Οι καλύτεροι ελεύθεροι σκοπευτές (Snipers) σε ταινίες – Μέρος Α’: Πολεμικές Ταινίες

(Chris Kyle: Bradley Cooper / American Sniper, 2015)

Ο Κρις Κάιλ θεωρείται «ζωντανός θρύλος» στο σώμα ειδικών δυνάμεων των Navy SEALs. Είναι ένας ελεύθερος σκοπευτής με απίστευτη ευστοχία και πάνω από 160 επιβεβαιωμένες εκτελέσεις στο πεδίο μάχης, σώζοντας αρκετούς συναδέλφους του και νιώθοντας ότι προσφέρει όσο καλύτερα μπορεί στην πατρίδα του. Επιστρέφοντας όμως πίσω στις ΗΠΑ στη γυναίκα του και τα παιδιά του, θα καταλάβει ότι ο πόλεμος είναι κάτι που δεν μπορεί να αφήσει πίσω του.

[toggle title=”Δείτε το Τρέιλερ με ελληνικούς υπότιτλους”]

[/toggle]

To American Sniper βγαίνει στους ελληνικούς κινηματογράφους στις 19 Φεβρουαρίου.

Εν αναμονή του προσεχούς American Sniper, την νέα ταινία του Κλιντ Ίστγουνντ με πρωταγωνιστή τον Μπράντλεϊ Κούπερ ας ρίξουμε μια ματιά στους πιο γνωστούς ελεύθερους σκοπευτές που έχουμε δει σε ταινίες:

A’ Μέρος: Πολεμικές Ταινίες

1. (Vassili Zaitsev: Jude Law / Enemy at the Gates, 2001)

Σαφώς πρώτη επιλογή, όπως και σχεδόν σε όλες τις λίστες ο ρώσος Βασίλι Ζάιτσεφ (Τζουντ Λο) από τον Εχθρό προ των πυλών του Ζαν Ζακ Ανό. Από μικρό παιδί έμαθε να στοχεύει με την πολύτιμη συμβουλή του παππού του «Είμαι βράχος». Ξαφνικά βρίσκεται στην τρέλα του πολέμου στην σημαντική μάχη για την κατοχή του Στάλινγκραντ. Η γεμάτη ένταση σκηνή των Ρώσων στρατιωτών που έχουν την αριθμητική υπεροχή όχι όμως τα αποθέματα και έτσι δίνουν ανά δυο φαντάρους ένα ντουφέκι αφήνει τον Βασίλι ανύμπορο σε μια πλατεία όπου όσοι οπισθοχωρούν εκτελούνται από τους ίδιους τους δικούς τους. Εκεί όμως συναντά τον επίτροπο κομισάριο Ντανίλοφ (Τζόσεφ Φάινς) και θα αποδείξει την αξία του.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

2. (Private Jackson: Barry Pepper / Saving Private Ryan, 1998)

Ένας εξίσου πολύ αγαπημένος ελεύθερος σκοπευτής στο κοινό είναι ο χαρακτήρας του Μπάρι Πέπερ στη Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν του Στίβεν Σπίλμπεργκ. Ο βαθιά θρησκευάμενος Τζάκσον μοιάζει να έχει στο ένα χέρι την Springfield καραμπίνα του και το άλλο τη Βίβλο, καθώς εκτελεί τους αντιπάλους και ταυτόχρονα τους ψέλνει, απαγγέλοντας εδάφια από Ευαγγέλια. Η σκηνή της τελικής μάχης που έχει ανέβει στο ψηλό καμπαναριό είναι εντυπωσιακή, αλλά πιο ατμοσφαιρική ίσως είναι νωρίτερα η μονομαχία των δυο ελεύθερων σκοπευτών όταν τραυματίζεται ο Βιν Ντίζελ.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

3. (Major König: Ed Harris / Enemy at the Gates, 2001)

