Ροκάρει, τα βάζει με βαμπίρ, ξέρει κι από μάγια: 10 ταινίες εμπνευσμένες από τον Ιησού και τα Πάθη του
Τις θρησκευτικές ταινίες που κάθε χρόνο τέτοιες μέρες κατακλύζουν την μικρή οθόνη μας τις ξέρουμε όλοι. Κοντεύουμε να μάθουμε απ’ έξω τους διαλόγους από τον «Ιησού της Ναζαρέτ», ενώ σχεδόν έχουμε σιχαθεί ταινίες όπως τα Μπεν Χουρ, Οι Δέκα Εντολές και Σπάρτακος (συγγνώμη Στάνλεϊ -Κιούμπρικ-, το ξέρεις ότι είσαι ο αγαπημένος μου αλλά νισάφι με αυτή την ταινία κάθε Πάσχα!) Εκτός, όμως, από τη ρεαλιστική απεικόνιση των ιστοριών της Βίβλου, υπάρχουν ταινίες που… εμπνέονται από θρησκευτικά θέματα με έναν πιο «έμμεσο» τρόπο.
Ξέρω και τραγουδώ
Ο Ιησούς ροκάρει! Βασισμένο στο θεατρικό μιούζικαλ των Τιμ Ράις και Άντριου Λόιντ Γουέμπερ, το Jesus Christ Superstar -η ταινία- μας φέρνει την ιστορία του Ιησού με τραγούδια και χορό. Το 1973 ο σκηνοθέτης Νόρμαν Τζούισον πήγε να παρακολουθήσει τον Τεντ Νίλι στη ροκ όπερα Τόμι και τον βρήκε τραυματισμένο και ανίκανο να πραγματοποιήσει τα νούμερα. Ο θρύλος θέλει τον Νίλι να ακολουθεί τον Τζούισον στο Παλμ Σπρινγκς μόλις έγινε καλά και μάλιστα ντυμένος Ιησούς, σε μια προσπάθεια να κερδίσει το ρόλο. Τα κατάφερε. Το έργο είναι κλασικό και δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν τον Νίλι ως τον καλύτερο Ιησού -ναι, ακόμα καλύτερο και από τον Ρόμπερτ Πάουελ. Βοηθάει το ροκ στυλάκι.
Είμαι ο βασιλιάς (της ζούγκλας;)
Σκέψου τον Χριστό. Με τι ζώο θα τον παρομοίαζες; Με λιοντάρι; Δεν είσαι ο μόνος. Αρκετοί κινηματογραφιστές σκέφτηκαν το ίδιο.
Στο Lion King έχουμε μια θυσία (του πατέρα) που δίνει τη θέση του στο γιο που πρέπει τώρα εκείνος να λάμψει, έχοντας να αντιμετωπίσει μια προδοσία και να οδηγήσει τους υπηκόους του στο φως. Επειδή, όμως, μιλάμε για ταινία της Ντίσνεϊ στο τέλος μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα ζήσουν όλοι ευτυχισμένοι.
Ο Κλάιβ Στέιπλ Λιούις ήταν θεολόγος. Όλη του τη ζωή την πέρασε διδάσκοντας τις Γραφές. Μπορούμε, λοιπόν, να είμαστε σίγουροι ότι ο Ασλάν του δεν ήταν μόνο ένα λιοντάρι. Μία από τις μεγαλύτερες θρησκευτικές αλληγορίες, το Λιοντάρι, η Μάγισσα και η Ντουλάπα (αλλά και οι άλλες ταινίες των Χρονικών της Νάρνια) έχουν χριστιανικές καταβολές και προεκτάσεις. Ο Ασλάν είναι ένα λιοντάρι, σοφό, καλό, αλλά και τρομερό που στο Λιοντάρι, τη Μάγισσα κλπ. θυσιάζεται για έναν «υιό του Αδάμ» και ύστερα επανέρχεται στη ζωή γιατί η θυσία του ήταν άδικη. Σας θυμίζει κάτι; Κι εμάς!
