Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Σκλαβιάς: Μια πρώτη ματιά στο «12 Χρόνια Σκλάβος»
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σκλαβιάς η 2α Δεκεμβρίου. Φέτος είναι μια ξεχωριστή χρονιά όσον αφορά την κινηματογραφική αναπαράσταση του θέματος. Η ταινία 12 Χρόνια Σκλάβος, που θα κάνει σε λίγες ημέρες την πρεμιέρα της στις ελληνικές αίθουσες (και συγκεκριμένα στις 12 Δεκεμβρίου) και αναμένεται να τη δούμε να κυριαρχεί και στις υποψηφιότητες των Όσκαρ, είναι η πρώτη ταινία που αντιμετωπίζει με τρόπο ψύχραιμο και διαφορετική ματιά τη σκλαβιά. Οι Cinεπιβάτες είδαν την ταινία στην πρεμιέρα της στο Λονδίνο και σας μεταφέρουν την άποψή τους.
Η ιστορία
Πρόκειται για μια πραγματική, αν και μάλλον άγνωστη ιστορία. Ο Αφροαμερικανός Σόλομον Νόρθαπ που ζούσε ως ελεύθερος άνθρωπος στη Νέα Υόρκη απάγεται και μετατρέπεται σε σκλάβο στις φυτείες του Νότου. Η ταινία βασίστηκε στο βιβλίο του ίδιου του Νόρθαπ.
Το σώμα
Όλες οι ταινίες του Στιβ ΜακΚουίν έχουν μία διάσταση σωματική. Στο Hunger ο Ιρλανδός φυλακισμένος ήρωας λιώνει μέρα με τη μέρα από την απεργία πείνας που κάνει για πολιτικούς λόγους (εξαιρετικός ο Μάικλ Φασμπέντερ).
Στο Shame, ο κεντρικός χαρακτήρας (πάλι ο Φασμπέντερ) έχει μία άλλου είδους εξάρτηση από το σώμα: αυτή του εθισμού από το σεξ που τον κρατά δέσμιο της επιθυμίας του.
Στο 12 Χρόνια Σκλάβος το σώμα αποκτά και πάλι κεντρικό ρόλο. Εμφανίζεται πάλι ο Φασμπέντερ αλλά αυτή τη φορά σε δεύτερο ρόλο. Είναι για το σώμα του και όχι για την ψυχή του που ο Νόρθαπ απάγεται, δουλεύει άλλοτε σε σκληρά και άλλοτε σε ευγενικά αφεντικά. Είναι το σώμα του που θυματοποιείται, που βασανίζεται. Υπάρχουν στιγμές που ο ΜακΚουίν δείχνει τη βία άμεσα: το μαστίγιο που υψώνεται, τον ήχο, τα σημάδια στην πλάτη. Και άλλες που τα υπονοεί. Ο ήχος, το σκισμένο πουκάμισο, το αίμα.
Σε τι διαφέρει από τις άλλες ταινίες;
Ο ΜακΚουίν δεν προσπαθεί να κάνει μια ταινία διδακτική, μια ταινία που να σε μπουκώνει με την αίσθηση ότι η σκλαβιά είναι κακό πράγμα. Ναι, η σκλαβιά είναι απαίσιο πράγμα, αλλά ο ΜακΚουίν ενδιαφέρεται να πει μια ανθρώπινη ιστορία.
Ο ήρωάς του δεν είναι πάντα «ήρωας». Δεν είναι ένας Σπάρτακος που με αυτοθυσία θέλει να αναφωνήσει ότι αυτός είναι ο Σπάρτακος. Είναι ένας άνθρωπος, με σάρκα και οστά, άλλοτε αδύναμος, άλλοτε παραιτημένος, άλλοτε επαναστάτης.
Με υπέροχη φωτογραφία, ευαίσθητη κινηματογράφηση και εξαιρετικές ερμηνείες το 12 Χρόνια Σκλάβων έρχεται να αποκτήσει κυρίαρχη θέση στο κινηματογραφικό κεφάλαιο του θέματος σκλαβιά. Ο περσινός Τζάνγκο αναφερόταν στο θέμα με μία διάθεση «εκδίκησης», ενώ ο Λίνκολν αφορούσε τις πολιτικές διεργασίες για την αλλαγή του καθεστώτος της σκλαβιάς.
Ο ΜακΚουίν δείχνει την πραγματική κατάσταση: τον πόνο, τη θλίψη, την απόγνωση του να είσαι σκλάβος. Ακόμα περισσότερο: μας δείχνει τη θλίψη, τον πόνο, την απόγνωση ενός ανθρώπου που ήξερε τι σημαίνει να είσαι κύριος του εαυτού σου.
Το βλέμμα του Τσιγουέτελ Εγιοφόρ τα λέει όλα στην κάμερα με τον πιο αληθινό και σκληρό τρόπο. Μπορεί σκηνοθετικά ο ΜακΚουίν να ακολουθεί μια απλή και πιο ακαδημαϊκή από τις άλλες του ταινίες οδό, ωστόσο η ταινία δείχνει την απλότητα και την αλήθεια της.
Τι λένε οι συντελεστές
Ο σκηνοθέτης και οι βασικοί πρωταγωνιστές βρέθηκαν στην πρεμιέρα που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στο Λονδίνο και μίλησαν για την ταινία τους.
«Πίστευα ότι υπήρχε μία τρύπα για αυτό το κομμάτι της ιστορίας στο σινεμά. Ήθελα να δω αυτό που θεωρούσα ότι έλειπε» είπε ο Στιβ ΜακΚουίν.
«Έπαθα σοκ από το γεγονός ότι κανείς δεν γνώριζε το βιβλίο του Νόρθαπ. Κάθε σελίδα του ήταν και μία αποκάλυψη» πρόσθεσε, λέγοντας ότι είναι σπουδαίο το γεγονός ότι η προβολή της ταινίας συνέπεσε με τη δολοφονία του Τρέιβον Μάρτιν, τα 50 χρόνια της πορείας στην Ουάσινγκτον και τα 50 χρόνια από την ιστορική ομιλία του Μάρτιν Λούθ
«Ήταν ένα υπέροχο ταξίδι» είπε ο πρωταγωνιστής, Τσίγουετελ Εγιοφόρ. «Ο Στιβ είναι ένας εξαιρετικός κινηματογραφιστής και μπόρεσε να κάνει και εμάς και το κοινό να ταυτιστούμε με τον ήρωα» πρόσθεσε.
Η ηθοποιός Λουπίτα Νιόνγκο είπε ότι εξεπλάγη από το πόσα πράγματα δεν γνώριζε για τη δουλεία.
Στο 12 Χρόνια Σκλάβος πρωταγωνιστούν εκτός από τον Εγιοφόρ, οι Μάικλ Φασμπέντερ, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Μπραντ Πιτ, Πολ Τζιαμάτι, Πολ Ντάνο.