Έντονα χαρακτηριστική μορφή ελεύθερου σκοπευτή είναι και αυτή του γερμανού ταγματάρχη του Εχθρού προ των Πυλών. Ο Εντ Χάρις μεταμορφώνεται σε έναν πραγματικό Λύκο της Στέππας. Το παγωμένο του βλέμμα με τα ανοιχτόχρωμα μάτια του μοιάζουν να μετράνε την παραμικρή κίνηση γύρω του και να την ζυγίζουν. Διατηρώντας την ηθική του παλαιού κώδικα τιμής, αλλά και έχοντας χάσει τον γιο του που υπηρετούσε και αυτός την πατρίδα του σε προηγούμενη μάχη σε άλλο μέτωπο μετατρέπει τον πόλεμο σε προσωπική μονομαχία του με τον Βασίλι Ζάιτσεφ (Τζουντ Λο).  Μπορεί η καρδιά όλων να είναι με τον Τζουντ και το όμορφο πρόσωπο του, η αξία όμως του αντιπάλου κάνει πιο μεγάλη την τελική νίκη.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

4. (Thomas Beckett: Tom Berenger / Sniper, 1993)

Ο πιο γνωστός ρόλος του Μπέρενγκερ σε πολεμική ταινία μετά τον σημαδεμένο λοχία του Platoon (1986). Ο σκληροτράχηλος Λοχίας Τόμας Μπέκετ θεωρείται ένας από τους καλύτερους ελεύθερους σκοπευτές ειδικών και ριψοκίνδυνων αποστολών, με πολύ εμπειρία και ικανότητα να επιβιώνει μόνος πίσω από τις γραμμές του εχθρού και υπό αντίξοες συνθήκες. Έχει όμως και κακό όνομα, μιας και όποιον αναθέτουν ως βοηθό του συνήθως καταλήγει νεκρός. Όταν θα του αναθέσουν τον νεαρό Μίλερ (Μπίλι Ζέιν) θα βάλει τα δυνατά του να αλλάξει αυτό.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

5. (VC Sniper: Ngoc Le/ Full Metal Jacket, 1987)

Η έντονα ειρωνική, αντιπολεμική ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ έχει έναν από τους καλύτερους χαρακτήρες ελεύθερου σκοπευτή σε ταινία. Η ομάδα των στρατιωτών που παρακολουθούμε βρίσκεται στο Βιετνάμ και προσπαθεί να διασχίσει ένα σημείο όπου ένας άγνωστος σκοπευτής τους έχει καθηλώσει σκοτώνοντας αρκετούς από αυτούς. Η απόλυτη ειρωνεία του Κιούμπρικ έρχεται όταν τελικά φτάνουν στο εγκαταλελειμμένο κτίριο όπου κρύβεται διαπιστώνουν προς μεγάλη τους έκπληξη ότι πρόκειται για μια γυναίκα και μάλιστα μικρής ηλικίας, ουσιαστικά ένα μικρό παιδί.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

6. (Anthony Swofford: Jake Gyllenhaal / Jarhead, 2005) 

H τρέλα του πολέμου υπό το βλέμμα του Σαμ Μέντες, βασισμένο στο βιβλίο που έγραψε ο πρωταγωνιστής από την εμπειρία του στον πόλεμο του Κουβέιτ, πριν την επιχείρηση Καταιγίδα της Ερήμου. Οι Τζέικ Τζίλεχαλντ, Τζέιμι Φοξ, Λούκας Μπλάκ, Πίτερ Σάρσγκαρντ δίνουν καλές ερμηνείες στρατιωτικής έπαρσης και «αμερικάνικης» αίσθησης καθήκοντος, που έρχονται σε κόντρα με τον ανθρώπινο εσωτερικό τους κόσμο. Αξέχαστη η σκηνή που ο Τζίλεχαντ έχει το ελεύθερο να πυροβολήσει ανθρώπινο στόχο και κομπιάζει και το ξέσπασμα του Πίτερ Σάρσγκαρντ στον διοικητή που τους σταματά παρακαλώντας τον να τους αφήσει να κάνουν την εκτέλεση.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

