά πάντα η σχέση που θα τους ενώνει θα είναι αυτή της εκμετάλλευσης. Η κάμερα του Losey παρατηρεί τους δύο άνδρες από κάθε οπτική γωνία μέσα στο σπίτι, μέσα από καθρέφτες και είδωλα,από σκάλες, από ψηλά και από χαμηλά. Η επιβλητική ασπρόμαυρη φωτογραφία και η lounge αισθητική από την οποία διακατέχεται η ταινία , κάνει τον Υπηρέτη ένα ακαταμάχητο ψυχολογικό δράμα και σε συνδυασμό με το άκρως υπαινικτικό σενάριο του Pinter μια σπουδή πάνω στις σχέσεις εξάρτησης και στον λανθάνοντα ερωτισμό ο οποίος εκδηλώνεται με λάθος τρόπο.
Βραβευμένοι αμφότεροι με BAFTA ερμηνείας Dirk Bogarde και James Fox, δίνουν ένα ρεσιτάλ ερμηνείας αφού ο πρώτος απέβαλε επιτέλους την εικόνα του γόη που τον καταδίωκε και ο ανοιχτόχρωμος σε αντίθεση με τον Υπηρέτη του James Fox κατρακυλάει σταδιακά στην παγίδα που του έστησαν και οδηγείται στην καταστροφή. Οι δύο γυναικείες παρουσίες της ταινίας Wendy Craig και Sarah Miles λειτουργούν προειδοποιητικά και υποστηρικτικά αντίστοιχα.
Άψογη αισθητικά και από κάθε άποψη, ο Υπηρέτης είναι από τις σπουδαιότερες ταινίες του Aγγλικού σινεμά και φυσικά άλλη μια σπουδαία δουλειά του μεγάλου αυτού κινηματογραφιστή Joseph Losey. Μια ταινία αστεία και δυσοίωνη ταυτόχρονα που καταφέρνει ακόμα και να τρομάξει τον θεατή αλλά κυρίως να του υπενθυμίσει πως βλέπει κινηματογράφο υψηλής αισθητικής και σημασίας που σηματοδότησε το τέλος αλλά και την αρχή μιας συγκεκριμένης εποχής. Αριστούργημα.
