Το πρώτο 24ωρο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Η αυλαία του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης άνοιξε χθες, Παρασκευή 11 Μαρτίου. Σήμερα ξεκίνησαν οι πρώτες συνεντεύξεις Τύπου σκηνοθετών που συμμετέχουν στη διοργάνωση, αλλά και τα εγκαίνια εκθέσεων.

Διαβάστε αναλυτικότερα:

[toggle title=”Η Τελετή Έναρξης του 18ου ΦΝΘ”]

18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης –
Εικόνες του 21ου Αιώνα
11-20 Μαρτίου 2016

ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ

H αυλαία του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα άνοιξε την Παρασκευή 11 Μαρτίου 2016, στην κατάμεστη αίθουσα του Ολύμπιον. Ακολούθησε η προβολή του ντοκιμαντέρ Η ορχήστρα της ανακύκλωσης – Μια συμφωνία του ανθρώπινου πνεύματος των Μπραντ Όλγκουντ και Γκράχαμ Τάουνσλι, με θέμα μια νεανική ορχήστρα με έδρα μια παραγκούπολη στην Παραγουάη, η οποία χρησιμοποιεί μουσικά όργανα φτιαγμένα από σκουπίδια και γίνεται διάσημη σε όλο τον κόσμο.

Την τελετή παρουσίασε η δημοσιογράφος Μαρία Κουφοπούλου, η οποία αναφέρθηκε σε μία μικρή αναδρομή που έκανε η ίδια στην ιστορία του ΦΝΘ μέσα από μία αναζήτηση στα αρχεία της ΕΡΤ. «Σε συνέντευξη Τύπου το 1999, ο Μιχάλης Δημόπουλος, διευθυντής τότε του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, έδινε το λόγο στον εμπνευστή του τμήματος των ‘’Νέων Οριζόντων’’ του ΦΚΘ Δημήτρη Εϊπίδη, για να ανακοινώσει τις λεπτομέρειες του 1ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Ο κ. Εϊπίδης υπογράμμιζε τότε τη μεγάλη σημασία της δημιουργίας του θεσμού κυρίως για τους Έλληνες δημιουργούς, που θα είχαν ένα κίνητρο για να κάνουν νέες ταινίες κι επιπλέον ένα χώρο προβολής, καθώς και έναν τόπο όπου θα συναντούσαν ξένους συναδέλφους τους. Ο ίδιος επέμενε μάλιστα στη σημασία του ντοκιμαντέρ ως εναλλακτική μορφή ενημέρωσης και αφύπνισης για όλους μας», είπε η κα Κουφοπούλου. Και πρόσθεσε: «Στο 7ο ΦΝΘ, το 2005, υπήρχε αφιέρωμα με τίτλο ‘’Μετανάστευση -Πρόσφυγες’’, ενώ προβλήθηκε η ταινία Tarifa Traffic – Death in the Straits of Gibraltar του Χοακίμ Ντέμερ, που αναφερόταν στην ισπανική πόλη Ταρίφα, η οποία δεχόταν μετανάστες από τη Βόρεια Αφρική πάνω σε σχεδίες. Οι δημιουργοί ντοκιμαντέρ βλέπουν, αφουγκράζονται πριν από εμάς και ο διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ τους έδωσε το βήμα να εκφράσουν τις απόψεις τους. Δέκα και πλέον χρόνια μετά, πραγματοποιείται και φέτος ένα αφιέρωμα στο προσφυγικό».

Στη συνέχεια, ανέβηκε στο βήμα ο Αχιλλέας Κυριακίδης, αντιπρόεδρος του ΔΣ του ΦΚΘ, ο οποίος εκ μέρους του προέδρου και του Δ.Σ. του Φεστιβάλ καλωσόρισε το κοινό στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ που φέτος «ενηλικιώνεται, αφού κλείνει τα 18 του χρόνια», όπως είπε. Στη συνέχεια, ο κ. Κυριακίδης επισήμανε: «Αντίθετα με τους ανθρώπους, ο θεσμός δεν χρειάστηκε να περιμένει τα 18α γενέθλια για να αποκτήσει το δικαίωμα ισχυρής ψήφου στα

δρώμενα του πολιτισμού, να αποκτήσει δίπλωμα οδήγησης του κινηματογραφικού αυτού είδους, να υπηρετήσει ευδόκιμα τη θητεία του μαζί με τους άλλους νέους και καταξιωμένους στρατευμένους ανά τον κόσμο στο ντοκιμαντέρ, να συνάψει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης με τη δημιουργικότητα, το ήθος και την καλαισθησία». Ο κ. Κυριακίδης επεσήμανε ιδιαίτερα τη συμβολή του Δημήτρη Εϊπίδη στη διοργάνωση, λέγοντας: «Πίσω από όλα αυτά, είναι ο άνθρωπος που το εμπνεύστηκε, το γέννησε και το ανέθρεψε, ενσταλάζοντάς του τις καλύτερες αρχές, ένας πατέρας που δικαιούται να καμαρώνει για το δημιούργημά του και με γενναιοδωρία μας χορηγεί κι εμάς το δικαίωμα να καμαρώνουμε για λογαριασμό του. Με κάθε σεβασμό και με την ανεπιφύλακτη εκτίμηση όλων των μελών του Δ.Σ., καλώ τον Δημήτρη Εϊπίδη να ‘’σβήσει’’ τα 18 κεράκια του Φεστιβάλ».

Αμέσως μετά, ανέβηκε στη σκηνή του Ολύμπιον ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και ιδρυτής-διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, Δημήτρης Εϊπίδης, ο οποίος καλωσόρισε στη 18η διοργάνωση τους θεατές, τους εκπροσώπους της πολιτικής ηγεσίας και τους θεσμικούς φορείς, επισημαίνοντας: «Καλωσορίσατε στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο φέτος γίνεται 18 χρονών. Είμαι ιδιαιτέρως περήφανος, γιατί αυτό το Φεστιβάλ είναι παιδί μου! Γεννήθηκε σε μια εποχή όπου στην Ελλάδα το είδος του ντοκιμαντέρ ήταν στην αφάνεια και κατόρθωσε να καθιερωθεί εντός και εκτός ελληνικών συνόρων. Είναι επιθυμία μου να το στηρίξω έτσι ώστε να διευρυνθεί ακόμη περισσότερο». Αναφερόμενος στη φετινή διοργάνωση, ο κ. Εϊπίδης τόνισε: «Φέτος παρουσιάζουμε 186 ταινίες από 47 χώρες, ανάμεσά τους και 73 ελληνικές, αριθμό ρεκόρ που αποδεικνύει πως το ελληνικό ντοκιμαντέρ βρίσκεται σε σταθερά ανοδική τροχιά. Πραγματοποιούμε αφιέρωμα στο προσφυγικό ζήτημα, πιο επείγον από ποτέ, στη χώρα μας, στην Ευρώπη, σε όλο τον κόσμο. Επίσης, με χαρά υποδεχόμαστε στη Θεσσαλονίκη δύο ξεχωριστούς δημιουργούς που τιμάμε μέσα από τα αφιερώματά μας: τον Δανό Γιον Μπανγκ Κάρλσεν και τον Ιρλανδό Μαρκ Κάζινς».

Στη συνέχεια, ο κ. Εϊπίδης, επισήμανε: «Φέτος, αναμένουμε περισσότερους από 210 επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου. Αρκετοί από αυτούς, θα συμμετάσχουν στην πάντοτε δραστήρια Αγορά του Φεστιβάλ, εκεί όπου γεννιούνται οι ταινίες του αύριο και προωθούνται σημαντικές συμφωνίες, μέσα από ένα πλέγμα δράσεων και με τη συνεργασία του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ντοκιμαντέρ EDN». Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Εϊπίδης στη φετινή συνεργασία του Φεστιβάλ με την οργάνωση Άρσις, σημειώνοντας: «Συγκεντρώνουμε είδη πρώτης ανάγκης για τους πρόσφυγες και προσκαλούμε τον κόσμο να συνδράμει. Ακόμη και το ελάχιστο, είναι πολύτιμη βοήθεια».

