Διπλή Ζωή (Zwei Leben)
Κατά τη διάρκεια του Β” Παγκόσμιου πόλεμου παιδιά που γεννήθηκαν από Γερμανούς στρατιώτες και Νορβηγίδες μητέρες είχαν αποκοπεί από τις οικογένειες τους από το ναζιστικό καθεστώς. Μετά το τέλος του πολέμου η χώρα είναι χωρισμένη στα δυο από το τείχος του Βερολίνου. Η Στάζι είχε προσπαθήσει να βάλει ανθρώπους – ουσιαστικά μυστικούς πράκτορες να διεισδύσουν ως τέκνα Νορβηγών για να πάρουν την υπηκοότητα και να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα από Ανατολική σε Δυτική Γερμανία. Κάπου εκεί, ουσιαστικά από τη μέση, ξεκινά η ταινία που μας δείχνει μια γυναίκα, την Κατρίν, που ζει εδώ και χρόνια μια ήρεμη οικογενειακή ζωή στη Νορβηγία μαζί με τη μητέρα της, τον άνδρα της και την νεαρή κόρη της που μόλις γέννησε αλλά και χώρισε. Η ζωή της Κατρίν πρόκειται να χάσει την ηρεμία της όταν ένας νεαρός δικηγόρος αρχίζει να την ρωτά για το σκοτεινό παρελθόν της και της ζητά να εμφανιστεί ως μάρτυρας σε μια δίκη.
Πρόκειται για μια ταινία που απέσπασε διακρίσεις, κυρίως σε Γερμανία και Σκανδιναβία. Έχει αρκετούς γνωστούς ηθοποιούς από τις δυο χώρες, Γιούλιαν Κέχλερ, Ράινερ Μποκ, Κεν Ντούκεν, Σβεν Νόρντιν, Κλάρα Μάνζελ. Στο ρόλο της μοιραίας μάνας της Κατρίν, η για πολλά χρόνια σύντροφος του Μπέργκμαν, Λιβ Ούλμαν.
Η ταινία έχει σίγουρα το δικό της προσωπικό ύφος, με υπερτονισμένα σε σημεία χρώματα και φωτισμούς, σε μια εικόνα όμως περισσότερο τηλεοπτική. Η σκηνοθεσία καταντά κουραστική και αυτό που κρατά το ενδιαφέρον είναι το μυστήριο που έχει να ξετυλίξει η υπόθεση. Εκεί θέλει την απόλυτη προσοχή του κοινού για να μη «χάσει κανείς την μπάλα» και αρχίσει να ρωτά τους διπλανούς (όμως σε αυτή την περίπτωση και λίγο σεβασμός στους δίπλα δεν βλάπτει). Σεναριακά η ταινία έχει ορισμένα μεγάλα πεδία που έχει αποφύγει εσκεμμένα ή μη να αναπτύξει, ενώ έχω και ορισμένες ηθικές ενστάσεις. Μια απλή υπόθεση τελικά περιπλέκεται ανούσια με μια σεναριακή νοοτροπία που θα την χαρακτήριζα «Φωσκολο-Παπακαλιάτικη» αν μου επιτραπεί ο όρος. Υπερέβαλε σαφώς με την υπόθεση της.
Φυσικά, οι βόρειοι λαοί δεν έχουν τις ίδιες αντιδράσεις που θα είχαν αντίστοιχα οι μεσογειακοί. Παρόλα αυτά τα διλήμματα όσο και οι συναισθηματικές αντιδράσεις συχνά αποσιωπούνται και περνούν σε δεύτερη μοίρα μειώνοντας την αληθοφάνεια. Πέραν της κεντρικής ηρωίδας οι υπόλοιποι ηθοποιοί δεν έχουν κάποια αξιομνημόνευτη ερμηνεία. Ιδίως από μια ηθοποιό όπως η Λιβ Ούλμαν που μας έχει αποδώσει εμβληματικές ερμηνείες όπως στο Περσόνα δεν μπορεί παρά να μας εκπλήξει το μόνιμα παγωμένο από την απορία πρόσωπο που παρουσιάζει.
Τελικά να τη δω; Έχοντας δει κάποιος παλαιότερα τις Ζωές των Άλλων (Das Leben der Anderen) που σε μια αντίστοιχη θεματολογία παρουσίασε μια τρυφερή και ανθρώπινη ιστορία με τόση αληθοφάνεια, δεν μπορεί να αποφευχθεί η σύγκριση που αφήνει τη Διπλή Ζωή αρκετά πίσω να ωχριά.
