Συνέντευξη Αλέξης Κουάντας: Let’s Talk about Love
Συνέντευξη στον Αντώνη Γκούμα
Από μικρός έγραφε ιστορίες. Άλλες διαρκούσαν όσο μια παράγραφος, άλλες ήταν μεγαλύτερες. Μεγαλώνοντας βρήκε τρόπο να κάνει αυτές τις ιστορίες εικόνες. Επιλέγοντας θέματα που σχετίζονται με την κοινωνική μας πραγματικότητα -όπως χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος στους Cinepivates- τον ενδιαφέρει η τέχνη που έχει κάτι να πει και όχι η τέχνη για την τέχνη, ο σκηνοθέτης Αλέξης Κουάντας βρίσκεται ακόμα στην αρχή.
Αυτή την περίοδο ετοιμάζει τη νέα του μικρού μήκους ταινία με τίτλο «Let’s talk about love». Η τρίτη του προσωπική δουλειά, έπειτα από τις ταινίες «Αλ» -που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ μικρού μήκους ταινιών της Δράμας και το «A Day with my father».
– Let’s talk about love, λοιπόν. Τι πραγματεύεται η νέα σου ταινία;
Αρχικά πίστευα ότι δεν μπορούσα να μιλήσω για τον έρωτα γιατί υπάρχουν πράγματα που θα μπορούσε να πει ο καθένας για το θέμα αυτό. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι πρέπει να μιλήσω για έναν έρωτα που δεν είναι συνηθισμένος. Η ταινία είναι μια ερωτική ιστορία μεταξύ δύο καρκινοπαθών, οι οποίοι γνωρίζονται στις χημειοθεραπείες. Εκεί αναφέρεται και ο τίτλος της ταινίας. Γιατί αυτή δεν είναι μια ιστορία που μπορεί να ζήσει ο καθένας μας. Υπάρχει μια ημερομηνία λήξης, όχι λόγω χωρισμού, αλλά λόγω του θανάτου. Έτσι τα συναισθήματα είναι πάντα ακραία. Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Βασίλης Κουκαλάνη και Ναταλία Καλημερατζή. Η συγκεκριμένη ιστορία είναι πραγματική, αν και άλλαξα κάποια πράγματα για να γίνει πιο κινηματογραφική. Όταν την άκουσα, αυτό που με ιντρίγκαρε είναι η ιδέα του θανάτου που δεν έχει τέλος. Ο έρωτας που ξεπερνάει τον θάνατο. Ίσως δεν μπορούσα να το νιώσω λόγω ηλικίας. Ο έρωτας με έναν άνθρωπο που ξέρεις ότι μπορεί να φύγει και να χαθεί ξεπερνά την απλή φύση του.Όλοι λέμε ότι ζούμε τη στιγμή μας σαν να είναι η τελευταία, αλλά αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει. Το σκεφτόμαστε για λίγο και ύστερα συνεχίζουμε με την καθημερινότητά μας. Δύο άνθρωποι που όντως ζουν κάθε μέρα τους σαν να είναι η τελευταία, δεν νιώθουν την ανάγκη να σου πουν ψέματα. Για μένα, το ζήτημα είναι αυτός που μένει πίσω. Τι κάνει; Μπορεί να πέσει ψυχολογικά ή να πολεμήσει.