Αμέσως μετά, ο κ. Εϊπίδης κάλεσε στη σκηνή του Ολύμπιον τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, για να κηρύξει την έναρξη του Φεστιβάλ. Ο κ. Μπουτάρης μίλησε με πολύ θερμά λόγια για τον κ. Εϊπίδη, λέγοντας:

«Είχα την ευχαρίστηση και την τιμή να τον γνωρίσω αρκετά χρόνια νωρίτερα και είχα τη χαρά να συνεργαστώ μαζί του, όντας για ένα σύντομο διάστημα πρόεδρος του Δ.Σ. του Φεστιβάλ Κινηματογράφου και του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Του χρωστώ ευγνωμοσύνη γιατί έμαθα από αυτόν πολλά πράγματα και κυρίως να εκτιμώ το ντοκιμαντέρ σαν ένα είδος σινεμά που είναι πιο πραγματικό, έρχεται πιο κοντά στη ζωή μας. Το ΦΝΘ έχει μία συνεχή ανοδική πορεία. Ο Δημήτρης Εϊπίδης έφτιαξε ένα παιδί που σήμερα ενηλικιώνεται και όσο συγκινητικός κι αν είναι ένας αποχωρισμός, πιστεύω ότι σήμερα βλέπει το παιδί του να ανοίγει τα φτερά του».

Ως δείγμα ευγνωμοσύνης για την παρουσία και την προσφορά του στη Θεσσαλονίκη, μετά από πρόταση του κ. Μπουτάρη, ο κ. Εϊπίδης ανακηρύχθηκε ομόφωνα επίτιμος δημότης του Δήμου Θεσσαλονίκης. Διαβάζοντας το σκεπτικό της ανακήρυξης, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης αναφέρθηκε «στην προσφορά του Δημήτρη Εϊπίδη στην πόλη της Θεσσαλονίκης, την οποία κατέστησε παγκοσμίως γνωστή και ανέδειξε διευθύνοντας αρχικά το παράλληλο τμήμα ‘’Νέοι Ορίζοντες’’ του Φεστιβάλ και στη συνέχεια το ΦΝΘ». Η τελετή απονομής του μεταλλίου θα γίνει στην επόμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, στο Δημαρχείο της πόλης.

Στη συνέχεια, πριν την προβολή του ντοκιμαντέρ Η ορχήστρα της ανακύκλωσης – Μια συμφωνία του ανθρώπινου πνεύματος, η παραγωγός της ταινίας Χουλιάνα Περανάντα-Λόφτους με βιντεοσκοπημένο μήνυμά της ευχαρίστησε τους διοργανωτές του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και ζήτησε από τους θεατές να βοηθήσουν ώστε να διαδοθεί παντού το μήνυμα αυτής της ξεχωριστής ορχήστρας.

Την τελετή έναρξης του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, οι: Αναστάσιος Κουράκης – Αντιπρόεδρος της Βουλής, Σταύρος Θεοδωράκης – Πρόεδρος του Ποταμιού, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης – Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Κωνσταντίνος Γκιουλέκας – Βουλευτής ΝΔ, Αθανάσιος Βαρδάλης – Βουλευτής ΚΚΕ, Ιωάννης Δελής – Βουλευτής ΚΚΕ, Γιάννης Μπουτάρης – Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Έλλη Χρυσίδου – Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού, Αχιλλέας Κυριακίδης – συγγραφέας, κινηματογραφιστής, Αντιπρόεδρος ΔΣ ΦΚΘ, Σπύρος Πέγκας – Αντιδήμαρχος Τουρισμού και Διεθνών Σχέσεων, Μέλος ΔΣ ΦΚΘ, Γιώργος Τούλας – δημοσιογράφος, διευθυντής Parallaxi, Μέλος ΔΣ ΦΚΘ, Κυριακή Μάλαμα – σκηνοθέτρια, Μέλος ΔΣ ΦΚΘ, διευθύντρια προγράμματος της ΕΡΤ3, Sinisa Pavic – Γενικός Πρόξενος της Σερβίας, Salamon Paven Martin Ladislau – Γενικός Πρόξενος Ρουμανίας, Παντελής Πετμεζάς – Επίτιμος Πρόξενος Καναδά, Ζωή Δελήμπαση – Public Affairs Officer, Πρεσβεία του Καναδά, Marko Suomalainen – Επίτιμος Πρόξενος Φινλανδίας, Γιάννης Ακκάς – Επίτιμος Πρόξενος Δανίας, Νορβηγίας, Σουηδίας, Βασίλης Μανδύλας – Επίτιμος Πρόξενος Ελβετίας, Ιωάννης Βεργίνης, Επίτιμος Πρόξενος του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, Αναστάσιος Τζήκας – Πρόεδρος ΔΕΘ, Θεοφανώ Παπαζήση –

Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής ΕΡΤ3, Αλέξανδρος Κάντερ Μπαξ – Γενικός Διευθυντής ΕΡΤ3, Alexandrine Boufflers – Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης και Διευθύντρια του Γαλλικού Σχολείου Θεσ/νίκης, Ανδρέας Τάκης – Πρόεδρος Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Μαρία Τσαντσάνογλου – Διευθύντρια Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Συραγώ Τσιάρα – Προϊσταμένη Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης, Πολυξένη Αδάμ Βελένη – Διευθύντρια Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Νικήτας Μυλόπουλος – Πρόεδρος Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, Γιώργος Εμμανουήλ Λαζαρίδης – Καλλιτεχνικός Διευθυντής Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, Μανώλης Μαραγκούλης – Πρόεδρος Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Ηρακλής Παπαϊωάννου – Διευθυντής Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Άρης Στυλιανού – Πρόεδρος Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Μαρία Τσιμά – Αναπληρώτρια Καλλιτεχνική Διευθύντρια Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Κατερίνα Καμάρα – Μέλος ΔΣ Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Μαριάννα Βιλδιρίδη-Χατζητόλιου – Πρόεδρος ΔΣ Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Παύλος Πανταζής – Πρόεδρος Τμήματος Κινηματογράφου, Σχολή Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης, Peter Panes – Διευθυντής Ινστιτούτου Γκαίτε Θεσσαλονίκης, Λάζαρος Κωνσταντινίδης – Καλλιτεχνικός Διευθυντής Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών, Φίλιος Στάγκος – Γενικός Διευθυντής ΔΕΠΘΕ, Γιώργος Μακρυγιαννάκης – Marketing Manager Fischer, Γιάννης Κατσούγκρης – Sponsorships Manager Fischer, κ.ά. Μάκης Νικηφορίδης & Bernard Cuomo – Αρχιτέκτονες, κ.α.

[/toggle]

[toggle title=”Σ. Τ. : Σ.Κορεξενίδης/Κων.Μπούσμπουρα/Μ.Βουγιούκαλου”]

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
Teriade / Working dancers/ Ανεμοδαρμένες πτήσεις

Συνέντευξη τύπου παραχώρησαν το Σάββατο 12 Μαρτίου 2016 στο πλαίσιο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης οι σκηνοθέτες Σίμος Κορεξενίδης (Teriade), Κωνσταντίνα Μπούσμπουρα (Working Dancers) και η παραγωγός Μανόλια Βουγιούκαλου (Ανεμοδαρμένες πτήσεις).