Εγώ ειμί ο… εκλεκτός
Ο Σούπερμαν υπήρξε πάντοτε ένα βήμα πάνω από τους άλλους. Δεν έχει τη «βρωμιά» και τα βάσανα του γήινου Μπάτμαν. Στην ταινία του 1978, καθώς το μωρό-Σούπερμαν πετάει προς τη γη, ο πατέρας του Τζορ-Ελ (Μάρλον Μπράντο) λέει: «Τους λείπει μόνο το φως που θα δείξει το δρόμο». Όπου τους βάλτε εμάς, τους ανθρώπους. Ένας νέος «μεσσίας» γεννιέται. Και μπορεί να σταματά τρένα, να πετάει και να ερωτεύεται μια απλή δημοσιογράφο.
Όταν το όνομά σου είναι Neo και όλοι σε φωνάζουν Μεσσία και Εκλεκτό, καταλαβαίνεις ότι εσύ είσαι ο Ένας (the one). Οι ομοιότητες ανάμεσα στον Νίο και τον Ιησού δεν σταματούν εδώ: πολλοί βρίσκουν παραλληλισμούς ανάμεσα στον Μορφέα και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, ενώ η ιδέα της θυσίας και της πίστης διατρέχει όλη την τριλογία Matrix των αδελφών Γουατσόφσκι. Ο Νίο αναρωτιέται αν θα είναι εκείνος που θα διαφωτίσει και θα καθοδηγήσει τον κόσμο στην αλήθεια. Πολύ χριστιανική οπτική του κόσμου, έστω και ενός ψηφιακού.
Με λένε Μπράιαν
Έχεις γεννηθεί δίπλα στον Ιησού και είσαι ένας ταλαίπωρος που όλοι τον περνάνε για τον Μεσσία. Είσαι ένας προφήτης…. μα τι προφήτης! Μόνο το μυαλό των Μόντι Πάιθον θα μπορούσε να συλλάβει μία τόσο διασκεδαστική κωμωδία για το πώς μία θρησκεία μπορεί να υποκινήσει τη μάζα. Η ταινία απαγορεύτηκε σε αρκετές χώρες και προκάλεσε την αντίδραση πολλών χριστιανών. Οι μαρκετίστες, βέβαια, δεν το άφησαν να περάσει έτσι. «Είναι τόσο αστεία που απαγορεύτηκε στην Νορβηγία!» έλεγε μία από τις καμπάνιες της εποχής.
Έρχομαι από το Μόντρεαλ
Μία ομάδα ηθοποιών αποφασίζει να ανεβάσει ένα έργο για τα Πάθη του Ιησού, προκαλώντας την οργή της Εκκλησίας στην πορεία. Η ταινία του Ντενίς Αρκάντ παρακολουθεί τον «Ιησού» (Λοθέρ Μπλουτό) και τους μαθητές του, καθώς αρχίζουν σιγά σιγά να ακολουθούν τη διδασκαλία του Χριστού και να ριζοσπαστικοποιούνται. Η εξαιρετική ταινία, Ο Ιησούς του Μόντρεαλ, ήταν υποψήφια και για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.
…και τα βάζω με βαμπίρ
Εδώ τα έβαλε ο Αβραάμ Λίνκολν με βαμπίρ δεν θα τα έβαζε ο Ιησούς; Στο Jesus Christ Vampire Hunter, την καλτ ταινία του 2001 δείχνει τον Ιησού να προσπαθεί να προστατεύσει τις λεσβίες της Οτάβα του Καναδά από τις δολοφονικές ορέξεις μερικών βαμπίρ με τη βοήθεια του μεξικάνου παλαιστή Ελ Σάντο (!!!) και μάλιστα χρησιμοποιώντας και ο ίδιος πολεμικές τέχνες, αλλά και την τέχνη του ξυλουργού για να κατασκευάσει όπλα που θα εξοντώσουν τα βαμπίρ.
