61ο ΦΚΘ: «Το ταξίδι της φάλαινας»
Το 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης φέτος μας συστήνει την online εκδοχή του και προσαρμοσμένο με τη σειρά του στα επιβαλλόμενα μέτρα λόγω της πανδημίας, μας προσκαλεί να απολαύσουμε το σινεμά με κάθε τρόπο. Η διαδικτυακή διεξαγωγή του δεν επηρέασε σε καμία περίπτωση το πλούσιο και αξιόλογο πρόγραμμα ταινιών που φιλοξενεί φέτος, το οποίο απέχει από τον καθένα μας ένα μόνο κλικ.
Η έναρξη της 61ης διοργάνωσης, πραγματοποιήθηκε με την προβολή της ταινίας «Το Ταξίδι της Φάλαινας», το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του ρώσου σκηνοθέτη Φίλιπ Γιούργιεφ. Στο φιλμ παρακολουθούμε τον 15χρονο Λέσκα, ο οποίος ζει σε ένα χωριό φαλαινοθήρων στον Βερρίγειο Πορθμό, κατά βάση ανδροκρατούμενο. Έτσι, τόσο ο ήρωας όσο και οι υπόλοιποι συντοπίτες του, καταλήγουν να συνδέονται σε online video sex chat rooms και να βλέπουν διάφορες κοπέλες. Όμως ο Λέσκα γρήγορα θα ερωτευτεί μία από αυτές, η οποία είναι από το Ντιτρόιτ και αγνοεί παντελώς την ύπαρξή του. Στα όρια πλέον της εμμονής μαζί της αποφασίζει να ξεκινήσει ένα μακρινό και επικίνδυνο ταξίδι για να συναντήσει το κορίτσι των ονείρων του.
Ο πρωταγωνιστής δίνει μια πολύ δυνατή ερμηνεία, κατορθώνοντας να συγκεράσει αφενός την συστολή και την ντροπαλότητα ενός άβγαλτου εφήβου που έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπος με τον έρωτα και την σεξουαλική ενηλικίωση και αφετέρου το ακατεύναστο πάθος για την εξερεύνηση άγνωστων πτυχών της ζωής. Η είσοδος του διαδικτύου στο απομακρυσμένο χωριό του πρωταγωνιστή φαίνεται να φέρνει μαζί της ακριβώς αυτή την ελπίδα και την προσδοκία για μια άλλη ζωή, γεμάτη όνειρα. Όταν η οθόνη του υπολογιστή φωτίζει τα μάτια του Λέσκα, βλέπει κανείς στο βλέμμα του τη λαχτάρα για ένα διαφορετικό και υποσχόμενο μέλλον. Στο μυαλό του, η Αμερική φαντάζει η γη της επαγγελίας που φιλοξενεί τον εφηβικό του έρωτα αλλά και μια νέα ζωή, ώσπου όμως η σκληρή πραγματικότητα θα έρθει να τον προσγειώσει απότομα.
Η ματιά του Φίλιπ Γιούργιεφ ξεχωρίζει διότι παράλληλα με την ιστορία ενηλικίωσης του Λέσκα, καταφέρνει να φωτίσει τις δυσκολίες της ζωής των ανθρώπων που κατοικούν στην ακριτική Ρωσία, θεματική την οποία δεν συναντάμε συχνά στην μεγάλη οθόνη. Ακόμη ένα στοιχείο που εξαρχής απορροφά τον θεατή είναι η ατμόσφαιρα της ταινίας, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη μουσική που περιλαμβάνει ήχους του Roy Orbison και του Angelo Badalamenti, δίνοντας μια ονειρική διάσταση στη δράση. Στο ονειρικό στοιχείο συντελούν και οι αναφορές στα φαντάσματα των φαλαινών, τα οποία εμφανίζονται με σκηνοθετικά πρωτότυπο τρόπο να συντροφεύουν τον πρωταγωνιστή στη διάρκεια του ταξιδιού του, αφήνοντας ωστόσο κάποια κενά στην φιλμική αφήγηση.
«Το ταξίδι της φάλαινας» αποτελεί στο σύνολό της μια τρυφερή και ευαίσθητη ιστορία ενηλικίωσης, με την απαραίτηση δόση σκληρού ρεαλισμού και με τα επιμέρους στοιχεία της να δένουν αρμονικά, λειτουργώντας τελικά πολύ καλά.