Αφορμή για το ντοκιμαντέρ Teriade αποτέλεσε ένα δημοσίευμα στην εφημερίδα «Πολιτικά» της Λέσβου για τα δύο παραμελημένα μουσεία Τεριάντ και Θεόφιλου στο νησί. Η διαδικασία κινηματογράφησης κράτησε πολλά χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων «ανακαλύψαμε ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος και τι έχει κάνει. Τον αγαπήσαμε και αυτό θέλαμε να μεταφέρουμε στο ντοκιμαντέρ», εξήγησε ο σκηνοθέτης Σίμος Κορεξενίδης. Και συνέχισε: «O Στρατής Ελευθεριάδης – Tériade ήταν ένας σπουδαίος Έλληνας, που όμως είναι παραγνωρισμένος στη χώρα του. Ήταν ένα μεγάλο φωτεινό παράδειγμα, από τους τελευταίους ευεργέτες. Κουβαλούσε την ελληνική κουλτούρα και φιλοσοφία την οποία συνδύασε με τη γαλλική. Ανέδειξε τον λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο και του παρείχε τα μέσα και την οικονομική δυνατότητα να ζωγραφίζει. Θέλοντας να αφήσει κάτι στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Λέσβο, έκανε τα δύο μουσεία: το Μουσείο Θεόφιλου και το Mουσείο Τériade», είπε ο σκηνοθέτης, σχολιάζοντας ότι η περιπέτεια των δύο μουσείων συμπυκνώνει την ιστορία της γραφειοκρατίας στην Ελλάδα: «Εδώ και δύο χρόνια το μουσείο Τεριάντ παραμένει κλειστό γιατί δεν υπάρχουν λεφτά για τους φύλακες. Το Μουσείο Θεόφιλου ανακαινίστηκε και αυτό, όμως δεν υπάρχει πια το στήσιμο των έργων που είχε επιμεληθεί ο Γιάννης Τσαρούχης και εκτίθενται μόνο 30 από τους 85 πίνακες. Με το ντοκιμαντέρ ελπίζουμε να υπάρξει ευαισθητοποίηση και να ανοίξει το Μουσείο Τεριάντ».

Στο ντοκιμαντέρ Ανεμοδαρμένες πτήσεις πρωταγωνιστούν οι νανόχηνες, είδος που κινδυνεύει με εξαφάνιση. «Πριν 20 χρόνια, την περίοδο που τέθηκε υπό προστασία το είδος, μόνο 50 νανόχηνες έφταναν στη χώρα μας», τόνισε η Μανόλια Βουγιούκαλου, παραγωγός του ντοκιμαντέρ και συντονίστρια προγράμματος LIFE+ για τη νανόχηνα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. «Το ντοκιμαντέρ παρακολουθεί τη σχέση των πουλιών αυτών με

τους ανθρώπους- κυνηγούς, παρατηρητές πουλιών, αλλά και λαθροθήρες- και τα άλλα έμβια όντα που ενδημούν στους υγροτόπους και εστιάζει στη λαθροθηρία. Γίνονται προσπάθειες καταπολέμησης της λαθροθηρίας μέσω της εκπαίδευσης των κυνηγών» είπε η κ. Βουγιούκαλου, εξηγώντας ότι οι κυνηγοί από λαθροθήρες μπορούν να γίνουν οι καλύτεροι σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια. Η ταινία είναι αφιερωμένη σε όσους εργάζονται για την καταστολή της λαθροθηρίας παγκοσμίως. Όπως επεσήμανε η κ. Βουγιούκαλου, «στην Ελλάδα υπάρχουν και πολύ φωτεινά παραδείγματα διαχείρισης φυσικού τόπου, για παράδειγμα στη λίμνη Κερκίνη. Εκεί δραστηριοποιείται πολύ ενεργά ο φορέας διαχείρισης και δεκάδες χιλιάδες τουρίστες έρχονται κάθε χρόνο για να παρατηρήσουν τα πουλιά. Η λαθροθηρία πλέον κοστίζει και αρχίζει να θεωρείται κάτι παρωχημένο. Αλλάζει η νοοτροπία τόσο στους νέους όσο και στους μεγαλύτερους ανθρώπους»

Το ντοκιμαντέρ Working Dancers της Κωνσταντίνας Μπούσμπουρα παρουσιάζει την ιστορία της πρώτης εθνικής ομάδας σύγχρονου χορού στην Αργεντινή. Η δημιουργός βρισκόταν ήδη στην Αργεντινή κάνοντας έρευνα για το χορό όταν τέσσερις χορευτές την κάλεσαν να δει μια πρόβα τους. «Είχαν πρόσφατα απολυθεί γιατί ζητούσαν ιατρική κάλυψη για το ατύχημα μιας από τις χορεύτριες. Ύστερα από έντονη λαϊκή κινητοποίηση, βρήκαν χώρο για πρόβες σε μια αίθουσα στο εμβληματικό κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Μετά από αρκετές διεργασίες, η πρόταση της ομάδας για την δημιουργία κρατικής ομάδας σύγχρονου χορού που θα λειτουργούσε με αυτοδιαχείριση έγινε αποδεκτή», σημείωσε η κ. Μπούσμπουρα, τονίζοντας ότι «οι χορευτές υποστηρίζουν τη συλλογική λήψη αποφάσεων. Ακόμα και το ελάχιστο ζήτημα μπαίνει σε ψηφοφορία. Χτίζουν συναίνεση για να μπορέσουν να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα. Σε μια περίοδο κρίσης δεν έκατσαν με σταυρωμένα χέρια αλλά αποφάσισαν να βρουν νέους τρόπους να παράγουν έργο».

[/toggle]

[toggle title=”Σ.Τ. : Τάι Φλάουερς/Γ. Γ. Μπαλτσί/Μπ. Σμιντ/Ντ. Κράνστον Γουέλτς”]

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΜΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ / Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΛΩΣ ΠΕΡΝΑ /
Η ΕΜΜΟΝΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΘΕΝΙΑ /ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΟΝΡΑΝΤ

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν το Σάββατο 12 Μαρτίου 2016, στο πλαίσιο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Τομ Φάσερτ (Μια οικογενειακή υπόθεση), Τάι Φλάουερς (Ο χρόνος απλώς περνά), Γκιουνέρ Γιασεμίν Μπαλτσί (Η εμμονή στην παρθενία) και Μπελίντα Σμιντ και Ντέιβιντ Κράνστον Γουέλτς (Το βιβλίο του Κόνραντ).

Τον λόγο πήρε αρχικά ο Τομ Φάσερτ, που εξήγησε πώς αποφάσισε να ασχοληθεί με Μια οικογενειακή υπόθεση, όπως είναι και ο τίτλος της ταινίας του. Στα 30ά του γενέθλια, ο σκηνοθέτης γνώρισε για πρώτη φορά την 95χρονη γιαγιά του, που ζούσε στη Νότια Αφρική. Εκείνη την εποχή, το μόνο που ήξερε για εκείνη είναι οι μύθοι και οι αρνητικές, κυρίως, ιστορίες που του είχε διηγηθεί ο πατέρας του: «Στην οικογένειά μου υπήρχαν πράγματα που δεν συζητούσαμε ποτέ. Κάποια στιγμή ο πατέρας μου που είναι ψυχολόγος μου είπε ότι θα έβγαινε στη σύνταξη και ήθελε να γράψει τη βιογραφία της μητέρας του. Τότε χτύπησε κάτι σαν καμπανάκι μέσα μου. Ήξερα ότι ήταν προβληματική η ιστορία της οικογένειάς μου. Στην αρχή ήμουν πολύ αφελής, σιγά-σιγά όμως άρχισα να εμβαθύνω. Τελικά, η γιαγιά μου με τράβηξε μέσα στην ιστορία». Αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, η γιαγιά του σκηνοθέτη δηλώνει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ότι είναι… ερωτευμένη μαζί του. Αναφερόμενος στη σχέση του με εκείνη, ο σκηνοθέτης επισήμανε: «Η γιαγιά μου είναι ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος κι αυτό δεν το είχα αντιληφθεί από την αρχή. Ήταν μία ντίβα, μία γυναίκα που της άρεσε να ντύνεται ωραία και να βγαίνει. Πολύ σύντομα αυτή άρχισε να με βλέπει σαν άντρα και όχι σαν μέλος της οικογένειάς της. Αυτό συνέβη μάλιστα μπροστά στην κάμερα, γεγονός που σε κάνει να σκεφτείς ποια ήταν η εμπλοκή του φακού. Δεν μπορούσα όμως πλέον να γυρίσω πίσω. Μπορούσα να της πω ότι είναι τρελή ή να το δω ως μία στιγμή ευαισθησίας, μία στιγμή αλήθειας. Με συνεπήραν τα λόγια της και ένιωσα ότι ενστικτωδώς συνδεόταν με αυτά που ήθελα να πω. Η σχέση μου με τη γιαγιά μου τελικά αποτέλεσε πολύ σημαντικό κομμάτι της ταινίας, περνώντας από την αγάπη μέχρι και τη σύγκρουση. Στο τέλος της ταινίας, βλέπουμε ότι υπάρχει τεράστια απόσταση μεταξύ μας και καμία κατανόηση».

