Pedro 1: Almodovar & La Movida Madrileña

ΑΛΜΟΔΟΒΑΡ

Με αφορμή το Amantes Pasajeros (Δεν κρατιέμαι) θα σας μιλήσω για τον Πέδρο.  Εναν σκηνοθέτη με άκρως σαρκαστική αλλά και βαθιά μελοδραματική ματιά εμποτισμένη κατά βάση με μία ακραία gay διάθεση.  Οι χαρακτήρες του είναι πάντα μπρουτάλ (Πέπι, Λούσι, Μπομ…, Δέσε με, Το δέρμα που κατοικώ), γκοθ (Κίκα, Γύρνα Πίσω,  Ταυρομάχος) και ακραίοι (Λαβύρινθος του Πάθους, Μίλα της) παρ’όλα αυτά λειτουργούν απόλυτα φυσιολογικά μέσα στο απολύτως παράλογο περιτύλιγμα τους. Επιλεγμένοι με μαεστρία και τοποθετημένοι σε καθημερινά μπανάλ περιβάλλοντα δημιουργούν εξαιρετικές αντιφάσεις με τους γύρω τους.

Δεν έχει διστάσει να εντάξει στις ταινίες του: τρανς φιγούρες – Όλα Για τη Μητέρα μου, Κακή Εκπαίδευση, gay-ειναυτός, πιο gay – Ο Νόμος Του Πόθου, αδερφές – Δεν Κρατιέμαι, κτηνώδεις νευρωτικές γυναίκες πολλές φορές τέλειες ή και αφόρητα ατελείς όπως η Ρόζυ. Παθιάρες, ανεξέλεγκτες πολλές φορές γοητευτικές και θανάσιμες ίσως αποτελούν το σήμα κατατεθέν του. Βλέπε: Γύρνα Πίσω, Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, Ψηλά Τακούνια. Τι gay θα ήταν αν αυτό δεν ίσχυε. Αγαπημένες γυναικείες φιγούρες Κάρμεν, Σεσίλια, Πενέλοπε, Μαρίσα.

Οι εικόνες του είναι πάντοτες μικρές υπερπαραγωγές που οφείλονται είτε στην υπερβολή στα σκηνικά και στα κουστούμια, στα χρώματα, στα αξεσουάρ ή στην πληθωρική του προσωπικότητα. Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό, οι χαρακτήρες, τα περιβάλλοντα, οι γυναίκες κλπ κλπ έχουν δημιουργήσει μία σωρεία από σοκαριστικά αστείες και αφάνταστα μελοδραματικές ιστορίες πάντα πασπαλισμένες με κιτς γροθιές δω κι εκεί.

Αλλά μέσα στην κιτς υπερβολή του υπήρχε πάντα κάτι λίγο πιο βαθύ ή κάτι τυχαία συνεκτικό. Τι ήταν αυτο;  Αυτό για να το καταλάβεις χρειάζεσαι γνώση ενός όχι και τόσο απώτερου παρελθόντος, πρέπει πάντως να πας αρκετά πίσω. Όλα ξεκίνησαν στις αρχές της μισητής δεκαετίας ’80 μετά την πτώση του Φράνκο.

La Movida Madrileña

Οι Ισπανοί, καταπιέστηκαν, εξουθενώθηκαν και όταν τελικά ο Φράνκο ψόφησε άρχισαν να βγάζουν ταπωθημένα τους (μία λέξη). Καταλαβαίνετε ότι ο Φράνκο ήταν φοβερός καταπιεστής και για ελευθερία στο σεξ, την διασκέδαση και την ίδια την σεξουαλικότητα ούτε λόγος. Οπότε μετά την έλευση της ελευθερίας και της νεοσύστατης δημοκρατίας άρχισε μία καλλιτεχνική έκρηξη δημιουργώντας σχεδόν αντιδραστικά ένα κίνημα. Μόδα, φωτογραφία, κινηματογράφος, κομιξ, γκράφιτι, μουσική… όλα ξεπηδούσαν μέσα από εκεί. Συνοδευόμενα φυσικά από την ανάλογη Punk/New Wave διάθεση, τα ναρκωτικά και την σεξουαλική απελευθέρωση. Movida Madrileña λοιπόν, ένα κίνημα που χαρακτήρισε την δεκαετία του Ογδόντα στην Ισπανία και κυρίως στην Μαδρίτη.  Η Susan Larson δηλώνει ότι η Movida μπορεί να διαχωριστεί σε τρεις φάσεις: την underground, πριν το 1981, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με το punk και τις αποκαλούμενες “tribus urbanas” (“αστικές φυλές”). Η δεύτερη από το 1981-1986  που χαρακτηρίζεται από την δημιουργία περισσότερων εμπορικών διεξόδων όπως γκαλερί, δισκογραφικές, μόδα και ένα προκλητικό κινηματογραφικό στυλ. Και η τρίτη όπου η Movida είναι πλέον, ένα πολλά υποσχόμενο εμπορικό προϊόν.

