Το κορίτσι στο παγκάκι
“A storm is coming/ you’d better run” τραγουδάει ο Richard Hawley στους τίτλους τέλους του BRIGHTON ROCK (2009), αλλά η δυσοίωνη προειδοποίησή του καλύπτεται απ’ τα κύματα, εκεί στο διάσημο θέρετρο του Brighton με την εξίσου διάσημη ξύλινη προβλήτα του.
Η ταινία του Rowan Joffe, βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Graham Greene (1938), δεύτερη μεταφορά του στη μεγάλη οθόνη, μετά την ταινία του 1945 με τον R.Attenborough στο ρόλο του Πίνκι, είναι ένα noir ποίημα της απελπισίας- της συναισθηματικής απελπισίας, της γιγαντιαίας και ζωτικότατης ανάγκης ν’ αγαπηθείς. Σε αντίθεση με την πρώτη ταινία η οποία διαδραματίζεται -όπως και το βιβλίο- στα 1930, τούτη προχωράει 30 χρόνια μπροστά , στη δεκαετία του 1960, με τους Mods και τους Rockers. Το πλαίσιο όπου καλλιεργείται αυτή η απελπισία είναι γκανγκστερικό: αντιμαχόμενες συμμορίες που χειρίζονται με εγκληματική άνεση τον σουγιά και το οξύ λυμαίνονται την πόλη του Brighton ,αυτού του θέρετρου που μαζεύει πολύ κόσμο (η αρχική σεκάνς με τα αλαλάζοντα πλήθη πάνω στην προβλήτα που αγνοούν σκανδαλωδώς όσα εγκληματικά γίνονται κάτω απ΄αυτήν είναι εξαιρετική και χαρακτηριστική- κάτω απ΄την ευφορία και το πολύχρωμο πλήθος καιροφυλακτεί ο ζόφος, το αίμα που τρέχει ποτάμι, και ο νόμος της ζούγκλας, ένας υπό-κοσμος κυριολεκτικά. Η ταινία του Joffe είναι αξιοπρόσεκτη και must-see για 3 λόγους κυρίως, κατά προσωπική εκτίμηση: για την υπέροχη φωτογραφία- φοβερά “κάδρα” , δια χειρός John Mathieson, τις εξαιρετικές ερμηνείες απ ΄την πεντάδα των A. Riseborough (σημειωτέον πως η πρώτη επιλογή για το ρόλο της Ρόουζ ήταν η Carrey Mulligan), S.Riley, A.Serkis, H.Mirren και J.Hurt και ιδίως για την τραγική, κατ’ ουσίαν, ιστορία που αφηγείται.
Μια ιστορία όχι απλώς προσπάθειας ανόδου στην εγκληματική ιεραρχία ενός “χαμηλόβαθμου” μέλους συμμορίας, του Πίνκι (ο Sam Riley μονίμως αγέλαστος, με ανατριχιαστική “μεταλλική” φωνή, και τη σκιά της θεϊκής τιμωρίας να τον στοιχειώνει) και του πολέμου των συμμοριών για τον έλεγχο της πόλης, αλλά κυρίως , μιά ιστορία της απολύτως μονόπλευρης αγάπης/έρωτα. Το πολύ ενδιαφέρον μ’αυτή την ταινία που σκιάζεται και απ΄τη θρησκευτική πίστη (και ο Πίνκι και η Ρόουζ ειναι Ρωμαιοκαθολικοί στο θρήσκευμα με το πλέγμα αμαρτία-τιμωρία-Κόλαση ν’ανταγωνίζεται την επιθυμία τους να ζήσουν τη ζωή τους), είναι ότι μας παρουσιάζει δύο ανθρώπους που συναπαντήθηκαν σκοπίμως (ο Πίνκι προσεγγίζει τη Ρόουζ , τη φλερτάρει και την παντρεύεται για τους δικούς του λόγους) και ανάμεσά τους κάθεται η συναισθηματική ασυμμετρία- ο Πίνκι δε νιώθει σε καμία περίπτωση όσα νιώθει η Ρόουζ γι’ αυτόν, της το δηλώνει άλλωστε σε μια εκπληκτική σκηνή , αλλά η Ρόουζ δεν το μαθαίνει ποτέ. Πώς γίνεται αυτό; ‘Ενα ηχογραφημένο δισκάκι με τη φωνή (κι εξομολόγηση) του Πίνκι κρύβει την απάντηση, την οποία οι θεατές γνωρίζουν αλλά η αθεράπευτα ερωτευμενη, πανέμορφη και αφελής Ρόουζ, αγνοεί. Ποιός ερωτευμένος λαμβάνει υπόψη του όσα του λένε οι άλλοι, κόντρα σ’ όσα νιώθει;
Οι στίχοι του τραγουδιού που ακούγονται στους τίτλους τέλους, θα μπορούσαν κάλλιστα ν’ ανοίγουν την ταινία, ως προειδοποίηση και όχι ως εκ των υστέρων υπενθύμιση (αφού έχουμε ήδη παρακολουθήσει όσα άσχημα συνέβησαν). Η καταπληκτική σκηνή της ηχογράφησης του δίσκου απ΄ τον Πίνκι, μαζί με το φινάλε συνθέτουν τον τραγικό πυρήνα αυτής της τόσο όμορφης ταινίας. Ερωτευόμαστε έναν άνθρωπο γι αυτό ακριβώς που είναι, ή μήπως για την προβολή/ενσάρκωση πάνω του των μύριων απωθημένων μας;
” Η μεγαλύτερη πληγή των ανθρώπων είναι η φαντασία τους” γράφει σ’ ενα μυθιστόρημά της η Α.Μιχαλοπούλου. Η φαντασία τους επίσης, μπολιασμένη με την ελπίδα, είναι και το πιό ισχυρό ψευδαισθησιογόνο. Η απολύτως τραγική σεκάνς του φινάλε με τη Ρόουζ να βαυκαλίζεται ότι ο Πίνκι την αγάπησε, ενώ εμείς και η εργοδότριά της γνωρίζουμε την αλήθεια, είναι η απόδειξη ότι η Κόλαση της οποίας την ύπαρξη υποστήριζε ο Πίνκι, είναι αληθινή. Δεν βρίσκεται στα σκοτεινά νερά κάτω απ΄την προβλήτα, δεν ειναι η άβυσσος στην άκρη του βράχου, αλλά το όχι που λέμε, και η γυρισμένη πλάτη. Η παντελής αδιαφορία μας για έναν άνθρωπο που καίγεται για εμάς. Ο “Ροζούλης” πρόσφερε στην πανέμορφη Ρόουζ μιά κάλπικη ευτυχία. Αλίμονο, αυτή δε θα το μάθει ποτέ- θα τρέφεται αιωνίως με την ψευδαίσθησή της.