Στην ταινία Ο χρόνος απλώς περνά του Τάι Φλάουερς ήρωας είναι ο Τζέιμς Τζόζεφ Ρίτσαρντσον, ένας Αφροαμερικανός που καταδικάστηκε αδίκως για τον θάνατο από δηλητηρίαση των επτά παιδιών του το 1967, πέρασε 21 χρόνια στη φυλακή και μετά την αθώωσή του, έγινε εμβληματική μορφή του Κινήματος της Αθωότητας (Innocence Movement). Τα τελευταία 26 χρόνια, καταβάλλει συνεχείς προσπάθειες να δικαιωθεί από την Πολιτεία της Φλόριντα. Αναφερόμενος στον τρόπο που ο ήρωας έρχεται αντιμέτωπος με το κράτος διεκδικώντας αποζημίωση, ο σκηνοθέτης παρατήρησε: «Ο καθένας μπορεί να έρθει σε κόντρα με το σύστημα. Το θέμα είναι ποιες μεθόδους θα εφαρμόσει για να το κάνει με επιτυχία. Στην ταινία μου, οι δυσκολίες που αντιμετώπισε ο Τζέιμς διεκδικώντας την αποζημίωσή του έρχονται σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση ότι όποιος αδικείται πρέπει να αποζημιώνεται. Επιπλέον, η νομοθεσία είναι διαφορετική από πολιτεία σε πολιτεία. Για διάφορους νομικούς λόγους, ο Τζέιμς δεν καλυπτόταν από τη νομοθεσία αυτή». Η καταδίκη του ήρωα ήταν εν μέρει ρατσιστική. «Παραδόξως, το θέμα του ρατσισμού είναι πιο σοβαρό σήμερα από τη δεκαετία του ΄60», παρατήρησε ο κ. Φλάουερς και πρόσθεσε: «Παλαιότερα ο ρατσισμός επικεντρωνόταν στο Νότο. Ο Τζέιμς, πάντως, δεν πρόβαλε την ιστορία του ως ρατσιστική καταδίκη. Ερευνώντας όμως την υπόθεση, ανακάλυψα τη διαφορετική μεταχείριση. Γενικά, οι Αφροαμερικανοί τυγχάνουν φρικτής αντιμετώπισης από την αστυνομία. Αστυνομικοί σε πυροβολούν στο δρόμο χωρίς δεύτερη σκέψη και μετά ζητούν απλώς συγγνώμη». Σχολιάζοντας την πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ ενόψει των εκλογών, ο Τάι Φλάουερς επισήμανε: «Δεν είναι σαφές προς το πού θα γείρει η πλάστιγγα. Το μόνο που αντιλαμβάνομαι είναι ότι η ύπαρξη του διαδικτύου θα παίξει σημαντικό ρόλο. Η δύναμή του είναι τεράστια. Μπορεί να πείσει τεράστιες ομάδες ανθρώπων υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης. Ωστόσο δεν είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί την επόμενη 15ετία. Το σύστημα ελέγχεται από πάμπλουτους παίκτες που θα προσπαθήσουν να διαιωνίσουν την ισχύ τους».

Με την καταπίεση των δικαιωμάτων των γυναικών καθώς και τη δαιμονοποίηση της γυναικείας σεξουαλικότητας από τα μουσουλμανικά πιστεύω, καταπιάνεται η Γκιουνέρ Γιασεμίν Μπαλτσί στην ταινία Η εμμονή στην παρθενία. Αναφερόμενη στο εγχείρημά της, η σκηνοθέτιδα εξήγησε: «Για μένα ήταν σημαντικό να διερευνήσω τα προβλήματα των μουσουλμάνων που ζουν στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Γερμανία, από τη στιγμή που συνήθως ως προς αυτό το θέμα σκεφτόμαστε χώρες όπως το Αφγανιστάν ή το Ιράν. Μεγάλωσα σε μία γειτονιά όπου τη δεκαετία του ‘90 είχαμε οικογένειες παλαιστινίων που ήρθαν ως πρόσφυγες κι αυτό άλλαξε τη ζωή μας με την πάροδο των ετών. Έφεραν μαζί τους διαφορετικές απόψεις για το Ισλάμ και τα ηθικά του πρότυπα κι αυτό επηρέασε και τη δική μου ζωή. Πλέον, δεν θεωρούνταν φυσιολογικό για τα κορίτσια να έχουν σύντροφο, να βγαίνουν όποτε θέλουν. Σήμερα η κατάσταση έχει χειροτερέψει πολύ. Αυτό που βλέπω να συμβαίνει και που το δείχνουν και οι στατιστικές, είναι ότι υπάρχει μία πολύ συντηρητική ερμηνεία του Ισλάμ που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη

σημασία για τον κόσμο και αλλάζει την καθημερινή ζωή, το σχολείο, την εργασία. Δούλεψα με νεαρά παιδιά από μουσουλμανικές οικογένειες, κορίτσια από αραβικές χώρες που δεν τους επιτρέπεται ούτε καν να διαλέξουν το σύζυγό τους». Η σκηνοθέτιδα επενδύει τις ελπίδες της στη νέα γενιά: «Πιστεύω ότι οι νέοι θα τα αλλάξουν αυτά. Όμως για να γίνει αυτό πρέπει να προηγηθούν άλλα, να γίνει καταρχήν μία ανοιχτή συζήτηση ειδικά με τους νεαρούς άντρες. Και γι’ αυτούς είναι κάτι επαναστατικό να θελήσουν να αποχωριστούν αυτά τα ηθικά πρότυπα και την εικόνα του τι σημαίνει να είσαι άντρας. Ο άντρας στο Ισλάμ έπρεπε να φροντίζει την παρθενία όλων των γυναικών της οικογένειας. Αν θέλουμε να αλλάξει αυτή η άποψη, πρέπει να δουλέψουμε πολύ προς αυτήν την κατεύθυνση».