Έχω σπουδάσει σε σχολή μαγείας
Σίγουρα ο Χάρι Πότερ έχει εμπνευστεί (και) από τη χριστιανική μυθολογία. Ο ήρωας της Τζόαν Ρόουλινγκ είναι ο Εκλεκτός, αυτός που πρέπει να τα βάλει με έναν κακό -τύπου Εωσφόρο- παρ’ όλο που είναι αθώος και αγνός. Στην πορεία θα τον ακολουθήσουν πολύ, θα φτιάξει τη δική του «ομάδα πιστών», θα συνειδητοποιήσει πως τις θυσίες που πρέπει κανείς να κάνει, πρέπει να τις κάνει μόνος του και θα εμπλακεί στη μεγαλύτερη μάχη καλού και κακού που έχει αντικρύσει ποτέ ο κόσμος των μάγων (αλλά και των Μαγκλ).
Με λένε «Ιούδα» και ζω στην Άγρια Δύση
Το 1881 ο 34χρονος Τζέσε Τζέιμς είναι ένας διάσημος, επικυρηγμένος έναντι υψηλής αμοιβής παράνομος. Ο νεαρός θαυμαστής του Ρόμπερτ Φορντ καταφέρνει να γίνει μέλος της συμμορίας του, γρήγορα όμως θα νιώσει ότι το ίνδαλμά του δεν είναι αυτός που πίστευε. Ως ένας άλλος Ιούδας θα τον προδώσει και θα κληθεί να ζήσει με τις τύψεις των πράξεών του. Όλα αυτά στην ταινία του Άντριου Ντόμινικ Η δολοφονία του Τζέσε Τζέιμς από τον δειλό Ρόμπερτ Φορντ.
Ίσως το καλύτερο αφιέρωμα με “πασχαλιάτικες” ταινίες που έχω διαβάσει! 😉 Εντάξει, μολις ειδα τη Ναρνια λέω δεν μπορει να λειπει κι ο Χάρι Πότερ, η αυτοθυσία είναι άλλωστε βασικότατο μοτιβο σε όλα τα βιβλία, αλλά ειδικά στο τελευταίο ο συσχετισμος με τον Ιησού είναι φανερός. Επίσης, εμένα μου θύμιζε έναν τύπο Χριστού και ο χαρακτήρας του Κλιντ Ιστγοθντ στο αγαπημενο Gran Torino. Δεν ξέρω αν ειναι ιδεα μου μονο αλλά θυμηθείτε και την τελευταία του σκηνή, σαν εσταυρωμένος. Α να σημειωσω και κατι αν μπορω για το Lion King. Υπάρχουν αρκετές αναφορές σ αυτή την ταινια και καποιες ισως δεν ειναι τοσο αθωες οσο φαινονται. Αν δειτε αλλη μια φορα την ταινια θα προσεξετε οτι ενδομυχα γινεται συνδεση του Μουφάσα και του Σιμπα αφενος με το Χριστιανισμο και του Σκαρ αφετερου με το “κακό” Ισλάμ. Πρωτα απ όλα το παρουσιαστικο και μονο του Σιμπα και του πατερα του απ τη μια και του Σκαρ απ την αλλη παραπεμπει σε λευκούς Ευρωπαίους/Αμερικανούς και εναν Αραβα Μουσουλμανο αντιστοιχα. Αλλά το πιο “χτυπητό” είναι το μοτίβο με το φως και το φεγγάρι. Οι σκηνες του Σιμπα ειναι φωτεινες και τον ουρανο τη νυχτα φωτιζει η πανσεληνος. Απ την άλλη στις σκηνες του Σκαρ κυριαρχει το σκοτάδι και στο φοντο η Ημισέληνος! Για του λογου το αληθες: http://3.bp.blogspot.com/-hnutzopY3Cc/TnHXUwpgB5I/AAAAAAAAX1A/MXqFAlJSh6U/s1600/l4.jpg και http://images4.fanpop.com/image/articles/73000/the-lion-king_73278_8.jpg?cache=1283415536 . Και πάλι μπράβο για το άρθρο. 🙂
Επίσης, πολύ ενδιαφέρων και ο συσχετισμος του Matrix με το χριστιανισμό. Αν και νομιζω οτι ειναι ισως εντονότερη η σχεση των ταινιων αυτών με την πλατωνική φιλοσοφια. Νομιζω δηλαδη πως η εμπνευση των αδελφών Γουατσόφσκι αντλειται απευθειας απο το Σπήλαιο του Πλάτωνα. Ειναι εμφανέστατοι οι παραλληλισμοί. Ο ψευτικος κοσμος των ειδώλων, το σπασιμο των δεσμων και η άνοδος στον αληθινό κόσμο από τον Έναν φιλόσοφο και η επιστροφη του στο σπηλαιο για να φωτισει με την αληθεια τους συν-δεσμωτες του οι οποιοι δεν θα τον πιστεψουν και θα επιχειρησουν να τον κατατροπώσουν. Αλλά σε τελικη αναλυση και ο χριστιανισμος απο τον Πλατωνα και τους νεοπλατωνικούς δανειστηκε πάρα πολλές ιδέες.