7. (Sergeant First Class William James: Jeremy Renner / the Hurt Locker, 2008)

Ο Γουίλιαμς Τζέιμς (Τζέρεμι Ρένερ) είναι εξειδικευμένος πυροτεχνουργός των ειδικών δυνάμεων, εκπαιδευμένος στο δύσκολο έργο να αφοπλίζει βόμβες και νάρκες μέσα σε κατάσταση μάχης. Στον πόλεμο του Ιράκ, όμως πρόκειται να έρθει αντιμέτωπος με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας του λόγο των ανορθόδοξων μεθόδων του. Μοιάζοντας να αδιαφορεί πραγματικά για το αν θα ζήσει ή θα πεθάνει πρόκειται να βάλει την ομάδα του σε δοκιμασίες που για να ανταπεξέλθουν θα πρέπει να αισθανθούν τον πόλεμο σαν παιχνίδι. Η ταινία της Κάθριν Μπίγκελοου, που κέρδισε 6 όσκαρ, όπως και η επόμενη της, το Zero Dark Thirty έχουν έντονα στοιχεία αμερικάνικης προπαγάνδας. Εμείς εδώ εστιάζουμε στην κάπως άβολη σκηνή της μονομαχίας των ελεύθερων σκοπευτών.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

8. (Marcus Luttrell: Mark Wahlberg / Lone Survivor, 2013)

Βασισμένη στην αληθινή ιστορία που αποτελεί ως σήμερα ντροπή για τον αμερικάνικο στρατό και παράδειγμα προς αποφυγή στην στρατιωτική εκπαίδευση. O Μόνος Επιζών της αποστολής των Navi Seals και γιατρός της ομάδας δεν κατάφερε να χρησιμοποιήσει τις σκοπευτικές του ικανότητες ιδιαίτερα, μιας και η αποστολή πήγε κατά διαόλου και κυρίως αυτός και η ομάδα του έτρεχαν για τη ζωή τους και έπεφταν θεαματικά από ψηλά βράχια.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

9. (Richard Miller: Billy Zane / Sniper, 1993)

Ο ελληνικής καταγωγής Μπίλι Ζέιν με μαλλιά πριν ξυρίσει το κεφάλι του, ως ο «rookie» των snipers. Ο Μίλερ είναι καλός σκοπευτής αλλά δεν έχει βασικές γνώσεις επιβίωσης σε ζούγκλα ούτε εμπειρία σε συνθήκες μάχης. Οι ως τώρα εμπειρίες του είναι περισσότερο γραφείου. Πηγαίνει να «μαθητεύσει» δίπλα στον παλαίμαχο Τόμας Μπέκετ αλλά σύντομα θα «το χάσει» και θα προσφέρει μια ενδιαφέρουσα αντιπολεμική, ψυχεδελική πτυχή με τους δυο τους να κοντράρονται. Πάντως η ταινία, αν και χαμηλού προϋπολογισμού πήγε καλά και γυρίστηκαν κι άλλες συνέχειες, μέχρι το πέμπτο μέρος, Snipers: Legacy του 2014.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

10. (Private Blackburn: Orlando Bloom / Black Hawk Down, 2001)