Σε εντελώς διαφορετικό κλίμα, η ταινία Το βιβλίο του Κόνραντ των Μπελίντα Σμιντ και Ντέιβιντ Κράνστον Γουέλτς έχει ως πρωταγωνιστή τον Σι Έι Κόνραντ, έναν εκκεντρικό και διάσημο ποιητή, που προσπαθεί να ξεπεράσει τον θάνατο του ερωτικού του συντρόφου. Αναφερόμενος στον ιδιαίτερο αυτό ήρωα, ο Ντέιβιντ Κράνστον Γουέλτς είπε: «Τον συναντήσαμε τυχαία. Ζούμε στη Νέα Υόρκη, όπου γίνονται μεγάλοι εορτασμοί την Παραμονή Πρωτοχρονιάς. Ο Κόνραντ συμμετείχε σε έναν 12ωρο μαραθώνιο ποίησης, όπου παρευρεθήκαμε. Εκεί παρατηρήσαμε ότι είναι εξαιρετικός χαρακτήρας, με ιδιαίτερη φωνή, η ποίησή του είναι λιτή, επικεντρώνεται στη ζωή του και τη σχέση του με τη μητέρα του. Διερευνώντας τον, ανακαλύψαμε ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Είχε ζήσει πολύ δυσάρεστες, θλιβερές εμπειρίες. Είχαν πεθάνει τρεις σύντροφοί του, μάλιστα ένας από αυτούς είχε δολοφονηθεί. Ένα μεγάλο μέρος του έργου του αφορούσε τη συμφιλίωσή του με τον πόνο».«Αυτό που μας έλκυσε περισσότερο στον Κόνραντ ήταν κάτι που εκφραζόταν στην ποίησή του, η σχέση του με τη μητέρα του, που ήταν ένας μάλλον τρελός αλλά ισχυρός χαρακτήρας. Ο αρχικός μας στόχος ήταν να διερευνήσουμε τη σχέση τους», πρόσθεσε η Μπελίντα Σμιντ. Μιλώντας για τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες αναφορικά με το θέμα των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων στις ΗΠΑ, η σκηνοθέτιδα παρατήρησε: «Από τότε που ξεκινήσαμε τα γυρίσματα, έχει νομιμοποιηθεί ο γάμος ομοφυλοφίλων στις περισσότερες πολιτείες. Η αλλαγή νομοθεσίας θα βελτιώσει περαιτέρω την κατάσταση, αν και μεγάλο μέρος του πληθυσμού διατηρεί διαφορετική στάση». Από την πλευρά του, ο Ντέιβιντ Κράνστον Γουέλτς παρατήρησε ότι «κάποιες τάσεις δεν εξαλείφονται γρήγορα», προσθέτοντας: «Ο πατέρας του ήρωα λέει σε κάποια στιγμή ‘’καλύτερα να πεθάνει ο γιος μου παρά να παντρευτεί’’. Η στάση των Αμερικανών στο θέμα αυτό φαίνεται και από την προτίμησή τους στον Ντόναλντ Τραμπ».

[/toggle]

[toggle title=”Σ.Τ. : Φλερ Μπέεμπστερ/ Άια Ντόμενιχ/ Σάιμον Μπρουκ”]

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥ ΦΑΒΕΛΑ ΦΑΝΚ / ΟΤΑΝ Ο ΗΛΙΟΣ ΕΠΕΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ /
ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΟΝΕΙΡΟ

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν το Σάββατο 12 Μαρτίου 2016, στο πλαίσιο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Φλερ Μπέεμστερ (Μέσα στο μυαλό του φαβέλα φανκ), Άια Ντόμενιχ (Όταν ο ήλιος έπεσε από τον ουρανό) και Σάιμον Μπρουκ (Ένα διαφορετικό αμερικανικό όνειρο).

Αρχικά τον λόγο πήρε η Φλερ Μπέεμπστερ, που σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ Μέσα στο μυαλό του φαβέλα φανκ, το οποίο αναφέρεται στις ερωτικές σχέσεις στον κόσμο του «favela funk», της δημοφιλούς πορνογραφικής μουσικής των υποβαθμισμένων περιοχών του Ρίο ντε Τζανέιρο. Η Ολλανδή σκηνοθέτιδα εξήγησε πώς ανακάλυψε αυτό το είδος μουσικής: «Γύρισα την ταινία μαζί με την Ελίζε Ρόοντενμπουργκ, που ζει σε φαβέλα εδώ και μερικά χρόνια. Το φιλμ βασίζεται σε έρευνα της Ελίζε με θέμα αυτό το μουσικό είδος, την καθημερινή της ζωή και τη μουσική που ακούν οι φίλοι της εκεί. Της έκανε εντύπωση πόσο πορνογραφικοί είναι οι στίχοι κι αναρωτιόταν για ποιο λόγο έχει τόσο μεγάλη απήχηση στις φίλες και τους φίλους της. Κάπως έτσι αρχίσαμε να διερευνούμε τις καθημερινές ζωές των ανθρώπων εκεί».

Στην ερώτηση για το αν ένιωσε αμηχανία ή απειλή κάνοντας γυρίσματα στον επικίνδυνο, με υψηλή εγκληματικότητα κόσμο της φαβέλας, η σκηνοθέτιδα απάντησε: «Οι φαβέλες απεικονίζονται συνήθως ως τρομακτικά, επικίνδυνα μέρη. Οι άνθρωποι σκοτώνονται εκεί για το τίποτα. Εμείς δεν είχαμε προβλήματα ως προς το πώς μας αντιμετώπισαν γιατί ακριβώς υπήρχε αυτός ο σύνδεσμος που ανέφερα. Καθώς είχαμε μαζί μας όπου πηγαίναμε τους πρωταγωνιστές του φιλμ, δεν αισθανθήκαμε απειλή, ήμασταν ευπρόσδεκτες παντού. Μπορώ να πω, λοιπόν, ότι τα γυρίσματα ήταν μία υπέροχη εμπειρία».

Όσο για το πώς επιβιώνουν οι άνθρωποι μέσα στη φαβέλα, ένα μέρος που έχει τους δικούς του κανόνες, η ίδια παρατήρησε: «Ένας από τους ήρωες του φιλμ λέει ότι οι περισσότεροι φίλοι του έχουν σκοτωθεί κι άλλοι είναι μπλεγμένοι σε κυκλώματα ναρκωτικών. Αυτό που διαπίστωσα μέσα από τις συνεντεύξεις ανθρώπων που εμφανίζονται στην ταινία είναι ότι, παρά τη σκληρή καθημερινότητά τους, δεν χάνουν το χαμόγελο και την αισιοδοξία τους. Αυτό

για μένα είναι πηγή έμπνευσης. Δεν ζω σε τέτοιες συνθήκες, αλλά θα μπορούσα να μάθω πολλά από αυτούς τους ανθρώπους που παρά τις τρομερές δυσκολίες διατηρούν τη θετική προσέγγισή τους στη ζωή».

Στην ταινία Όταν ο ήλιος έπεσε από τον ουρανό, η Άια Ντόμενιχ, εγγονή γιατρού που ήταν μέλος του Ερυθρού Σταυρού όταν έπεσε η ατομική βόμβα στη Χιροσίμα το 1945, προσεγγίζει την εμπειρία του εκλιπόντος παππού της καταγράφοντας τις αναμνήσεις ανθρώπων που βίωσαν τότε το ίδιο γεγονός. Αναφερόμενη στο κινηματογραφικό της εγχείρημα, η Ελβετογιαπωνέζα σκηνοθέτιδα επισήμανε: «Έπρεπε να γίνει ένα προσωπικό ντοκιμαντέρ γιατί είναι η ιστορία της οικογένειάς μου. Ξεκίνησα το πρότζεκτ με το ερώτημα ποιες εμπειρίες βίωσε ο παππούς μου όταν έπεσε η ατομική βόμβα. Δεν μίλησε ποτέ γι’ αυτό, παρά μόνο λίγο προτού πεθάνει. Γνώρισα γιατρούς και νοσηλεύτριες που μου είπαν πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι η γιαγιά μου δεν θυμόταν τίποτα, γιατί ο παππούς μου δεν της είχε μιλήσει ποτέ για το θέμα. Μέσα από την ταινία ήθελα να χτίσω μια γέφυρα ανάμεσα στην ιστορία της οικογένειάς μου και το κοινό».

