This is Classic : Μαθήματα Πιάνου (1993)

1993: Μια Νεοζηλανδή σκηνοθέτιδα ονόματι Jane Campion, γνωστή στο σινεφίλ κύκλους από δύο μικρές αλλά αυθεντικές ταινίες της (Sweetie, An Angel at my table) καταφθάνει στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Καννών, με πρόεδρο τον Louis Malle. Η ταινία φέρει τον τίτλο Μαθήματα Πιάνου με πρωταγωνιστές την Holly Hunter στον ρόλο μιας μουγκής γυναίκας, τον Harvey Keitel στον ρόλο άξεστου ιθαγενή και τον Sam Neil στον ρόλο γαιοκτήμονα. Μαζί τους και ένα εννιάχρονο κοριτσάκι, η κόρη της πρωταγωνίστριας, ονόματι Anna Paquin. Κυρίες και κύριοι, εάν δεν ζήσατε την Μαγεία να δείτε τα Μαθήματα Πιάνου , την χρονιά της κυκλοφορίας του σε κινηματογραφική αίθουσα, εντελώς απροετοίμαστοι και παρθένοι από κάθε πληροφορία, έχετε την ευκαιρία να ξαναδείτε τώρα και να θαυμάσετε ένα ρομαντικό αλλά και σκληρό αριστούργημα, ένα έργο τέχνης.

Η ταινία ξεκινά επικά, με την αποβίβαση σε μια άγρια ακτή της Νέα Ζηλανδίας, της Ada και της μικρήςτης κόρης Flora. Μαζί και ένα πιάνο. Ο κανονισμένος γάμος της γυναίκας με τον φεουδάρχη την ανάγκασε να εγκαταλείψει την Ευρώπη και να βρεθεί σε ένα περιβάλλον εχθρικό, γεμάτο βροχή, λάσπη και πρωτόγονες συνθήκες. Το πιάνο, το μέσο έκφρασης της Ada, της οποίας ακούμε σε voice over την φωνή του μυαλού της μόνο για λίγα λεπτά, δεν μπορεί να μεταφερθεί μέσα από τα πυκνά δάση, και έτσι η νεαρή γυναίκα αναγκαστικά θα το εγκαταλείψει στην παραλία, μόνο του μέσα στην βροχή και τον αέρα. Ανήμπορη να νοιώσει οικειότητα με τον νέο σύζυγο, η Ada σκέφτεται συνεχώς το πιάνο και αποφασίζει να επιστρέψει στην ακτή για να το ξαναβρεί, να παίξει την μουσική της και να νοιώσει ξανά ευτυχισμένη. Εκεί θα την ακούσει ο ιθαγενής Baines ο οποίος θα μαγευτεί από την μουσική και την ιδιαιτερότητα της Ada, θα έρθει σε συμφωνία με τον σύζυγο προκειμένου να μεταφέρει το πιάνο στο σπίτι του και η Ada να του κάνει ιδιαίτερα μαθήματα. Η σχέση ανταλλαγής προκειμένου να μπορέσει η Ada να ακουμπάει το πιάνο της, είναι εκβιαστικά ερωτική στην αρχή αλλά στην πορεία θα γίνει ειλικρινής. Μια μικρή επιπόλαια πράξη της μικρής κόρης όμως, θα φέρει τα πάνω κάτω, θα γίνουμε μάρτυρες μιας σκληρής εκδίκησης και μόνο το αριστουργηματικό φινάλε θα μας λυτρώσει από όλη αυτή την περιπέτεια.

Η ταινία της Jane Campion, αποτελεί το είδος του σινεμά που μας ενθουσιάζει όχι μόνο για την εξαιρετική ιστορία που μας διηγείται αλλά γιατί μας αποκαλύπτει έναν ολόκληρο κόσμο συναισθημάτων. Μοναξιά, φόβος αλλά και λυτρωτική βοήθεια (αγάπη) από αναπάντεχες και απρόσμενες πηγές (άνθρωποι). Η σκηνοθεσία της Campion αγγίζει τα όρια του περφεξιονισμού,που συχνά απορούμε με τον τρόπο που κατάφερε να δημιουργήσει σκηνές που μπορούν να συγκριθούν με πίνακες ζωγραφικής, όπως αυτές της παραλίας και του κυνηγητού στο δάσος καθώς και με τον τρόπο που χειρίστηκε και ανέδειξε το σενάριο που η ίδια έγραψε.

Όμως ο κινηματογράφος είναι συλλογική δουλειά και στα »Μαθήματα Πιάνου» όλοι οι συντελεστές έφθασαν στο ζενίθ της δημιουργικότητας τους. O Stuart Dryburgh και η εξαιρετική φωτογραφία του (από το μουντό χρώμα των ακτών μέχρι τα έντονα ζεστά χρώματα μέσα στο σπίτι), η Holly Hunter στην μεγάλη στιγμή της καριέρας της, το βραβείο στις Κάννες και το Oscar της. Η επιλογή της Anna Paquin και φυσικά το αναπάντεχο Oscar β’γυναικείου ρόλου. Το πάθος της Jane Campion είναι φανερό από το πρώτο ως και το τελευταίο δεκάλεπτο της ταινίας που κόβει την ανάσα. Και φυσικά η μουσική του μεγάλου Michael Nyman. Ένα soundtrack σταθμός στην ιστορία του σινεμά, άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορία της ταινίας, λυρικό, συναισθηματικό που απογειώνει την ταινία και την ομορφιά των πλάνων της.

Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ Καννών (εξ’ημισείας με το Αντίο Παλλακίδα μου του Τσέν Κάιγκε), και η Campion η πρώτη γυναίκα που βραβεύτηκε με το μεγάλο βραβείο στην ιστορία του Θεσμού. Η επιτυχία συνεχίστηκε και στα Oscars. Οχτώ υποψηφιότητες (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Α και Β γυναικείου, σεναρίου, φωτογραφίας, κοστουμιών και μοντάζ), κέρδισε αυτά των γυναικείων ρόλων και του σεναρίου. Το 1994 η Jane Campion αποτέλεσε τότε μόλις την δεύτερη γυναίκα που προτάθηκε για Oscar σκηνοθεσίας (η πρώτη ήταν η Λίνα Βερτμίλερ το 1974 για το» O Πασκουαλίνο και οι 7 καλλονές του») και άνοιξε τον δρόμο έπειτα για την Sofia Coppola και την Kathryn Bigelow.

Μια ταινία έργο τέχνης, καθηλωτικό σινεμά στα όρια της τελειότητας, στο Πάνθεον των ταινιών που αγαπήσαμε και συζητήσαμε αλλά και στην ιστορία του ίδιου του κινηματογράφου. Μια ταινία που υμνεί τον ρομαντισμό και την πίστη στα συναισθήματα του ανθρώπου απαλλαγμένα από κάθε βάρος αλλοτριωτικού τρόπου ζωής.

Το ποίημα του Thomas Hood με το οποίο κλείνει η ταινία είναι αντιπροσωπευτικό:
»There is a silence where has been no sound
There is a silence where no sound may be…
In the cold grave-under the deep,deep sea…».

Δείτε την αναπάντεχη βράβευση της μικρής τότε Anna Paquin με Oscar Β’Γυναικείου Ρόλου και το trailer της ταινίας.