Προσοχή, η επιφάνεια γλιστράει
‘Οσοι ζούν μέσα στις σελίδες των glossy περιοδικών μόδας και ορκίζονται στ΄όνομα των fashion-bloggers και των μοντέλων, πιθανότατα λάτρεψαν αυτή την ταινία για το στυλ της και μίσησαν επειδή αναγνώρισαν στα πλάνα της τους υπερφίαλους εαυτούς τους…
Η ταινία του Nicolas Winding Refn με τίτλο THE NEON DEMON μπορεί να χαρακτηριστεί και 2ωρο editorial μόδας, ή απεικόνιση με άψογο στυλ του ματαιόδοξου και εν τέλει απεχθούς κόσμου της (παραγόμενης και αναλώσιμης) ομορφιάς. Όπως πολύ εύστοχα έγραψε φίλος κριτικός «ο κόσμος της ομορφιάς έχει ασχήμια», ακριβώς επειδή δεν είναι η Ομορφιά, αλλά μία πετυχημένη εκδοχή της… Ο Refn, προσπαθώντας ίσως να μιμηθεί ή απλώς αποκαλύπτοντας τις επιρροές του, θυμίζει πολύ Dario Argento στην απεικόνιση του σπλάτερ− φρίκη και εικαστικός εντυπωσιασμός στο ίδιο πλάνο− ταλαιπωρεί την πεντάμορφη πρωταγωνίστριά του Elle Fanning (16 ετών όταν γυριζόταν η ταινια, ακριβώς η ηλικία του χαρακτήρα που ενσαρκώνει) η οποία υποδύεται πειστικότατα την ανήλικη Τζέσι, ορφανή από γονείς, που πηγαίνει στην Πόλη των Αγγέλων για να γίνει μοντέλο.
Ο συνθέτης της μουσικής της ταινίας Cliff Martinez χαρακτήρισε την ταινία ως ένα μείγμα του Valley Of The Dolls (1967) – το οποίο ο Refn υποχρέωσε την Fanning να παρακολουθήσει για να προετοιμαστεί για το ρόλο της− και του Texas Chain Saw Massacre (1974) και όντως η ταινία βρίθει εντυπωσιακών πλάνων φιλαυτίας και αίματος. Η ανήλικη και εντελώς αθώα Τζέσι(με πλήρη επίγνωση της ομορφιάς της όμως), σαν άλλη Αλίκη εισέρχεται σ’ αυτό τον κόσμο των προβολέων, της φετιχιστικής αντιμετώπισης της ομορφιάς, του ανελέητου ανταγωνισμού (οι σκηνές με τα μοντέλα Τζίτζι και Σάρα –οι πειστικότατες Bella Heathcote, Abbey Lee−είναι ενδεικτικές των προθέσεών τους)και των ψώνιων (άπαιχτοι οι Desmond Harrington, Alessandro Nivola) και καταβροχθίζεται επειδή κανείς εκεί μέσα δεν αντέχει/ανέχεται την ασύλληπτη, φυσική ομορφιά της. “Beauty is not everything. It’s the only thing” λέει ο μέγας μόδιστρος Ρόμπερτ Σάρνο, κυριολεκτικά συγκλονισμένος απ΄αυτό το πλάσμα που στέκεται μπροστά του.
Δε ξέρω αν πρέπει να χρεώσουμε στον Refn ηδονοβλεπτική ματιά προς την ανηλικότητα ή και σαδισμό προς τη γυναίκα, λόγω αυτής της ταινίας, όπου όλοι, άντρες και γυναίκες, ορέγονται την πανέμορφη Τζέσι, θέλουν να την αγγίξουν, να τη χαϊδέψουν (και όχι μόνο), ξετρελαμένοι μαζί της. Η εναρκτήρια σκηνή, καθώς κι αυτή με την τίγρη, έχουν συμβολική σημασία− προοιωνίζουν θα έλεγα, τα παθήματα της μικρής καλλονής σ’αυτή την πόλη-κόλαση, παρά το αγγελικό όνομά της. Η ταινία του Refn με τους εξίσου εντυπωσιακούς τίτλους τέλους, όπου βλέπουμε πλάνα «ζαρωμένης», άνυδρης γης (σ’αντίθεση με την αψεγάδιαστη ομορφιά που βλέπαμε τόση ώρα), δεν είναι καμιά μεγαλειώδης, βαθυστόχαστη δημιουργία, κάποιος πολύ αυστηρός θεατής μπορεί και να την θεωρήσει μιά συρραφή άψογων, εικαστικά, πλάνων. Είναι όμως ένας άκρως εντυπωσιακός «καθρέφτης» της κενότητας, εγωπάθειας και στην ουσία κανιβαλιστικής συμπεριφοράς που χαρακτηρίζουν όχι μόνο τον κόσμο της ομορφιάς αλλά ολόκληρη τη σύγχρονη, Δυτική κοινωνία. Γι αυτό, όσοι δυσανασχετούν μ’ αυτήν και σουφρώνουν τα χειλάκια τους όπως η αδίστακτη Σάρα στην φρικτή σεκάνς του τέλους, ας σκεφτούν ότι ο καθρέφτης δείχνει ό,τι βλέπει. δεν είναι το απεικονιζόμενο είδωλο το πρόβλημα αλλά το πραγματικό αρχέτυπό του…