Η ταινία προσεγγίζει και τις κοινωνικές επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων που έζησαν τον βομβαρδισμό. Η σκηνοθέτιδα σημείωσε σχετικά με το θέμα αυτό: «Μετά τον πόλεμο υπήρχε πολύ ισχυρό κοινωνικό στίγμα, ιδιαίτερα στα παιδιά των θυμάτων. Ένας ήρωας λέει ότι και η τρίτη γενιά υφίσταται τέτοιες διακρίσεις. Δεν είναι ταμπού να μιλάς για την βόμβα, αλλά για τις κοινωνικές επιπτώσεις του βομβαρδισμού δεν μιλάει κανείς». Η ίδια πιστεύει ότι οι νέες γενιές βλέπουν το θέμα διαφορετικά: «Η αλήθεια είναι ότι στην Ιαπωνία πολλοί νέοι δεν γνωρίζουν τίποτα για τη βόμβα. Στο Τόκιο ρώτησαν νέους ανθρώπους τι έγινε στις 6 Αυγούστου του 1945 και κανείς δεν ήξερε. Αυτό το κομμάτι της ιστορίας δεν καλύπτεται επαρκώς από τα μέσα ενημέρωσης. Μόνο όσοι ζουν στη Χιροσίμα γνωρίζουν. Με τα γεγονότα της Φουκουσίμα βέβαια, όλα αυτά βγήκαν ξανά στην επιφάνεια». Όσο για τον τρόπο που χειρίζονται τις αναμνήσεις τους οι παλαιότεροι, η κ. Ντόμενιχ εξήγησε: «Μετά τον πόλεμο έμειναν σιωπηλοί. Όμως όταν έφτασαν στην τρίτη ηλικία άρχισαν να μιλούν, γιατί πλέον δεν είχαν τίποτα να χάσουν. Υπάρχουν σήμερα επιζήσαντες του βομβαρδισμού που μιλούν σε πολλούς κινηματογραφιστές, ενώ παράλληλα, γίνεται προσπάθεια να αναγνωριστούν τα θύματα. Πολλοί πέθαναν και άλλοι επέζησαν τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας και υπήρξαν μάλιστα πολλές δικαστικές διαμάχες για το ζήτημα αυτό».

Η ταινία Ένα διαφορετικό όνειρο του Σάιμον Μπρουκ ταξιδεύει τον θεατή στη Βόρεια Ντακότα, όπου μια κυρίαρχη φυλή Ινδιάνων βλέπει να καταστρέφεται η γη των προγόνων τους από τη ραγδαία ανάπτυξη που γνωρίζει ο κλάδος εξόρυξης πετρελαίου στην περιοχή. Αναφερόμενος στο μέλλον αυτών των φυλών, στις οποίες, όπως αναφέρει και ένας χαρακτήρας στην ταινία «συμβαίνει μια πολιτιστική γενοκτονία», ο σκηνοθέτης δήλωσε ότι γενικά είναι «αθεράπευτα αισιόδοξος». Ο ίδιος πρόσθεσε: «Ελπίζω ότι τα

πράγματα θα βελτιωθούν. Είμαι όμως και ρεαλιστής και βλέπω ότι η κατάσταση είναι καταστροφική. Στην ταινία βλέπουμε μεταξύ άλλων πώς ο πολιτισμός αυτών των φυλών συνδέεται με τη γη. Αν θέλεις να σκοτώσεις τον πολιτισμό, σκοτώνεις τη γη του, στερείς από τους ανθρώπους την ταυτότητα, την ύπαρξή τους. Στη Βόρεια Ντακότα υπάρχει αυτή η μικρή κοινότητα που δεν έχει δυνατότητα να ζήσει με τον παραδοσιακό τρόπο ζωής κι έτσι κινδυνεύει να χάσει τα πάντα: Τη σχέση της με τη φύση, με τη γη. Η γη εκεί είναι καταπληκτική, μαγική, οι λόφοι έχουν μάτια κι αυτιά, όπως πιστεύουν αυτοί οι άνθρωποι. Πιστεύω, και χωρίς να είμαι αστρολόγος ή πολιτικός, ότι έχει ήδη γίνει αντιληπτό ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν να ζουν όπως τώρα. Τα πράγματα πρέπει να βελτιωθούν, αλλιώς δεν υπάρχει μέλλον».

Στην ταινία ο σκηνοθέτης επέλεξε να μη δείξει εκπροσώπους της άλλης πλευράς, της πετρελαιοβιομηχανίας. Για το θέμα αυτό ο ίδιος εξήγησε: «Συζητήσαμε το θέμα με την παραγωγό της ταινίας και είπαμε ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν τίποτα πραγματικό να μας πουν. Αν κάνεις ένα θέμα ότι η γη είναι στρογγυλή, πρέπει να βάλεις κι έναν που λέει ότι είναι επίπεδη; Οι άνθρωποι αυτοί είναι ψεύτες, προσπαθούν να πείσουν ότι η γη είναι επίπεδη. Το BBC, παραδείγματος χάρη, έδινε λόγο μέχρι πρότινος σε αυτούς που αρνούνται την αλλαγή του κλίματος, ενώ πλέον δεν το κάνει. Οι Ινδιάνοι στη Βόρεια Ντακότα συνεχίζουν να αγωνίζονται. Ένας από τους ήρωες της ταινίας θα θέσει υποψηφιότητα για κυβερνήτης της πολιτείας. Ο αντίπαλός του είναι πρώην στέλεχος της πετρελαιοβιομηχανίας κι έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα εξελιχτεί η αναμέτρηση».

Αναφερόμενος στη Βόρεια Ντακότα, περιοχή με πολλές ιδιαιτερότητες και εξαιρετικά αραιοκατοικημένη, ο κ. Μπρουκ παρατήρησε: «Όπως λέει ένας ήρωας στην ταινία, αν δεν είσαι κτηνοτρόφος ή εργαζόμενος στην πετρελαιοβιομηχανία δεν έχεις λόγο να ζεις εκεί. Είναι μια αφιλόξενη περιοχή, πιο παγωμένη κι από κάποια σημεία της Γροιλανδίας. Η έννοια της κοινότητας είναι πολύ διαφορετική εκεί. Στον καταυλισμό που δείχνουμε στην ταινία υπάρχουν Γερμανοί μετανάστες, καθώς και εργαζόμενοι στην πετρελαιοβιομηχανία από διάφορες περιοχές των ΗΠΑ, που ζουν σε τροχόσπιτα, δουλεύουν εκεί μερικές εβδομάδες και φεύγουν. Η έννοια της κοινότητας άρχισε να χάνεται και στην περιοχή των Ινδιάνων, όπου ξεχνιούνται ή χάνονται έθιμα, παραδοσιακές αξίες και συνήθειες».

