Συνέντευξη: Ο Αλέξης Κουάντας μιλά για το «Αλ»

Στα Φεστιβάλ γνωρίζεις ανθρώπους. Κάποιος σου λέει για κάποιον άλλον, σου προτείνει την ταινία του, σε βάζει στον κόσμο του. Κάπως έτσι είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε και τον Αλέξη Κουάντα, σκηνοθέτη της ταινίας «Αλ» που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Μικρού Μήκους Ταινιών της Δράμας και έρχεται την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου στις Νύχτες Πρεμιέρας (στις 17:00 στον κινηματογράφο Ideal).

Στο Αλ, ένα τραγικό περιστατικό γίνεται αφορμή για έναν άνδρα να γνωρίσει έναν σκύλο. Όμως, θύτης και θύμα είναι δύο λέξεις που μπερδεύονται.

Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Δρόσος Σκώτης, Κωνσταντίνος Καρβουνιάρης (και η Ήρα).

• Τελικά, ένας σκύλος μπορεί πραγματικά να αλλάξει τη ζωή ενός ανθρώπου;

Ένας σκύλος από μόνος του μάλλον όχι. Τα συμβάντα αλλάζουν την ζωή. Οπότε οτιδήποτε μπορεί να σου θυμίζει μια αλλαγή, μια παλιά σου ιστορία ή να σου βγάζει ένα συγκεκριμένο συναίσθημα τότε αυτό μπορεί να σε αλλάξει.

• Εσύ έχεις σκύλο; Ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα και ποια είναι η Αλ;

Είχα από πάντα μια αγάπη στα ζώα και είχα στο παρελθόν ένα σκύλο. Έφυγα από την πόλη που μεγάλωσα και ήρθα εδώ στην Αθήνα, αυτός, ή καλύτερα αυτή, έμεινε πίσω, σε ένα περιβάλλον που σίγουρα θα του παρέχουν την κατάλληλη φροντίδα. Η Αλ, που το όνομα της στην πραγματικότητα είναι Ήρα, είναι ενός πολύ καλού μου φίλου. Την είδα πρώτη φορά 2 μηνών και τη λάτρεψα. Όταν έγραψα το σενάριο το μυαλό μου πήγε με την μία σε αυτόν τον σκύλο. Και έτσι έγινε.

• Λένε ότι είναι πολύ δύσκολο να συνεργάζεσαι με παιδιά και ζώα. Πως ήταν οι συνεργασία σου με τους ηθοποιούς και πως με σκύλο πρωταγωνιστή;

Οι ηθοποιοί που συμμετείχαν στην ταινία μου ήταν στο μυαλό μου από τη στιγμή που το έγραφα, δεν το σκέφτηκα και πολύ για το ποιόν θα βρω να παίξει. Είμαι τυχερός που δέχτηκαν και τους ευχαριστώ πολύ για αυτό. Η συνεργασία μας, από την μεριά μου, ήταν καταπληκτική, είχαν πολλές προτάσεις για την ταινία και μαζί τους αλλάξαμε και είδαμε και με νέο μάτι όλο το σενάριο. Ελπίζω και αυτοί να είναι ευχαριστημένοι από εμένα. Οι χειρισμοί είναι δύσκολοι ειδικά για τους νέους στον χώρο σαν και εμένα. Τώρα για τον σκύλο ως πρωταγωνιστή δεν έχω να πω κάτι. Ήταν δύσκολο, αλλά άμα έχεις φαγητό όλα γίνονται.

• Ποια είναι η αγαπημένη σου ταινία με ζώα/σκυλιά;

Χωρίς καν να το σκεφτώ δεύτερη φορά “Amores Perros” του Inarritu.

• Στην ταινία σου χρησιμοποιείς συχνά μαύρα cut-scenes. Σε τι εξυπηρετούν;

Στην ταινία βλέπουμε μια σκηνή να επαναλαμβάνεται. Η διαδρομή του πρωταγωνιστή προς το δωμάτιο του θύματος. Με τα μαύρα cut προσπαθώ να συνδυάσω αυτές τις δύο σκηνές που έχουν διαφορετικές καταλήξεις κάθε φορά που τις βλέπουμε αλλά και να δώσω αυτήν την τελευταία ανάσα που παίρνουμε πριν πάρουμε μια μεγάλη απόφαση.

• Σε κάθε νέα αποκάλυψη στοιχείων για το τι πραγματικά έγινε, κρύβεται μια μικρή ανατροπή. Τι ήθελες να πετύχεις με αυτό;

Κρύβουμε ό,τι πρέπει να κρυφτεί και φανερώνουμε ό,τι πρέπει να φανερωθεί, αλλά όλα αυτά στον κατάλληλο χρόνο. Μην ξεχνάμε ότι το σινεμά είναι ένα παιχνίδι με το μυαλό και τα συναισθήματα του θεατή.

• Στην ταινία σου περιγράφεις δυσάρεστες καταστάσεις, χωρίς όμως να γίνεσαι υπερβολικά δραματικός. Θέλησες η ταινία σου να είναι δραματική ή ελπιδοφόρα;

Η ταινία μου θέλησα να είναι κάτι ανάμεσα και στα δύο. Η αλλαγή για εμένα δεν έχει πρόσημο. Ο κάθε ένας που την βλέπει μπορεί να την αντιληφθεί διαφορετικά και όπως εκείνος θέλει. Αυτό είναι και το ωραίο στις τέχνες.

