Το Tελευταίο Σημείωμα

Η εκτέλεση των 200 αγωνιστών στην Καισαριανή την 1η Μαΐου του 1944 από τους Γερμανούς κατακτητές είναι το θέμα της νέας ταινίας του Παντελή Βούλγαρη. Κεντρικός πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο Ναπολέων Σουκατζίδης, ο οποίος εκτελεί χρέη μεταφραστή για τον Γερμανό διοικητή του στρατοπέδου του Χαϊδαρίου. Όταν η Αντίσταση καταφέρει να εκτελέσει τον διοικητή των γερμανικών δυνάμεων Λακωνίας, η αντίδραση της γερμανικής διοίκησης θα είναι βίαιη και σκληρή. Οι μικρές επαναστάσεις, οι αγωνίες και οι ελπίδες των κρατουμένων στο στρατόπεδο, αποτελούν το βασικό σημείο της ιστορίας, το σενάριο της οποίας έχει γράψει η Ιωάννα Καρυστιάνη.

Είναι οι μικρές στιγμές στις οποίες μεγαλουργεί η ταινία του Παντελή Βούλγαρη, εκείνες οι οποίες μπορούν να σε συγκινήσουν βαθύτατα. Ένα γλέντι στη φυλακή, ένα ζευγάρι κίτρινα γάντια, το «όνειρο» ενός εραστή για μία συνάντηση με την αγαπημένη του… Ο Παντελής Βούλγαρης κάνει πάνω απ’ όλα σινεμά και εδώ αποδεικνύει για άλλη μια φορά πόσο σύγχρονος κινηματογραφικά μπορεί να γίνει.

Ο Ανδρέας Κωνσταντίνου ερμηνεύει εδώ και πάλι έναν ρόλο που του ταιριάζει πολύ, ενώ η Μελία Κράιλινγκ είναι μια παρουσία γεμάτη φρεσκάδα. Εκείνος που ξεχωρίζει είναι ο ηθοποιός Αντρέ Χένιγκε, στον ρόλο του διοικητή Καρλ Φίσερ: ερμηνεύει τον χαρακτήρα του όχι με μία διάθεση κλισέ αναπαράστασης (κάτι που δεν μπορούμε να πούμε για τους φρουρούς του στρατοπέδου), αλλά με ανακουφιστική πολυπλοκότητα (πότε αδιάφορος και γι’ αυτό εντελώς επικίνδυνος, άλλοτε επιδεικνύοντας ψύγματα συναισθημάτων, τα οποία έρχεται να καλύψει η στρατιωτική του εκπαίδευση και η εμμονική πειθαρχία σε παράλογες ιδέες).

Η σχέση Σουκατζίδη – Φίσερ έχει μεν ενδιαφέρον -ίσως και ένα ερωτικό στοιχείο που πλανάται στον αέρα- αν και ποτέ δεν εξηγείται ακριβώς για ποιο λόγο ο Φίσερ μοιάζει να είχε τόσο μεγάλη συμπάθεια στον νεαρό Έλληνα αγωνιστή.

Εντυπωσιακή η παραγωγή με τους Σπύρο Λάσκαρη και Γιούλα Ζωιοπούλου να έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά στα σκηνικά και τα κοστούμια αντίστοιχα και τον Σίμο Σαρκετζή να «κεντάει» στη διεύθυνση φωτογραφίας. Απόλυτα ταιριαστή και η μουσική του Αλέξανδρου Βούλγαρη, δεν «πνίγει» τις εικόνες.

Ταυτόχρονα μάθημα ιστορίας (αν και μυθοπλασία, τα πρόσωπα της ταινίας είναι είτε πραγματικά, είτε αποτελούν σύμβολα πραγματικών προσώπων), αλλά ταυτόχρονα και μία συγκινητική ταινία, Το Τελευταίο Σημείωμα αποδεικνύει ότι ο Βούλγαρης είναι ένας από τους λίγους Έλληνες σκηνοθέτες που μπορεί να παραδώσει παραγωγές αντίστοιχες εκείνων του εξωτερικού.