[/toggle]

[toggle title=”Σ.Τ. : Αμπραβανέλ/ Ραφτογιάννης/ Χατζηγεωργίου/ Ευαγγελινός”]

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
Ο τερματισμός / Τρου Μπλού
Καλημέρα γειτόνισσα / Guardians of the Αegean

Συνέντευξη τύπου παραχώρησαν οι σκηνοθέτες Ελιάνα Αμπραβανέλ (Ο τερματισμός), Χάρης Ραφτογιάννης (Τρου Μπλού), Τάνια Χατζηγεωργίου, (Καλημέρα γειτόνισσα) και Όμηρος Ευαγγελινός (Guardians of the Αegean) το Σάββατο 12 Μαρτίου 2016 στο πλαίσιο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Ο τερματισμός της Ελιάνας Αμπραβανέλ ακολουθεί τις ζωές τριών ασπρομάλληδων μαραθωνοδρόμων που δεν βιάζονται να τερματίσουν. Δρομέας μεγάλων αποστάσεων η ίδια η σκηνοθέτις, ασχολήθηκε για πρώτη φορά με το σπορ στα 50 της χρόνια. Στους αγώνες γνώρισε και τους πρωταγωνιστές της. «Μου κέντρισε την προσοχή ότι ήταν στον αντίποδα του τυπικού δρομέα, του ντυμένου με μοντέρνα αθλητικά ρούχα και ήθελα να δω τι κρύβεται από πίσω. Παρακολουθώντας τους επί 4 χρόνια, είδα ότι έχουν κάνει μεγάλη υπέρβαση. Θεωρούν το τρέξιμο ως το όχημα που τους έκανε να βγουν από το μικρόκοσμό τους» ανέφερε η κ. Αμπραβανέλ. Η ταινία δεν είναι ένα αθλητικό ντοκιμαντέρ αλλά καταγράφει τη ζωή αυτών των “αειθαλών έφηβων” όπως τους χαρακτήρισε. «Και οι τρεις τους ξεπερνούν απίστευτα εμπόδια- και λόγω κρίσης- για να συμμετάσχουν. Οι δρομείς άνω των 60 είμαστε μια ομάδα ξεχασμένη από τα ΜΜΕ. Πάμε πιο αργά από τους άλλους αλλά για μας αυτό που κάνουμε είναι πολύ παραπάνω από απλό τρέξιμο. Δεν είναι μόνο σωματική η ανάταση, αλλά και ψυχική», επεσήμανε.

Το Τρου Μπλού του Χάρη Ραφτογιάννη εστιάζει σε ένα υπέργηρο ζευγάρι, που απολαμβάνει την ζωή στην Ικαρία. «Το 2011 το νησί έγινε γνωστό παγκοσμίως ως μια από τις πέντε λεγόμενες “blue zones”, τις περιοχές με τα μεγαλύτερα ποσοστά μακροζωΐας στον πλανήτη. Ελληνικά και ξένα δίκτυα ενημέρωσης κάλυψαν ευρέως το θέμα, κάτι που έδωσε την ιδέα του ντοκιμαντέρ στην συμπαραγωγό μου. Τελικά ως κεντρικοί πρωταγωνιστές επιλέχθηκαν οι δύο ηλικιωμένοι γιατί ήταν πολύ ακμαίοι και δραστήριοι αλλά και γιατί υπήρχε ο έρωτας στη ζωή τους», εξήγησε ο σκηνοθέτης. Και συνέχισε: «Το ντοκιμαντέρ είναι σαν ένα love story μιας άλλης εποχής, ή ένα

κλασικό παραμύθι. Μπορεί η κρίση να υπάρχει ως υπόκρουση, από κάποιο ανοιχτό ραδιόφωνο ή τηλεόραση, μπορεί να στεναχωριούνται στιγμιαία, όμως ο Σταμάτης και η “πιτσιρίκα”, όπως αποκαλεί τη σύζυγό του, την προσπερνούν, συνεχίζουν με μια πιο ανάλαφρη κουβέντα και με χιούμορ».

Μια ηλικιωμένη αλλά γεμάτη δύναμη γυναίκα πρωταγωνιστεί και στο ντοκιμαντέρ Καλημέρα γειτόνισσα της Τάνιας Χατζηγεωργίου. Είναι η Ρηνιώ που αποφάσισε να φύγει από Αυστραλία γιατί έδωσε το λόγο της στον πάτερα της να μην αφήσει ποτέ μόνο του το Κίναρος, το νησί όπου γεννήθηκε. Αυτό που συγκίνησε την δημιουργό ήταν ότι η Ρηνιώ έδωσε τον λόγο της και τον κράτησε, αφήνοντας την καλοπέραση και το σπίτι της στην Αυστραλία και επιστρέφοντας στον τόπο που γεννήθηκε, και περπάτησαν οι παππούδες της. Στην πορεία δημιουργίας του ντοκιμαντέρ, που διήρκησε οκτώ χρόνια, ο σύζυγος της Ρηνιώς, ο Μικές πέθανε και ο γιος της ο Γιώργης παντρεύτηκε στην Κάλυμνο. «Η Ρηνιώ έμεινε μόνη της στο νησί. Αγαπά ότι σαλεύει και υπάρχει στο Κίναρος, είναι ο τόπος της. Έχει μια απίστευτη σχέση με τα ζωντανά της, 300 πρόβατα και γίδια. Ξέρει τα ονόματα τους, τους μιλά. Βέβαια η ζωή στο νησί κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Η Ρηνιώ περπατά 1 χιλιόμετρο τη μέρα για να γεμίσει τα μπουκάλια της με νερό, στην αρχή δεν είχε ρεύμα και τηλέφωνο, κάποιες φορές η επικοινωνία με τον έξω κόσμο διακόπτεται για αρκετές ημέρες όμως η αγάπη για τον τόπο της είναι πάνω από όλα»

Νησιώτες είναι οι πρωταγωνιστές και στο ντοκιμαντέρ του Όμηρου Ευαγγελινού Guardians of the Αegean που εστιάζει στο πρόβλημα της υπεραλίευσης. Ο ίδιος ζει στο Αιγαίο τα τελευταία 25 χρόνια. «Άκουγα από τους ψαράδες ότι μειώνεται η ψαριά. Όταν έγινα πατέρας αναρωτιόμουν αν τα παιδιά μου θα έχουν επαφή με αυτό το στοιχείο. Στα πέντε χρόνια που διάρκεσε η δημιουργία της ταινία ήταν εμφανές το πρόβλημα της υπεραλίευσης όχι με στοιχεία αλλά μέσα από την εικόνα των ψαράδων που τραβούσαν χιλιόμετρα δίχτυα από τη θάλασσα και έβγαζαν μόνο 2-3 κιλά. Αν ακούσεις ψαράδες μέσης αλιείας που βγάζουν τόνους θα σου πουν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τα ιχθυαποθέματα. Στη θάλασσα υπάρχει μια κατάσταση αναρχίας, ιδίως στα μικρά νησιά», διαπίστωσε ο σκηνοθέτης. Στη διάρκεια των γυρισμάτων ο σκηνοθέτης πληροφορήθηκε για το σχέδιο δημιουργίας μιας Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής στη Σαντορίνη, με πρωτοβουλία του Πιερ Ιβ Κουστό. «Τέτοιες πρωτοβουλίες προστασίας του περιβάλλοντος που γεννιούνται από τους άμεσα εμπλεκόμενους είναι ελάχιστες παγκοσμίως. Παρότι όμως υπάρχει συμφωνία και με το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, δεν υπάρχει υπουργική απόφαση που να κατοχυρώνει τα όρια της προστατευόμενης περιοχής, ώστε εκεί να απαγορεύεται το ψάρεμα. Όλοι πρέπει να πιέσουμε για το θέμα της υπεραλίευσης», κατέληξε.