• Υπάρχει και ένα μικρό μεταφυσικό στοιχείο στην ιστορία του δεύτερου άνδρα;

Όχι, μεταφυσικό δεν θα το έλεγα σε καμία περίπτωση. Δεν πετυχαίνει αυτός την αλλαγή του θύτη αλλά οι καταστάσεις. Εδώ παίζουμε με ένα “κλισέ”, που μ’ αρέσει αλλά νομίζω ότι είναι και απαραίτητο στο σινεμά) το ότι ο ετοιμοθάνατος θα πει σοφά λόγια πριν “φύγει” από την ζωή.

• Eσύ σαν άνθρωπος και ως νέος καλλιτέχνης, στην Ελλάδα της κρίσης, είσαι αισιόδοξος;

Προσπαθώ όσο μπορώ να είμαι. Βέβαια δεν μου το επιτρέπουν οι συνθήκες. Η χώρα μας χειροτερεύει συνεχώς, έχουμε την ταμπέλα της κρίσης πάνω στο κούτελο μας και όλα τα “ρίχνουμε” εκεί. Όλο αυτό γίνεται γιατί κάποιους τους συμφέρει προφανώς αλλά βλέπω ένα πολύ μεγάλο μέρος του κόσμου να είναι απλά θεατής αλλά το θέμα αυτό δεν είναι interactive. Δυστυχώς. Πρέπει, όμως, να γίνει.

• Η ταινία σου μας μιλά για αλλαγή. Ποια αλλαγή θα ήθελες πολύ να έβλεπες στο ελληνικό σινεμά;

Θα ήθελα ευκαιρίες. Ευκαιρίες στους νέους και σε όσους θέλουν να πουν κάτι και να εκφραστούν μέσω της τέχνης. Να φύγει από την Ελλάδα αυτό το σινεμά της σαχλοκωμωδίας. Βλέπουμε ταινίες σε φεστιβάλ και σε μετρημένες στα δάχτυλα προβολές από ταινίες που κανονικά έπρεπε να παίζονται σε όλη την Ελλάδα και ένα πιο μεγάλο χρονικό διάστημα. Επικρατεί αυτό το σύστημα στην τέχνη που εκθειάζει μόνο ότι έχει λεφτά.

• H ΑΛ συμμετείχε στο φετινό φεστιβάλ Δράμας και τώρα στις Νύχτες Πρεμιέρας. Πώς έζησες αυτή την εμπειρία;

Ήταν μια πολύ καλή εμπειρία για μένα και χαίρομαι που μου συνέβη. Όσον αφορά τη Δράμα είδα πολύ καλές δουλειές και αρκετά αξιοζήλευτες, με την καλή έννοια πάντα. Αλλά δυστυχώς είδα και ταινίες που δεν ήταν καθόλου καλές. Αυτό είναι κάτι που δεν το λέω μόνο εγώ, αλλά το άκουσα και από πολλούς άλλους, συνεργάτες και μη. Τίθεται, λοιπόν, το ζήτημα του κριτηρίου με το οποίο παίρνουν τις ταινίες που παίρνουν. ‘Εχοντας δει τις όλες προβολές του φεστιβάλ στη Δράμα, αλλά και άλλων υποψηφιοτήτων που τελικά δεν έφτασαν ως εκεί, αναρωτιέμαι πώς είναι δυνατόν πολλές καλές ταινίες να μείνουν απ’ έξω, ενώ αντίθετα πολλές, θα πω “όχι καλές” να φτάσουν στο σημείο να διεκδικήσουν και βραβεία. Δεν ξέρω, θα δούμε στα επόμενα χρόνια.

• Παρόλο που ετοίμαζες τη δική σου ταινία συμμετείχες και βοήθησες και σε άλλες ταινίες μικρού μήκους που διαγωνίζονταν. Πιστεύεις ανάμεσα στους μικρομηκάδες υπάρχει περισσότερο συνεργασία ή ανταγωνισμός;

Όπου υπάρχει καλή συνεργασία υπάρχει και ανταγωνισμός. Όχι πάντα με την κακή έννοια, ο ανταγωνισμός δημιουργεί το πάθος για την δουλειά και σε κάνει να προσπαθείς να γίνει καλύτερος.

• Τι είδους ταινία πιστεύεις θα αποτελούσε μεγάλη πρόκληση για εσένα να γυρνούσες;

Μια καθαρά πολιτική ταινία. Όχι κοινωνική. Αυτό θα ήταν μια μεγάλη πρόκληση που θέλω να κάνω κάποια στιγμή. Αλλά έχουμε πολύ διάβασμα ακόμα.

• Ποια είναι τα άμεσα σχέδια σου για το μέλλον;

Σιγά σιγά βγαίνω από το παραμύθι του “ΑΛ” και κλείνομαι σε ένα καινούργιο που ετοιμάζω. Δεν προγραμματίζω τίποτα 100% το αφήνω να κυλίσει όπως αυτό θέλει. Παραμένουμε στις μικρού μήκους , με νέες δουλειές και ελπίζω όλα να πάνε καλά, να γίνονται γυρίσματα και όσο μπορούμε να βοηθάμε.