Berlinale 2020: Namo – The Alien
Αποστολή στην Berlinale: Elise Lingeridis
Namo – The Alien, Iran 2020, by Nader Saeivar
Ένα αυτοκίνητο με δύο περίεργες φιγούρες είναι σταματημένο στο ίδιο σημείο τις τελευταίες εβδομάδες, σε μία φιλήσυχη περιοχή του Ιράν. Το γεγονός αυτό προκαλεί ανησυχία και δυσπιστία μεταξύ των κάτοικων, άλλοτε δεμένων και με αρμονικές σχέσεις. Η εχεμύθεια του Μπακτιάρ προτρέπει διάφορους γείτονες να του εμπιστευτούν και ένα σκοτεινό μυστικό τους. Μήπως οι μυστηριώδεις άγνωστοι θέλουν να συλλάβουν τον κύριο Σολάτ για τραπεζικά οφέλη? Η μήπως τον γιο του μπακάλη, επειδή είχε κάποτε μπλέξει με συμμορία και ναρκωτικά? Εύστοχα με αυτόν τον τρόπο, δίνεται έμφαση στο τρομοκρατικό, αυταρχικό ιρανικό καθεστώς, το οποίο αναγκάζει μία ολόκληρη κοινωνία να λειτουργεί στα μουλωχτά.
Το παραλήρημα διευρύνεται μέσα από τη ματιά του Μπακτιάρ/Peeping Tom, ο κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας γύρω από τον οποίο εξελίσσεται η πλοκή. Σαν Κούρδος και όχι Ιρανός πολίτης, που έχει εγκατασταθεί πρόσφατα στην καινούρια γειτονιά, έχει τους δικούς του λόγους να αναστατώνεται από την μόνιμη εγκατάσταση του αυτοκινήτου έξω από το σπίτι του. ‘Ένα πλάνο υποκειμενικό μας επιτρέπει να ατενίζουμε έξω από το παράθυρο του δευτέρου ορόφου, παρέχοντας στο κοινό μία γεύση από την καθημερινότητα στην ιρανική πόλη.
Η ζωή τρέχει όμως, και στη ζωή του Μπακτιάρ οι αναποδιές είναι ατέρμονες, τόσες που προοδευτικά τον καθιστούν ανίκανο να κρατά το κεφάλι του ψηλά. ‘Οντας άνθρωπος καλόψυχος, βιώνει καθημερινά τις συνέπειες ενός διεφθαρμένου συστήματος, την αδικία, ενώ ακόμα και η γυναίκα του τον κατηγορεί για την αδράνεια του και την ουδέτερη στάση που κρατά απέναντι στα δρώμενα. Σταδιακά θα καταλάβει όμως, ότι σε μια κοινωνία γεμάτη λύκους, εκείνος είναι το πρόβατο – και ότι στην κοινωνία τούτη, μόνο οι λύκοι επιβιώνουν. Και όταν επέρχεται η απόλυση του από το σχολείο (καθηγητής στο επάγγελμα) επειδή τόλμησε να αποβάλλει τον γιο ενός σημαντικού στελέχους, έξαφνα όλα τα καταπιεσμένα από καιρό συναισθήματα του ξεχύνονται σαν χείμαρρος από το στόμα του, με δέκτη τον καθαριστή του σχολείου. «Μπακτιάρ, πήγαινε σπίτι να πάρεις κανένα φάρμακο» του απαντά εκείνος, τόσο απλά…
Τελειώνοντας να πούμε ότι το κινηματογραφικό απόγειο του Namo, και κάτι που δύσκολα θα ξεχάσουμε, είναι αναμφίβολα η προβολή της σχέσης του Μπακτιάρ με τον γέρο πατέρα του.
Μέρα με τη μέρα, ο ηλικιωμένος πατέρας χάνει όλο και περισσότερο τις δυνάμεις του. Ο γιος πλέον αναγκάζεται να κουβαλά τον πατέρα στις πλάτες, ενώ στις καθημερινές επισκέψεις στο νοσοκομείο, πολλές φορές τον αφήνει χάμω, να σωριάζεται. Η τελευταία σκηνή εκτελείται στην εντέλεια, αναδεικνύοντας έναν σπουδαίο ανθρωποκεντρισμό που θα διαπεράσει την ψυχή μας. Με αυτό το τέλος, ο Σαιβάρ μας πείθει και μπαίνει στην λίστα του νέου κύματος των ιρανών σκηνοθετών που αξίζει να παρακολουθούμε από κοντά.
⭐ ⭐ ⭐