Εδώ ίσως να έχουμε να κάνουμε με την «ντροπή» των ελεύθερων σκοπευτών. Σε ένα σαρκαστικό ρόλο έκπληξη ο Ορλάντο Μπλουμ ενσαρκώνει έναν νεαρό νεοσύλλεκτο στις ειδικές δυνάμεις, που δηλώνει άσσος στοχευτής, ο οποίος πάει πρώτη φορά σε αποστολή στην ομάδα των  Τζος Χάρτνετ, Γούαν ΜακΓκρέγκορ, Έρικ Μπάνα και Γουίλιαμ Φίτσνερ. Ενώ σαν ηθοποιός είναι ήδη αρκετά γνωστός από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, το κοινό θα περίμενε να εμφανιστεί αρκετά στην ταινία. Παρόλα αυτά, o Ρίντλεϊ Σκοτ κάνει την ανατροπή και ο Μπλάκμπερν δεν προλαβαίνει να κάνει πολλά, καθώς σε μια αναγκαστική μανούβρα του ελικοπτέρου «χάνει» το σκοινί και πέφτει από ψηλά στο έδαφος, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί σοβαρά και να μη τον δούμε ξανά στην υπόλοιπη ταινία.

[toggle title=”Δείτε τη χαρακτηριστική σκηνή”]

[/toggle]

 Λοιπές πολεμικές:

Ελεύθεροι σκοπευτές ή πιο σωστά στρατιώτες με όπλα με διόπτρες εμφανίζονται σχεδόν σε όλες τις πολεμικές ταινίες. Παρ’όλα αυτά στα προηγούμενα Γράμματα από το Ίβο Τζίμα / Οι Σημαίες των Προγόνων μας (2006) του Κλιντ Ίστγουντ δεν είχαν ιδιαίτερη αναφορά. Στο Stalingrad (2013) μαθαίνουν στην Κάτια να πυροβολεί με όπλο με διόπτρα κι αυτή σκοτώνει έναν Γερμανό φαντάρο την ώρα που ήταν στη βρύση για να πιει νερό, εξαγριώνοντας τον νεαρό Λοχαγό. Στο Rules of Engagement (2000) με τους Σάμιουελ Λ.Τζάκσον, Τομι Λι Τζόουνς, Γκάι Πιρς, Μπεν Κίνγκσλεϊ, ο πρώτος υπό την απειλή ελεύθερων σκοπευτών διατάζει τους στρατιώτες του να ανοίξουν πυρ κατά άμαχου πληθυσμού, πράξη για την οποία οδηγείται σε δίκη. Στο Fury (2014) ένας γερμανός ελεύθερος σκοπευτής μοιάζει ο μόνος που ίσως να μπορεί να νικήσει τον Μπραντ Πιτ. Επίσης δυνατή σκηνή στο Black Hawk Down (2001) η σκηνή των δυο ελεύθερων σκοπευτών της δύναμης Δέλτα που αποφασίζουν να κατέβουν να υπερασπιστούν το ελικόπτερο και τον τραυματισμένο πιλότο ενάντια στο οργισμένο πλήθος, σε μια πράξη υπερβάλλοντος ζήλου που παρουσιάζεται ως γενναία πράξη αυτοθυσίας για τον συνάδελφο στρατιώτη.

Φυσικά ελεύθερους σκοπευτές βρίσκουμε και σε όλες τις ταινίες Ράμπο του Σιλβέστερ Σταλόνε. Ιδίως το Ράμπο 4 μερικές σκηνές είναι τόσο τραβηγμένες που κυκλοφορούν πολλά βιντεάκια που τις προβάλλουν υπό τους ήχους «headshot, godlike, unstoppable, dominating» από βιντεοπαιχνίδια quake και unreal. Μικρότερες αναφορές βρίσκουμε σχεδόν σε όλες τις πολεμικές ταινίες, Platoon (1986) και το Γεννημένος την 4η Ιουλίου (1989) του Όλιβερ Στόουν, Behind Enemy Lines (2001) με το Τζιν Χάκμαν να προσπαθεί να σώσει τον πιλότο Όουεν Γουίλσον, προτού αυτός το ρίξει στην κωμωδία, Ήμασταν Κάποτε Στρατιώτες (2002), με τον Μελ Γκίπσον, Tears of the Sun (2003), με τον Μπρους Γουίλις και την Μόνικα Μπελούτσι, Home of the Brave (2006), Special Forces (2011).