Ευχαριστούμε πολύ για τα καλά σου λόγια και τις πολύ σωστές επισημάνσεις σου. Όντως εκτιμάται ότι ο Βασιλιάς των Λιονταριών δεν είναι τόσο αθώος όσο φαίνεται. Όσο για το Matrix και τις πλατωνικές επιρροές του είναι κάτι παραπάνω από φανερές. Η σχέση του με τον χριστιανισμό έχει αναλυθεί επίσης πολύ σε σημείο που κάποιοι έκαναν λόγο μέχρι και για… χριστιανική ταινία! Για του λόγου του αληθές http://atheism.about.com/library/FAQs/religion/blrel_matrix_xtn.htm
Τάιλερ
Πολύ ενδιαφέρον το παραπάνω άρθρο για το Matrix. Δεν είχα υπόψη μου οτι υπάρχουν τόσες αναφορές στο χριστιανισμο, εκτος απ την ιδια την πλοκη. Πάντως, προσωπικά δε νομιζω οτι σκοπος των Γουατσόφσκι ήταν να προμοτάρουν το χριστιανισμό, ούτε ότι το κανουν φυσικα, απλα αντλουν έμπνευση και κανουν και μερικους παραλληλισμους παραπάνω. Αλλα δεν ειναι το Matrix χριστιανικη ταινια, γιατι η αμφισβήτηση δεν προωθειται απο καμια θρησκεια. Το βιβλικο πρωπατορικο αμαρτημα συνισταται αλλωστε ακριβως στο οτι οι ανθρωποι τολμησαν να αμφισβητησουν, να επειχηρησουν να γνωρισουν κατι περισσοτερο.
Νομίζω ότι οι Γουατσόφσκι θα έφριτταν εάν έβλεπαν ότι κάποιοι χαρακτηρίζουν την ταινία τους χριστιανική… :p Πάντως σε αυτό το άρθρο επικεντρωθήκαμε στους παραλληλισμούς με τη ζωή του Ιησού. Σκοπεύουμε όμως να κάνουμε και συνέχεια του αφιερώματος με χριστιανικά θέματα που απασχολούν διάφορες ταινίες, το οποίο θα εκτείνεται σε διάφορες ιστορίες της Βίβλου
Ε ναι συμφωνω για τους Γουατσκοφσκι! 😉 Το άρθρο ειναι εννοειται πολυ ευστοχο! Καν’ τε και συνέχεια, θα ειναι πολύ ενδιαφέρον.Μετά στειλ’ τε το αφιερωμα και σε κανενα καναλι μπας και παιξουν τιποτα άλλο εκτος απο Ιησου απο τη Ναζαρετ, Μπεν Χουρ και Βαραβά το επομενο Πασχα! 😉 Αν και πολυ χλωμο το βλεπω να παιξει ποτε κανενας στη χωρα μας τη Ζωή του Μπράιαν… Εστω και μεταμεσονυκτια… Αλήθεια, επειδή δεν γνωρίζω, ξέρετε αν η ταινια έχει προβληθει ποτέ στους ελληνικους κινηματογραφους; Γιατι σύμφωνα με το IMDb η πρεμιέρα του DVD στην Ελλάδα ήταν το 2008, ενω στη βαθια καθολικη Ισπανια λεει οτι προβληθηκε κανονικα το 1980!