Το λουρί της μάνας
Το εναρκτήριο πλάνο της εξαιρετικής ταινίας του Calin Peter Netzer POZITIA COPILULUI/CHILD’S POSE (βραβευμένη,δικαίως, με Χρυσή ‘Αρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2013) είναι άκρως οικείο, ανησυχητικό και κατινίστικο: δυο κυρίες, μεγαλοαστές εικάζουμε, καπνίζουν και πίνουν συζητώντας για τον κανακάρη της μιάς εξ αυτών -της σκηνογράφου Κορνέλια Κένερες, διάσημης στην ελίτ του Βουκουρεστίου, μοντέρνας, με το κινητό της, την αμαξάρα της, τα φιρμάτα αξεσουάρ της, και μια ακορεστη επιθυμία να διαφεντεύει τη ζωή του γιού της… Η μητρική παρεμβατικότητα και υπερπροστασία έχουν περαστει ένα αστικό λούστρο, αλλά ειναι παρούσες και εξωτερικεύονται πλήρως δοθείσης μιάς “μοναδικής” ευκαιρίας: ένα τραγικό αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο οποίο φαίνεται ότι υπαιτιότητα έχει ο 34χρονος Μπάρμπου -ο γιός- κάνει τη δυναμική μάνα του να χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμο μέσο προκειμένου αν τον γλυτώσει, με απώτερο στόχο να επανακτήσει τον έλεγχό της πανω του. Αντιθέτως, (ή μήπως όχι και τόσο;) στην πολύ αστεία και βίαιη ταινία του Luc Besson MALAVITA-The family (βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Tonino Benaquista) η μητρική εξουσία φαίνεται πιό ανάλαφρη σα να φόρεσε ένα καλοκαιρινό φόρεμα.
Μιά οικογενεια με πατέρα-μέλος της Μαφίας και σύζυγο, τέκνα να φλερτάρουν επίμονα με τον Ποινικό Κώδικα, εχουν “καρφώσει” άλλους μαφιόζους και βρίσκονται υπό την προστασία του FBI, δημιουργώντας τραγελαφικές καταστάσεις προσπαθώντας να κρατήσουν κρυμμένους στη ντουλαπα τους εγκληματικούς εαυτούς τους. Η μητέρα στην ταινία του Netzer ( την υποδύεται έξοχα η Luminita Gheorghiu) είναι μια αναγνωρισιμη Βαλκάνια μάνα- πιστεύοντας ότι “οι γονείς ολοκληρώνονται μέσα απ΄τα παιδιά τους” ,απαιτεί κι επιδιώκει να κάνει ο γιός της αυτο που θέλει ΑΥΤΗ. Δεν χρειάζεται να μπω σε λεπτομέρειες της πλοκής, είναι τοσο απολαυστικά ανατριχιαστική η μάνα που πλάθει η Gheorghiu, Ρουμάνικο αντίστοιχο της φοβερής Jackie Weaver τη θεωρώ, που πρέπει να δεί κανείς αυτή τη θαυμάσια ταινία για να παρατηρήσει τον μακροπρόθεσμο ευνουχισμό της προσωπικότητας του παιδιού απ΄ τον γονιό του -με μόνιμη δικαιολογία βεβαίως την άμετρη αγάπη.
Η Κορνέλια με την υπερβολική παρεμβατικότητά της, έχει μετατρέψει τον κανακάρη της σε υπερφυσικό μπούλη, 34 ετών αγενής και σεξιστής κατά βάθος (τον υποδύεται ο Bogdan Dumitrache) , ο οποίος σε πείσμα της υπερπροστατευτικής μαμάκας του, έχει ερωμένη την οποία φυσικά δεν εγκρίνει η “δράκαινα”, και φτάνει σε σημείο να της πεί “άντε να ρουφήξεις καμιά ψωλή” …στη μάνα του! Ακροβατώντας μεταξύ αυτονομίας, αρσενικού τσαμπουκά και καταφυγής στην μητρική αγκάλη, ο Μπάρμπου κάνει τη στραβή, και βέβαια η πανίσχυρη μαμά παρεμβαίνει για να τον ξελασπώσει. Γιατί ν’ ανησυχήσει; Η μαμά θα τα τακτοποιήσει όλα, αυτός δε θα χρειαστεί ν’αντιμετωπίσει τίποτα.
