Η Επιστροφή (The Revenant)
Στην αχαρτογράφητη φύση της Αμερικής του 1823, μια ομάδα παγιδευτών της Γουνεμπορικής εταιρείας Βραχώδη Όρη δέχονται επίθεση από τους ινδιάνους που ακόμη ηγούνται της περιοχής. Όσοι επιβίωσαν, συνεχίζουν την περιπλάνηση τους φοβισμένοι. Τον ρόλο να τους οδηγήσει μέσα στο χάος του φυσικού τοπίου αναλαμβάνει ο Χιου Γκλας. Μια μάχη όμως σώμα με σώμα με μια αρκούδα θα αφήσει τον Γκλας κατάκοιτο και γεμάτο τραύματα που μοιάζουν έτοιμα να κυριεύσουν το σώμα του και να τον οδηγήσουν αναπόφευκτα στον θάνατο. Οι σύντροφοι του αποφασίζουν να μην ρισκάρουν μια καθυστέρηση που πιθανόν οδηγήσει τους ινδιάνους ξανά στο κατόπι τους. Αφήνουν τον Γκλας στα χέρια του γιού του – ινδιανικής καταγωγής-, του σκληροτράχηλου Φιτζέραλντ και του βενιαμίν της παρέας, Μπρίτζερ. Ο γιός του θα σκοτωθεί μπροστά στα μάτια του Γκλας, που είναι ανίκανος να κουνηθεί για να τον προστατεύσει, και ο Γκλας θα εγκαταλειφθεί για να πεθάνει αβοήθητος. Ποτισμένος από την θέληση να εκδικηθεί, ο Γκλας θα «αναστηθεί» και θα αποπειραθεί την επιστροφή του.
Ο Αλεχάντρο Ινιαρίτου επιστρέφει μετά το Birdman- και τα τέσσερα Όσκαρ- με μια ιστορία επιβίωσης η οποία κινείται από τον τροχό της εκδίκησης. Έχοντας στον πρωταγωνιστικό ρόλο τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο- και την αγωνία όλων να πάρει αυτό το πολυπόθητο Όσκαρ-, η ταινία έχει ήδη πάνω της ένα πέπλο εμπορικότητας που έλειπε από το προηγούμενο –αριστουργηματικό κατά την γνώμη μου- κινηματογραφικό πόνημα του. Τα στάνταρ, όπως και να έχει, είναι υψηλά για τις δουλειές του Ινιαρίτου. Στο πλευρό του και πάλι ο Εμανουέλ Λουμπέσκι, ο οποίος διεκδικεί κατά τρίτη συνεχόμενη χρονιά το Όσκαρ μετά το Gravity και το Birdman (αν αγαπάς το Instagram ακολούθησε το λογαριασμό του με το ψευδώνυμο chivexp στο οποίο έχει ανεβάσει φωτογραφίες από τα τοπία των γυρισμάτων αλλά και απο τους ανθρώπους που συμμετείχαν).
Το στοίχημα στην Επιστροφή είναι σε δύο σημεία, στην ερμηνεία και στην κινηματογράφηση. Για την κινηματογράφηση δεν χρειάζονται πολλά λόγια, παρά μόνο ότι το κέρδισε. Με μια δύσκολη απόφαση για χρήση αποκλειστικά φυσικού φωτός και γυρίσματα στα χιονισμένα τοπία του Καναδά και της Αργεντινής, η πρόκληση ήταν μεγάλη. Η προτίμηση του Ινιαρίτου για λήψεις πλάνων μακράς διάρκειας είναι παρούσα για ακόμα μια φορά. Η εναρκτήρια σκηνή της εισβολής των ινδιάνων στην κατασκήνωση των παγιδευτών έχει ήδη πάρει μια θέση στις αίθουσες διδασκαλίας των νέων κινηματογραφιστών. Οι συμβολισμοί και η ποιητική διάθεση εμπλουτίζουν την σύνθεση κυρίως στις αναμνήσεις και στα όνειρα του Γκλας. Η σκηνή στην γκρεμισμένη εκκλησία είναι μια αλληγορία για την κατάρρευση της πίστης όταν έχεις χάσει όλα όσα αγαπάς.
Η κάμερα όμως περιστρέφεται γύρω από τον Ντι Κάπριο και όλα τα βλέμματα είναι πάνω του. Ο ρόλος ενός ανθρώπου που προσπαθεί να ξεπεράσει τα όρια του ανθρωπίνου σώματος αλλά και τα ακραία φυσικά φαινόμενα μοιάζει να είναι το ακατόρθωτο ερμηνευτικά. Τελικά όμως είναι έτσι; Ο Ντι Κάπριο σίγουρα δίνει τον καλύτερο του εαυτό, σεναριακά όμως αυτό περιορίζεται σε μπουσουλήματα, κραυγές και οργισμένους ψιθύρους. Το να τρως ένα ζωντανό ψάρι δεν το λες ακριβώς και αιτία να σου αποδοθεί ένα Όσκαρ. Προσωπικά θα σταθώ στον υποτιμημένο Τομ Χάρντι, στον ρόλο του Φιτζέραλντ. Ο Χάρντι είχε ένα δύσκολο ερμηνευτικά χαρτί στο χέρι του, έναν τύπο αντιπαθή στους συντρόφους του, με πολλές μεταπτώσεις στην συμπεριφορά του που υπαγορεύονται από τα συμφέροντα του, αλλά μ’ ένα βλέμμα σταθερά σκληρό και αποφασισμένο. Ο Φιτζέραλντ δεν είναι ο κακός της υπόθεσης, καθώς κάθε πράξη του έχει μια αιτία που βασίζεται στα δικά του πιστεύω για επιβίωση.
Η αδυναμία είναι κατά βάση στο σενάριο και στο γεγονός ότι ξεφεύγει προκλητικά από τον ρεαλισμό με αποτέλεσμα η συνταγή να χαλάει. Αρχίζεις να αναρωτιέσαι για τις υπερδυνάμεις του Γκλας που με σπασμένα κόκαλα κολυμπάει στα παγωμένα νερά του ποταμού, βγαίνει ψυχραιμότατος και συνεχίζει, αφού πρώτα ζεστάνει για δευτερόλεπτα τα χέρια του με την αναπνοή του. Η επιβίωση δεν είναι εύκολη υπόθεση και αυτό ακριβώς είναι το μεγαλειώδες στην ιστορία του Γκλας, συνεπώς η απλοποίηση των δυσκολιών –προκειμένου να δοθεί ώθηση στην αφήγηση- περισσότερο αποδυναμώνει παρά ενισχύει την δυναμική της ταινίας.
Τελικά να την δω; Δεν γλυτώνεις εύκολα από την πιο πολυσυζητημένη ταινία των φετινών βραβείων Όσκαρ. Θα σου τραβήξει το ενδιαφέρον, θα απολαύσεις το μεγαλείο των χιονισμένων τοπίων στην μεγάλη οθόνη και στην τελική θα έχεις και άποψη για την ερμηνεία του Λίο.
Fun Trivia: Σε κάθε περίπτωση ο Ντι Κάπριο θα ήταν στα Όσκαρ φέτος καθώς του είχε προταθεί και ο ρόλος του Στιβ Τζομπς, που μέσω αυτού δηλώνει οσκαρική παρουσία ο Φασμπέντερ.
*Η ταινία εμπνεύστηκε απο το βιβλίο του Μάικλ Πανκ “Η Επιστροφή”, Εκδόσεις Key Books.