– Το «Let’s talk about love» είναι γυρισμένο σε φιλμ. Πώς πήρες αυτή την απόφαση;
Όταν σκέφτομαι το σενάριο προσπαθώ να το σκέφτομαι στο μυαλό μου πρώτα και μετά κάθομαι να το γράψω. Η επιλογή του φιλμ έχει να κάνει με το πώς έβλεπα την ταινία στο μυαλό μου: τι χρώματα θα έχει, πώς θα είναι στο μοντάζ. Επίσης, η «βρωμιά» του φιλμ έρχεται να προσθέσει στην ακρότητα των συναισθημάτων των ηρώων, καθώς κάνει πιο σκοτεινή την εικόνα. Ακόμα και αν κινηματογραφήσεις κάτι χαρούμενο, η «βρωμιά» αυτή έρχεται να το «γυρίσει» πίσω. Ο φωτογράφος μου, Αντώνης Κουνέλας μου πρότεινε να γυρίσουμε την ταινία σε φιλμ, αφότου είδε και αυτός ότι δεν έκανα πολλές λήψεις και ότι ήμουν περισσότερο της πρόβας. Παίρνει περισσότερο χρόνο -για να σκανάρουμε το φιλμ για παράδειγμα-, αλλά θέλαμε να πειραματιστούμε… χρειάζονται, βέβαια, πολλές πρόβες, ενώ θα υπάρξουν και κάποια εφέ. Αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι να μάθω τι μπορούν να κάνουν οι ηθοποιοί και πώς μπορώ να τους χειριστώ.
– Πώς θα χαρακτήριζες το «Let’s talk about love»;
Δεν θέλω να κάνω ένα δράμα και ο κόσμος να κλαίει στο σινεμά. Θέλω να δείξω την πραγματική ζωή αυτών των δύο ανθρώπων που μπορεί να περιλαμβάνει και στιγμές με χιούμορ ή αστεία (ακόμα και αν αυτά μπορεί να φανούν τελικά πιο δραματικά). Αυτό που θέλω να πάρει ο θεατής από την ταινία είναι η δύναμη αυτών των ανθρώπων που βιώνουν μια τέτοια κατάσταση. Με ρωτούν γιατί βάζω ασθένειες στις ταινίες μου, απαντώ γιατί αυτό βλέπω γύρω μου. Δεν είναι μόνο το ότι έχω βιώσει τέτοιες καταστάσεις με συγγενικά μου πρόσωπα. Είναι και ότι (μέσα από αυτές τις ιστορίες) βιώνω τη δύναμη που θα πάρω μετά. Στην προηγούμενη ταινία μου, όταν ο ήρωας παίρνει τον σκύλο, παίρνει και ένα κομμάτι του ανθρώπου που έφυγε. Αυτό κάνουμε στη ζωή μας: παίρνουμε κάτι από κάπου και συνεχίζουμε για να γίνουμε πιο δυνατοί. Αν πέσεις, έπεσες. Το θέμα είναι τι θα κάνουμε για να ξανασηκωθούμε. Αυτό είναι και το μότο μου για τη ζωή. Είσαι μια κουκκίδα μες τον κόσμο. Το θέμα είναι τι μπορείς να κάνεις ως κουκκίδα. Αν κάποιος φύγει από την αίθουσα και πάρει κάτι από την ταινία, εγώ τη δουλειά μου την έκανα.
– Γράφεις σενάρια, τα οποία είτε σκηνοθετείς ο ίδιος, είτε έχεις δώσει και σε άλλους. Τι σου αρέσει περισσότερο, το σενάριο ή η σκηνοθεσία;
Έχω πολλά σενάρια στην άκρη γιατί αυτό έκανα από μικρός: έγραφα ιστορίες. Μπορεί να ήταν μικρές, να είχαν έκταση μια παράγραφο ή να ήταν μεγαλύτερες. Τώρα έχει φτάσει η στιγμή που σκέφτομαι πως πρέπει να τις ολοκληρώσω. Και είναι δύσκολο να μπεις στην ψυχολογία του άλλου, του ήρωά σου, να δεις τι θα κάνει και γιατί. Υποστηρίζω πολύ την τέχνη που έχει κάτι να σου πει. Η τέχνη για την τέχνη δεν μου λέει τίποτα και δεν πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει. Η τέχνη πρέπει να σου λέει πράγματα, πρέπει να σου ανοίξει τα μάτια. Μου αρέσει το σενάριο, αλλά πονάει και μου αρέσει και η σκηνοθεσία, αλλά την φοβάμαι πολύ.