[/toggle]

[toggle title=”Εγκαίνια των Εκθέσεων”]

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΕΚΘΕΣΕΩΝ
«ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΜΑΣ ΕΑΥΤΟΥ»,
«OCCUPY, RESIST, PRODUCE»

Στο πλαίσιο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία το Σάββατο 12 Μαρτίου 2016, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, Λιμάνι), τα εγκαίνια της φωτογραφικής έκθεσης «Εικόνες του άλλου μας εαυτού» και της βιντεο-εγκατάστασης «Occupy, Resist, Produce». Η έκθεση «Εικόνες του άλλου μας εαυτού» αποτελεί διοργάνωση του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, του περιοδικού δρόμου «σχεδία» και του Kρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης – Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, ενώ η τρικάναλη εγκατάσταση «Occupy, Resist, Produce» διοργανώνεται από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Παίρνοντας το λόγο, η διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Συραγώ Τσιάρα εξέφρασε τη χαρά της για τη συνεργασία του ΚΜΣΤ με το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης για ακόμη μια χρονιά. «Χαιρόμαστε πάρα πολύ που το Φεστιβάλ έχει πιάσει ρίζες στην πόλη. Με το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ δεν συνεργαζόμαστε βέβαια πρώτη φορά. Είναι μια παράδοση που πιστεύω είναι ωφέλιμη και για τους δυο μας. Βρίσκεται άλλωστε στο πνεύμα της συνεργασίας των πολιτιστικών φορέων της πόλης. Γι’ αυτόν το λόγο πρέπει να δείτε αυτά τα φωτογραφικά έργα και βίντεο όχι στο πνεύμα μιας εικαστικής καλλιτεχνικής έκθεσης, αλλά περισσότερο στο πνεύμα του ίδιου του ντοκιμαντέρ, που έχει να κάνει με την καταγραφή της πραγματικότητας. Τόσο οι φωτογραφίες των ανθρώπων της ”σχεδίας” όσο και η τρικάναλη εγκατάσταση των Οliver Ressler και Dario Azzellini μιλούν για τη σημερινή πραγματικότητα με διαφορετικούς τρόπους. Ως προς αυτή τη δεύτερη έκθεση, την ευθύνη της επιμέλειας και του συντονισμού από την πλευρά του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης έχει ο Θοδωρής Μάρκογλου» τόνισε η κ. Τσιάρα, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα να συνεχιστούν τέτοιου είδους συνεργασίες με το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και στο μέλλον.

Εκ μέρους του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, ο Θάνος Σταυρόπουλος υπογράμμισε ότι στα 18 χρόνια διοργάνωσής του φέτος, το Φεστιβάλ «ενηλικιώνεται μέσα από τέτοιες συνεργασίες, μεγαλώνει και δυναμώνει. Είναι μεγάλη χαρά για εμάς που για άλλη μια χρονιά συνεργαζόμαστε με το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, υπό τέτοιες εξαιρετικές συνθήκες και παρά τις οικονομικές δυσχέρειες. Χαίρομαι πάρα πολύ επίσης, που έχουμε ένα νέο φίλο, το περιοδικό ”σχεδία”. Χάρη σε αυτήν τη συνεργασία αυτών των τριών φορέων καταφέραμε να φιλοξενούμε αυτή την πολύ σημαντική έκθεση σήμερα εδώ. Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσους βοήθησαν. Ήταν μια εκπληκτική εμπειρία».

Στην ιδιαιτερότητα των δημιουργών της έκθεσης «Εικόνες του άλλου μας εαυτού» αλλά και της ”σχεδίας” αναφέρθηκε η υπεύθυνη επικοινωνίας και κοινωνικών προγραμμάτων του περιοδικού, Αιμιλία Δούκα. Αφού ευχαρίστησε όλους τους συνεργαζόμενους φορείς και τους ανθρώπους τους για τη φιλοξενία και τη συνδιοργάνωση, η ίδια αναφέρθηκε στην αποστολή της ”σχεδίας” και το προφίλ των ανθρώπων της, υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων: «Οι δημιουργοί των φωτογραφικών έργων είναι οι άνθρωποι που απαρτίζουν το δίκτυο διανομής της ”σχεδίας” σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Οι διαπιστευμένοι πωλητές του είναι συνάνθρωποί μας που δοκιμάζονται σκληρά στη σημερινή οικονομική και κοινωνική κατάσταση της χώρας και καταφέρνουν να εξασφαλίσουν ένα ελάχιστο εισόδημα από την πώληση του περιοδικού. Το 50% από την πώληση πηγαίνει απευθείας στον ίδιο τον πωλητή. Επειδή διαπιστώσαμε πόσο εξίσου ευεργετική είναι η δραστηριοποίηση γι’ αυτούς τους ανθρώπους, δημιουργήσαμε ένα φάσμα και άλλων δραστηριοτήτων. Έτσι, οι άνθρωποί μας συμμετέχουν σε δράσεις, εργαστήρια, σεμινάρια θεάτρου, θεατρικού παιχνιδιού, κοσμήματος, ανάγνωσης λογοτεχνίας και φυσικά φωτογραφίας». Η κ. Δούκα πρόσθεσε: «Η έκθεση φωτογραφίας τους βοήθησε φυσικά να εκφραστούν μέσα από την τέχνη της φωτογραφίας, να αποτυπώσουν την πόλη τους, όλα όσα τους συγκινούν, τους θλίβουν, τους χαροποιούν, που ονειρεύονται ή που ελπίζουν με εικόνες μέσα από τα δικά τους μάτια. Αυτό που θα δείτε είναι μια κοινωνική καταγραφή της Ελλάδας σήμερα. Τέλος, είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι γιατί σήμερα ανάμεσα μας βρίσκονται και οι ίδιοι δημιουργοί».

Από την πλευρά του, ο Θοδωρής Μάρκογλου, ιστορικός τέχνης και επιμελητής της έκθεσης «Occupy, Resist, Produce» των Οliver Ressler και Dario Azzellini, απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό, εστιάζοντας στη συνέχεια στο έργο. «Το έργο αυτό επικεντρώνεται στα εργοστάσια που οι εργάτες πήραν στα χέρια τους, αφού αυτά έκλεισαν για διάφορους λόγους. Έχουμε την τιμή να έχουμε εδώ και ορισμένους από τους εργάτες της ΒΙΟΜΕ, ένα από τα τρία εργοστάσια τα οποία καταγράφονται στην εγκατάσταση. Τα άλλα δύο βρίσκονται στην Ιταλία» σημείωσε ο ίδιος, ενώ ευχαρίστησε τους τεχνικούς, χωρίς τους οποίους δε θα μπορούσε να υλοποιηθεί η έκθεση, καθώς και τους υπόλοιπους συντελεστές.

Τον κύκλο των ομιλητών έκλεισε ο ίδιος ο καλλιτέχνης Oliver Ressler, ο οποίος αφού ευχαρίστησε θερμά όλους τους συντελεστές που έκαναν αυτήν την έκθεση δυνατή, τόνισε τη μεγάλη του χαρά για το γεγονός ότι έφερε το έργο σε μία από τις πόλεις όπου και βρίσκεται ένα από τα εργοστάσια που «πρωταγωνιστούν» στην διάρκειας 97′ βιντεο-εγκατάσταση, αναφερόμενος στο εργοστάσιο της ΒΙΟΜΕ, για τους οποίους, μεταξύ άλλων, ο ίδιος είπε: «Χαίρομαι πάρα πολύ που κάποιοι από τους εργάτες της ΒΙΟΜΕ βρίσκονται σήμερα εδώ μαζί μας. Είναι εκπληκτικό το να φέρνεις κοντά διαφορετικές ομάδες ανθρώπων που συνήθως δεν έχουν τόσο στενή σχέση μεταξύ τους. Και νομίζω ότι η δουλειά μας έκανε αυτό ακριβώς δυνατό».

Η έκθεση «Εικόνες του άλλου μας εαυτού» περιλαμβάνει φωτογραφικά στιγμιότυπα που κατέγραψαν οι διανομείς του περιοδικού δρόμου «σχεδία», ενώ η βιντεο-εγκατάσταση «Occupy Resist Produce» αποτελείται από τρία φιλμ συνολικής διάρκειας 97’, γυρισμένα σε εργοστάσια υπό κατάληψη στο Μιλάνο, τη Ρώμη και τη Θεσσαλονίκη.

Οι εκθέσεις θα λειτουργούν ως τις 26 Μαρτίου καθημερινά εκτός Δευτέρας. Ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο, Κυριακή 10:00 – 18:00, Παρασκευή 10:00 – 22:00. Στο πωλητήριο του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης διατίθενται προς πώληση τα φωτογραφικά έργα των ανθρώπων του δικτύου διανομής της ”σχεδίας” σε μορφή καρτ ποστάλ και αφισών.

[/toggle]