Οι εκφραστές

Εδώ τα πράγματα αρχίζουν και σκουραίνουν. Λοιπόν από που να αρχίσω. Θα ξεκινήσω από την εικόνα όπου θα σας μιλήσω για τα κόμιξ λόγω υπεράριθμων αντιπροσώπων, θα συνεχίσω με την φωτογραφία που έχει μεγάλο, μεγάλο ενδιαφέρον, θα αναφέρω τη μουσική που πραγματικά είναι άλλου επιπέδου άλλωστε συμμετείχε και ο Πέδρο, θα περάσω για λίγο στην τηλεόραση και θα τελειώσω στο δεύτερο μέρος αυτής της υπεραπαραγωγής με τον Πέδρο και τον κινηματογράφο. Θα αγνοήσω τα ραδιόφωνα, τις λογοτεχνίες και τις ζωγραφικές κάνε κάτι κι εσύ αναγνώστη, μπορείς.

Εικόνα

Ο Fernando Huici March έχει πει ότι η Μαδρίτη από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 ζούσε σε μία φάση δυναμικού αναβρασμού καλλιτεχνικών δημιουργικών τάσεων. Στη δεκαετία του 1970 δε, είχαν αρχίσει να διοργανώνονται πολύ ενδιαφέρουσες καλλιτεχνικές δραστηριότητες αλλά μετά την πτώση του Φράνκο και απο το 1976 μέχρι το 1986 έγινε η εικαστικόκαλλιτεχνική έκρηξη που λέγεται La Movida.

Κόμιξ

Άπειροι… ορυμαγδός ονομάτων. Kάποιοι απίστευτοι, κάποιοι έκαναν κολεκτίβες όπως οι Ceesepe, El Hortelano, Agust και Alberto García-Alix που δημιούργησαν το «Cascorro Factory», δείγματα του οποίου βλέπουμε εδώ, που πήρε το ονομά της από την Plaza Cascorro που διοργανωνόταν το Rastro, το τεράστιο και αχανές Μοναστηράκι της Μαδρίτης, κι εκεί πουλούσαν τα κόμιξ τους.

  Εάν σας ενδιαφέρει το σπορ ορίστε και κάποια από τα ονόματα: Antonio Aragüez, Arranz, Camús, Asun Balzola, Federico del Barrio, Juan Calonge.

Επάνω αριστερά Antonio Aragüez, επάνω δεξιά Juan Jimenez. Εδώ Guillem Cifré. Πιο κάτω αριστερά Arranz και δεξιά El Cubri.

Ή Ακόμα οι: Guillem Cifré, El Cubri, Santiago Cueto, Kiko Feria, Carlos Giménez, Guzmán el Bueno, Juan Jiménez, Ana Juan, LPO, Marcos, Martín, Ana Miralles, Rafa Negrete, José Manuel Nuevo, OPS, Raúl.

Φωτoγραφία

Παρά το γεγονός ότι δεν είχαν κάποιο συγκεκριμένο μανιφέστο, οι ακολουθώντες και δημιουργοί αυτής της νέας τάσης είχαν τρία πράγματα κοινά: 1) ζούσαν τη ζωή στο μέγιστο, 2) έσπαγαν τη σύμβαση και 3)η Μαδρίτη ήτο η πόλη τους. Ένα βασικό σημείο συνάντησης τους ήταν το σπίτι των Costus, ένα ζευγάρι ζωγράφων στην Malasaña. Σε αυτό το σπίτι και σε άπειρα άλλα μέρη, θα γεννούσαν τη Movida. H Olvido Gara, («Alaska»),  ο ΑΝΥΠΕΡΒΛΗΤΟΣ Fabio McNamara, και ο Pedro Almodóvar, ήταν σχεδόν πάντα εκεί. Ευτυχώς για μας σε αυτό το αόριστο μα φοβερά δυναμικό κίνημα άνηκαν φωτογράφοι που μέσα του διαμόρφωσαν και εξέλιξαν την τέχνη τους, συνεργάστηκαν με άλλους σχεδόν σε όλες τις μορφές τέχνης και ευτυχώς για μας το αποτύπωσαν σε πολλές από τις αλλόκοτες και ντιπ τρελλαμένες στιγμές του. Ανάμεσα τους η Ouka Leele, ο Alberto Garcia Alix, ο Pablo Perez Minguez και ο Miguel Trillo. Μαντέψτε στην φωτογραφία του Pablo ποιο είναι αυτό το ον που φτιάχνει το καλσονάκι…

Ouka Leele                                                                Miguel Trillo