– Ποια είναι η ζωή μιας μικρού μήκους ταινίας εκτός των Φεστιβάλ;
Στην Ελλάδα γυρίζονται πάρα πολλές ταινίες. Οι περισσότερες πάνε άπατες, δεν ταξιδεύουν αν και μπορεί να είναι πολύ καλές. Υπάρχουν ταινίες που είναι αόριστες, αλλά δεν μου λένε κάτι. Ως θεατής, θέλω όταν βγω από το σινεμά να έχω μάθει κάτι ή να δω κάτι με διαφορετικό τρόπο. Ζωή για τις ταινίες μικρού μήκους μετά την προβολή τους στα Φεστιβάλ δεν υπάρχει. Κανείς δεν θα τις νοικιάσει. Θα μείνουν σε έναν σκληρό δίσκο ενός υπολογιστή. Είναι ένα credit για το βιογραφικό σου και αν φτάσεις να κάνεις μια μεγάλου μήκους ταινία, τότε οι παλιές μικρού μήκους σου φτιάχνουν ένα showreel. Αν δεν συσπειρωθούν όλοι οι σκηνοθέτες, δεν ξέρω πώς μπορούμε να διεκδικήσουμε κάποια δικαιώματα.
– Είναι στους στόχους σου μια μεγάλου μήκους ταινία;
Δεν σκοπεύω να κάνω μεγάλου μήκους άμεσα, ούτε θα το επιδιώξω μέσα στον επόμενο χρόνο γιατί έχω πολλές ιστορίες για μικρού μήκους που θέλω να δοκιμάσω να γυρίσω και ταυτόχρονα να μάθω μέσα από τη διαδικασία του γυρίσματός τους. Μου αρέσει που σε 9 – 10 λεπτά μπορώ να σου βάλω κάτι στο μυαλό που άλλος μπορεί να μην έχει καταφέρει μέσα σε 2,5 ώρες. Αλλά είναι και πρακτικό το ζήτημα. Αυτό μπορώ να κάνω αυτή τη στιγμή. Εάν για την ταινία που κάνω τώρα είχα το σενάριο για μεγάλου μήκους, θα κατάφερνα να την γυρίσω μετά από επτά χρόνια και μέχρι τότε ίσως να είχε περάσει η ανάγκη να μιλήσω για αυτό το θέμα. Αν υπήρχε πιο εύκολη χρηματοδότηση και μεγαλύτερη στήριξη, θα το δοκίμαζα. Πιστεύω ότι ο κινηματογράφος είναι και δουλειά και τέχνη και χόμπι.
– Πιστεύεις πολύ στις συνεργασίες. Για παράδειγμα συνεργάστηκες με τον Δημήτρη Αμπατζή στη δική του ταινία, τη Yelena και τώρα εκείνος συνεργάζεται μαζί σου στις δικές σου ταινίες.
Με τον Δημήτρη ήμασταν μαζί στη σχολή και περάσαμε από την παρέα στη δουλειά. Στο Let’s Talk About Love είναι βοηθός σκηνοθέτη. Η μικρού μήκους είναι και αυτή μια ταινία, δεν μπορείς να τα κάνεις όλα μόνος σου. Πρέπει εσύ να κάνεις τη σκηνοθεσία, ο σεναριογράφος να ασχολείται με το σενάριο, ο οπερατέρ με την κάμερα. Θα μπορούσα να δουλέψω σε σενάρια άλλων, αλλά είμαι δύσκολος, δεν ξέρω εάν θα μπορούσα να το νιώσω όσο ο άλλος. Έχω, όμως, δώσει δικό μου σενάριο σε άλλον. Γράφω πράγματα που μπορεί να μην μπορώ ή να μην θέλω να τα κάνω ταινία, αλλά κάτι μου λένε και γι’ αυτό τα κρατάω ακόμα. Προσωπικά πιστεύω ότι δεν υπάρχει καλύτερο πράγμα από τις συμπαραγωγές. Και μόνο που θα βάλεις άλλο ένα μυαλό στο σενάριο που θα σου δώσει μια νέα ιδέα, αυτό μπορεί να βοηθήσει πολύ μια ταινία.
