‘Ενας Ανδαλουσιανός Σκύλος

H Ανδαλουσία, ο Μπουνουέλ, ο Νταλί και ο σκύλος τους:

Ο «Ανδαλουσιανός Σκύλος» γυρίστηκε το 1929 σε σκηνοθεσία του Λουις Μπουνουέλ. Το σενάριο γράφτηκε από τον ίδιο τον σκηνοθέτη και τον διάσημο ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί. Δεκαεφτά λεπτά που συνθέτουν τις ονειρικές απολαύσεις των δύο καλλιτεχνών.

 

Η ταινία θεωρείται η πιο σοκαριστική στην ιστορία του κινηματογράφου, γεμάτη σουρρεαλισμό, τοποθετημένη πάνω σε ένα φροϋδικό υπόβαθρο. Αποτελεί μια συρραφή ασύνδετων φαινομενικά εικόνων που, κατά καιρούς, έχουν ερμηνευτεί ως αλληγορίες. Στην πραγματικότητα, είναι κάποια από τα όνειρα των Μπουνουέλ και Νταλί , τα οποία θέλησαν να οπτικοποιήσουν. Ο «Ανδαλουσιανός Σκύλος» είναι η πρώτη απόπειρα του Μπουνουέλ, η οποία έχει σαν στόχο να ταράξει τα νερά του καθωσπρεπισμού της μεγαλοαστικής κοινωνίας και να παταξει την επιβολή κοινωνικών κανόνων.

Αν παρατηρήσουμε το φιλμ , θα δούμε πως δεν υπάρχουν ήρωες ή πρωταγωνιστές, απλά φιγούρες, ο άντρας και η γυναίκα. Χαρακτηριστικές είναι οι ασύνδετες εικόνες, όπως τα άλογα πάνω στο πιάνο, τα μυρμήγκια στο χέρι του άντρα, οι οποίες εξυμνούν το ρεύμα του σουρρεαλισμού. Η σκηνή που προκάλεσε αντιδράσεις είναι εκείνη που ένας άντρας σκίζει το μάτι μιας γυναίκας με ένα ξυράφι ∙ εικόνα που έχει ερμηνευτεί ως τη σελήνη που σκίζει τα σύννεφα στον ουρανό!

Θα αναρωτιέστε φυσικά – όπως και εγώ όταν παρακολούθησα την ταινία- γιατί δόθηκε ο τίτλος «Ένας Ανδαλουσιανός Σκύλος» στο φιλμ. Την ίδια απορία είχε και ο Μπουνουέλ όταν ο Νταλί πρότεινε αυτόν τον τίτλο. Η απάντηση του ζωγράφου ήταν εξαιρετικά αφοπλιστική : « μα φυσικά επειδή η ταινία δεν έχει τίποτα το Ανδαλουσιανό και καμία σχέση με το σκύλο!».

Οι δημιουργοί της ταινίας θέλησαν να αποδείξουν πως ο σουρρεαλισμός προκύπτει από τον κινηματογράφο, πως με τα μέσα που διαθέτει η τέχνη αυτή μπορεί να συνδέσει πολλές ασύνδετες εικόνες και κινήσεις, οι οποίες θα αναπαρίστανται άρτια πέρα από την πραγματικότητα.

Αξίζει να το παρακολουθήσει κανείς γιατί θεωρείται το πιο προβοκατόρικο έργο του Μπουνουέλ, ένα αναρχικό έργο που, με τη μουσική του Βάγκνερ και τις ερμηνείες των Pierre Batcheff και Simone Mareuil, προκαλεί την ανθρώπινη λογική και απευθύνεται στο υποσυνείδητο και το συναίσθημα του θεατή.