Στην ταινία του Besson αντίθετα, η πανέμορφη και με τάλαντο στις εκρήξεις , Μάγκι Μανζόνι, σύζυγος του μαφιόζου Τζιοβάνι Μανζόνι (η Michelle Pfeiffer προικίζει απολαυστικά το ρόλο της ) αγαπάει τα δυό παιδιά της Γουώρεν και Μπελ, αλλά τα έχει διαπαιδαγωγήσει έτσι, ώστε να μπορούν να επιβιώσουν και χωρις τη βοήθειά της, και πιστέψτε με, τα “δειγματα γραφής” τους είναι πειστικότατα. Φυσικά και η “αγία οικογένεια” ειναι πάντα έτοιμη να παρέμβει , αλλά οι δυό γόνοι μπορούν άνετα να ξεκοιλιάσουν όποιο κάθαρμα μπεί εμπόδιο στο διάβα τους. Δυό οικογένειες βαθιά προβληματικές είδα εγώ σ’ αυτές τις ταινίες (η μία λόγω ασφυκτικής προστατευτικότητας, η άλλη λόγω της εγκληματικής της δραστηριότητας) να πλαισιώνουν τις ζωές των παιδιών τους, η μία ποτίζοντας τον γιό με ακατανίκητη (;) επιθυμία απεγκλωβισμού, η άλλη -δια της ανοχής των εκκολαπτόμενων εγκληματιών που είναι τα δύο αδέλφια- να τα εθίζει στην παραβατική συμπεριφορά, φαίνονται να οδηγούν στο ιδιο αποτέλεσμα: πολύ σκούρα τα πράγματα αδερφάκι μου.
Η μάνα της ταινίας του Besson (ερμηνευμένη τοσο απολαυσιτκά απ΄την Michelle Pfeiffer) δεν διστάζει να ρωτήσει την κόρη της “έχεις προφυλακτικά τουλάχιστον;” όταν εκείνη της αποκαλύπτει τα σχέδιά της για αποπλάνηση του καθηγητή τωνω Μαθηματικών. Η μάνα στην ταινία του Netzer απορεί που ο γιός της δεν θελει να μενει μαζί τους “ό, τι θελει το εχει. Δικό του δωμάτιο, γιατι να φύγει; Εδω να μείνει, μαζί μου“. Ασφυξία, κατινιά επενδυμένες με πολλά λεφτά (εξίσου άπαιχτη με την Gheorghiu ειναι και η Natasa Raab που υποδύεται την κουνιάδα της -γιατρό), όπως φύονται στο θερμοκήπιο μιας μεγαλο-αστικής οικογένειας η οποία εχει την καλή φήμη της εντιμης βεβαίως.
H ταινία του Besson, με το γνωστό βίαια χιουμοριστικό/ χιουμοριστικά βίαιο στυλ του, μας συστήνει μια οικογένεια κακών στην οποία πνέει αέρας ανεξαρτητοποίησης των τέκνων και η μάνα (αλλά και ο πατέρας- άπαιχτος Robert De Niro) έχει λάσκα το σκοινί του γονεϊκού ελέγχου.
Το μάλλον δυσοίωνο φινάλε της ταινίας του Νetzer και το τραγικό, αφού καταλήγει σε μακελειό, φινάλε της ταινίας του Besson ενίσχυσαν μέσα μου την άποψη ότι αυτό το “πρωταρχικό κύτταρο της κοινωνίας” μπορεί να κάνει τη μέγιστη ζημιά, με τις καλύτερες προθέσεις πάντα.