Pablo Perez Minguez                                               Garcia Alix

Μουσική…

‘Απειρα γκρουπ ξεπετάχτηκαν και απορροφήθηκαν απο αυτό το κουλότρελλο, τρελλόκουλο κίνημα. Οι Mecano, Totem, Pop Decó / Paraíso, Radio Futura, Nacha Pop, Los Secretos, Ejecutivos Agresivos, los Elegantes, Los Modelos, Tótem, La UVI, Aviador Dro, Los Bólidos, Los Nikis, Zoquillos, Zombies, Parálisis Permanente, Derribos Arias, Glutamato Ye-ye, Alphaville, Polanski y el Ardor και πολλοί πολλοί άλλοι. Εδώ ΠΡΕΠΕΙ να αναφέρω το υπεργκρούπ, τους σούπερ σταρ Almodovar y Mcnamara, με τραγούδια μιας άλλης κοσμοθεωρίας όπως το Satanasa ή το Susan Get Down. More info στο section Αλμοδοβάρ και Λαϊκή Παράδοση. Φάτε προς το παρόν, τους Paralisis Permanente και το Autosuficiencia, κάτι κλασικ πανκιά…

Θα σταθώ μια στιγμή και στην υπέρλαμπρη Alaska. Αυτή η τύπισα ήταν από τότε και είναι ακόμα μέσα σε όλα. Στη Movida,  συμμετείχε με πολλούς διάφορους τρόπους -εκτός του σπιτιού και των στεκιών- ΚΑΙ με ΤΡΙΑ συγκροτήματα με τους Kaka De Luxe (για λίγο), Alaska y los Pagemoides και με τους Alaska y Dinarama. Τα τραγούδια της έχουν πανκ αισθητική, ντισκοφάνκ ρυθμό με μερικές πανκό ή rock and roll εξαιρέσεις και σκυλάδικο στίχο. Ας πούμε στο Bailando/Χορεύω, θαυμάστε ασύγκριτο στίχο: “La coctelera agitando llena de soda y vermut” / “Χτυπάω το κοκτεϊλ, το φτιάχνω με σόδα και βερμούτ”. Άλλα φοβερά τραγούδια της είναι: το Mi novio es un Zombie, Horror En El Hipermercado, Doctor Spock, Me hablo la television κ.α. Θα συμμετέχει ξανά και ξανά σε αυτό το αφιέρωμα. Προς το παρόν ευχαριστήσου μαζί μου το BAILANDO.

Τηλεόραση

Ραδιοσταθμοί μετέδιδαν τις μουσικές, ειδικές ραδιοφωνικές εκπομπές φτιάχτηκαν … και φυσικά ακολουθησε η τηλεόραση. Καταλήφθηκε κυριολεκτικά από τα φρικιά τα οποία έξασαν το μαλλί, μάκρυναν και μαύρισαν το νύχι και χάρισαν στους Ισπανούς ένα TVE a la Movida. Πολύ χαρακτηριστικό παραδειγμα αποτελεί η μουσική εκπομπή La Edad de Oro (1983-8-1985) που παρούσιαζε η Paloma Chamorro, ένας συνδυασμός συνεντεύξεων και συναυλιών.  Σε αυτή την εκπομπή είχε παρουσιαστεί και το αμίμητο δίδυμο Almodovar y Macnamara όπως φυσικά και διάφορα άλλα τοπικά και πασίγνωστα γκρουπ (Violent Femmes, Smiths, Spandau Ballet κ.α.)  της εποχής.  Για αυτή την εκπομπή δημιούργησε ο Αλμοδοβάρ την μικρού μήκους του, Tráiler para amantes de lo prohibido. Εδώ οι Culture Club, καλεσμένοι στην εκπομπή, τραγουδούν ζωντανά στην στουνιακή σκηνή το Carma Chameleon, έναν 80’ς ύμνο.

Μία άλλη εκπομπή και δη παιδική, που αντιμετώπιζε μάλιστα με τρόπο ενήλικο τα παιδιά, ήταν η αμίμητη Bola De Crystal με την Alaska-να’την πάλι. Η Κρυστάλλινη Μπάλλα λοιπόν έπαιξε από το 1984-1988 και χωριζόταν σε τέσσερα μέρη: στα Ηλεκτρογκόμπλιν, το Βιβλιόραμα, την Μαγνητική ταινία και στο Τέταρτο Μέρος. Απολαύστε ένα από τα τραγούδια της εκπομπής το “Abracadabra”.

Συνεχίστε αυτή τη σουρρεάλ υπερπαραγωγή διαβάζοντας το:

Pedro 2: Cinema & Λαϊκη Tradicion 1980-1982

Pedro 3: Cinema & Λαϊκη Tradicion 1983-1985

(ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ)