Tilt
Στους λάτρεις των μεταμεσονύχτιων ψυχολογικών θρίλερ, ίσως κεντρίσει το ενδιαφέρον η ταινία Tilt, του Κάρσα Φαραχάνι, η οποία ολοκληρώθηκε μεν το 2017, προβλήθηκε στις ΗΠΑ τον τρίτο μήνα του 2018, αλλά ξεκίνησε να είναι διαθέσιμη για VOD και Digital Download από 25 Νοεμβρίου 2019. Η Strike Media μου έδωσε τη δυνατότητα να παρακολουθήσω την ταινία και σας μεταφέρω.
Η ταινία έχει αργόσυρτη ροή αλλά κρύβει στοιχεία που για να ανακαλύψει κάποιος χρειάζεται να γνωρίζει κάποια πράγματα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο σκηνοθέτης έχει δουλέψει κυρίως στο Art Department, δηλαδή στήνει σετ και δημιουργεί ατμόσφαιρα σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, που σημαίνει ότι δίνει έμφαση ακόμα και σε μικροαντικείμενα. Έχοντας δουλέψει σε μεγάλες παραγωγές όπως το Star Trek into Darkness αλλά και τις Marvel ταινίες που ακολούθησαν, όπως τα Black Panther και Captain Marvel, είναι λογικό να θέλει στη δική του ταινία, που είναι φυσικά και κατά πολύ χαμηλότερου προϋπολογισμού, να κάνει ένα διάλειμμα απλότητας, όμως η εμμονή στα κάποια αντικείμενα είναι έκδηλη.
Από την άλλη, καλό είναι να γνωρίζει κανείς τι σημαίνει ο τίτλος, διότι «tilt» εννοιολογικά σημαίνει «κλίση» ή «παρέκλιση», όποιος όμως είχε τη χαρά να έχει παίξει σε φλιπεράκι (pinball machine), γνωρίζει τον απαράβατο κανόνα του tilt. Στα πρώτα φλιπεράκια οι παίχτες συχνά άλλαζαν κλίση στο μηχάνημα, ώστε να αλλάξουν την πορεία της μπίλιας προς όφελος τους. Το tilt ήρθε ως η ρύθμιση που θα τιμωρήσει τέτοιες συμπεριφορές, μάλιστα ήταν η υπέρτατη τιμωρία, καθώς το μηχάνημα πάγωνε, ο παίχτης έχανε κάθε δυνατότητα χειρισμού και έβλεπε την μπίλια να χάνεται χωρίς να μπορεί να κάνει τίποτα για να αποτρέψει, με άλλα λόγια το «απόλυτο κρασάρισμα» του μηχανήματος.
Ο κεντρικός πρωταγωνιστής της ταινίας, ο Τζόζεφ (Τζόζεφ Κρος), όχι μόνο έχει φλιπεράκι στο σπίτι του, αλλά ως φιλόδοξος σκηνοθέτης έχει ονομάσει Tilt την πρώτη του ταινία, ένα ντοκιμαντέρ που έχαρε καλής υποδοχής και του έδωσε ορμή για να πέσει με τα μούτρα στο επόμενο του πρότζεκτ, ένα ακόμα ντοκιμαντέρ που προσπαθεί να κατανοήσει την εξέλιξη του καπιταλιστικού οικομικού συστήματος μέσα από τις ταινίες των 50s και του χτισίματος του λεγόμενου «αμερικάνικου όνειρου» στην κοινωνία μέσα από ταινίες, καρτούν, διαφημίσεις της εποχής. Πνιγμένος μέσα στο αρχειακό υλικό, μη μπορώντας να ξύσει παρά την επιφάνεια, νοιώθει πελαγομένος, όπως πολλοί δημιουργοί μετά από κάποια επιτυχία τους.
Ενώ οι άλλοι δίπλα του συνεχίζουν να ωριμάζουν να κάνουν οικογένειες και να απασχολούνται με πιο καθημερινά προβλήματα, ο Τζόζεφ έχει μείνει σε μια μετάεφηβική φάση, μοιάζοντας περισσότερο αργόσχολος. Τον ήδη κλονισμένο κόσμο του έρχεται να συνθλίψει η εγκυμοσύνη της συντρόφου του, Τζοάν (Αλεξία Ρασμούσεν) που όχι μόνο δεν τον υποκινεί να γίνει πιο υπεύθυνος και να στραφεί σε μια επικερδή απασχόληση, αλλά τον κατατρώει υποσυνείδητα με πρόσθετα άγχη που δεν μπορεί να διαχειριστεί. Ποιός είπε ότι μόνο οι γυναίκες περνούν επιλόχια κατάθλιψη; Ο Τζόζεφ κλεισμένος ολημερής σπίτι και βγαίνοντας μόνο βράδια μοιάζει να την περνάει ήδη, ενώ μια αρρωστημένη φωνή αρχίζει να βγαίνει από μέσα του και να γίνεται όλο και πιο δυνατή …και επικίνδυνη.
To Tilt ξεκινά υποτονικά και αργόσυρτα, στην πορεία έχει μια ατμόσφαιρα μυστηρίου που θα θυμίσει ίσως σε κάποιους ταινία Ντέιβιντ Λιντς, ξέρεις ότι θα γίνει κάτι περίεργο αλλά δεν ξέρεις ακόμα τι, ακριβώς όπως ο χαρακτήρας αργεί να αντιληφθεί τι του συμβαίνει, πόσο μάλλον οι γύρω του. Προς το σοκαριστικό τέλος γίνεται ανεξέλεχτα αρρωστημένη, με τον πρωταγωνιστή πλέον ένα ακυβέρνητο αμάξι δίχως φρένο. Είναι κατά ένα τρόπο το ανάποδο καθρεφτισμα του Spider (2002), μια από τις καλύτερες ταινίες του Κρόνεμπεργκ σε αυτό το είδος, όπου ο ταραγμένος πρωταγωνιστής του με κόπο θα φτάσει χέρι-χέρι με το θεατή στη λύση. Εδώ ο θεατής από τη μέση και μετά αφήνει τον Τζόζεφ με απέχθεια να ακολουθήσει το σκοτεινό δρόμο του.
Ο Φαραχάνι καταφέρνει να πιάσει κάτι από τη γλυκιά ήττα στο χασίμο του χαρακτήρα του Τζέικ Τζίλεχαλντ του εξαιρετικού Enemy (2013), ή την κάθοδο στην κόλαση ενός καλλιτέχνη, στην Κοιλιά του Αρχιτέκτονα (1987), χωρίς όμως να πετύχει την επιθυμητή υπέρβαση που μάλλον στόχευε.
