Editorial: Οι κριτικοί των 140 χαρακτήρων
Του Tyler Durden
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών τα έβαλε πρόσφατα με τους twitterάδες, λέγοντας ότι οι Κάννες έγιναν ένα Φεστιβάλ για τα social media και δη για το Twitter και ότι οι παραδοσιακοί κριτικοί, νοιώθοντας την πίεση των νέο-κριτικών επιλέγουν αντί για μία εμπεριστατωμένη κριτική να γράψουν 140 χαρακτήρες στο Twitter και στη συνέχεια βιάζονται να βγάλουν κάποια σχόλια στο Διαδίκτυο.
Έχει, όμως, δίκιο;
Εν μέρει, αυτό που περιγράφει ο Τιερί Φρεμό αποτελεί την «αρρώστια» όλης της σύγχρονης δημοσιογραφίας και φυσικά δεν αφορά μόνο τους κριτικούς κινηματογράφου. Πληροφορίες, σχόλια και φήμες που μεταδίδονται στα social media καταλαμβάνουν κεντρική θέση σε «σοβαρά» μέσα ενημέρωσης, έστω και με κάθε επιφύλαξη. 140 χαρακτήρες χρησιμοποιούνται ενίοτε για να κάνουν τη δουλειά που θα έκανε ένα κείμενο. Η επιλογή μερικών εντυπωσιακών λέξεων μετράει περισσότερο από ένα μεστό κείμενο.
Μία ταινία μπορεί να αποθεωθεί ή να κατακεραυνωθεί μέσα σε ένα «τιτίβισμα» και ύστερα αυτό το τιτίβισμα -εάν ειδικά ανήκει σε κριτικό γνωστού μέσου ενημέρωσης- να μεταδοθεί σε ολόκληρο τον κόσμο.
Παρ’ όλα αυτά, το θεωρώ κάπως υποκριτικό το να μιλάει ο Τιερί Φρεμό για όλα αυτά. Το να απαγορεύει τα selfie στο κόκκινο χαλί -λέγοντας μετά ότι αυτός ο κανόνας δεν αφορά τους σταρ-, το να κατηγορεί όσους χρησιμοποιούν τα social media είναι τουλάχιστον άδικο. Κατ’ αρχάς οι Κάννες υπήρξαν πάντα το Φεστιβάλ της λάμψης, του σκανδάλου και του κουτσομπολιού. Ακόμα και στην ψηφιακή εποχή δεν έχει αλλάξει κάτι. Απλά ένα θέμα γίνεται γρηγορότερα γνωστό. Και εάν το θέμα αυτό είναι για παράδειγμα η απαγόρευση στις γυναίκες να φορέσουν φλατ παπούτσια στο κόκκινο χαλί -γιατί αυτό έγινε γνωστό μέσω Twitter και εν μέρει αυτό ήταν που πείραξε τον Φρεμό τόσο πολύ- τότε πολύ καλά κάνουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το καταγγέλλουν.
Παράλληλα, ο Τ.Φρεμό ξεχνά το βασικότερο προσόν των social media: τη δυνατότητα της επικοινωνίας και της ελεύθερης έκφρασης. Ακόμα και μέσα σε 140 χαρακτήρες μπορείς να πεις γιατί αγάπησες ή μίσησες μια ταινία, μπορείς να ασκήσεις εποικοδομητική, αν και όχι αναλυτική κριτική. Και το πιο βασικό: μπορείς να επικοινωνήσεις με τον κόσμο. Με αυτούς που περιμένουν διακαώς μια ταινία, που δεν μπορούν να είναι στις Κάννες, που θέλουν να ανταλλάξουν απόψεις, που αγαπούν το σινεμά.
Κανείς δεν εμποδίζει τον κριτικό που θέλει να γράψει μία εμπεριστατωμένη κριτική με την ησυχία του στη συνέχεια. Ή να βγάλει μια πρώτη κριτική και αργότερα -εκτός Φεστιβάλ- να γράψει μία ανάλυση. Ο στόχος είναι διαφορετικός, το μέσο είναι διαφορετικό. Και ως γνωστόν, το μέσο είναι το μήνυμα.
Έχει αξία, λοιπόν, το «λακωνίζειν» και η ταχύτητα, αλλά έχει αξία και η ανάλυση. Και μπορεί να μη ζούμε σε εποχές φιλοσοφικών αναλύσεων των ταινιών, αλλά όσοι αγαπούν το σινεμά βρίσκουν πάντα τρόπο να εκφραστούν. Μόνο που για τον καθένα ο τρόπος αυτός είναι διαφορετικός.
