Οι «απουσίες» και τα παράδοξα των βραβείων της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου
Τα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου ξεκίνησαν με πολλές προσδοκίες πριν από μερικά χρόνια. Παρά τα προβλήματα, η ιδέα φαινόταν –και είναι ακόμη- ενδιαφέρουσα. Αλλά το πράγμα κολλάει στην εφαρμογή.
Για παράδειγμα: ένα από τα μεγάλα προβλήματα είναι ο πολύ μικρός αριθμός των ανθρώπων που ψηφίζουν. Συνολικά, 242 είναι τα μέλη που έχουν δικαίωμα ψήφου και από αυτά άγνωστο είναι πόσα ψηφίζουν. Εξίσου προβληματικό είναι το γεγονός ότι μπορούν να είναι υποψήφιες ταινίες που έχουν παιχτεί στις αίθουσες και ταινίες που ακόμα δεν έχουν προβληθεί πουθενά αλλού εκτός από Φεστιβάλ.
Φέτος έχουμε το εξής παράδοξο: Το Lobster θεωρήθηκε ξένη ταινία –αν και έχει έλληνα σκηνοθέτη, σεναριογράφο, συμπαραγωγό, ενώ έχει πάρει και χρήματα από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου-, ενώ αντίστοιχα το Exotica, Erotica, etc., το οποίο είναι γαλλική παραγωγή –αλλά μιλάει το μισό ελληνικά- θεωρήθηκε ελληνική ταινία. Αντίστοιχα και το Simon Says του Νίκου Τσεμπερόπουλου θεωρήθηκε ελληνική ταινία. Αυτοί είναι κανόνες που θα έπρεπε να μπορούν να ξεκαθαριστούν.
Ένα άλλο ζήτημα είναι αυτό που συμβαίνει με την ταινία του Χριστόφορου Παπακαλιάτη Ένας Άλλος Κόσμος. Η Μαρία Καβογιάννη είναι υποψήφια για βραβείο Α Ρόλου, ενώ ο Μηνάς Χατζησάββας πήρε μία μετά θάνατον υποψηφιότητα, ωστόσο υποψήφιος δεν είναι ο Τζ.Κ.Σίμονς. Αν και κατανοούμε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ίσως προβληματικό, εξίσου προβληματικός είναι ο διαχωρισμός των ηθοποιών που παίζουν στην ίδια ταινία. Αξίζει να αναφέρουμε το πρόσφατο παράδειγμα των Cesar, όπου η Κρίστεν Στούαρτ όχι μόνο ήταν υποψήφια, αλλά και κέρδισε βραβείο Β’ Γυναικείου Ρόλου για το Clouds of Sils Maria.
Και περνάμε σε όσους αδικήθηκαν. Η ταινία του Χριστόφορου Παπακαλιάτη ήταν σίγουρα μία από τις ταινίες που θα περιμέναμε να δούμε να «παίζει» σε περισσότερες υποψηφιότητες. Και εντάξει, δικαίως δεν διεκδικεί βραβείο Σεναρίου, αλλά θα μπορούσε να ήταν υποψήφιος ο ίδιος ο Παπακαλιάτης στην κατηγορία της Σκηνοθεσίας, ενώ αγνοήθηκε και στις κατηγορίες του μοντάζ (Στέλλα Φιλιπποπούλου) και της φωτογραφίας (Γιάννη Δρακουλαράκου). Ίσως όχι κάτι που θα περίμενε κανείς για μια ταινία που έχει κόψει 660.000 εισιτήρια.
Αντιθέτως, το αρκετά κατώτερο «Ουζερί Τσιτσάνης» κατάφερε να αποσπάσει 6 υποψηφιότητες και όχι μόνο σε «τεχνικές κατηγορίες»: για Ενδυματολογία και Σκηνογραφία για παράδειγμα που σίγουρα τα αξίζει. Η ταινία προκρίθηκε και στις ερμηνείες, με τους Βασιλική Τρουφάκου, Ανδρέα Κωνσταντίνου και Χάρη Φραγκούλη να είναι και οι τρεις υποψήφιοι (χωρίς να το αξίζουν όλοι κατά τη γνώμη μου).
Αντιθέτως, τα αγόρια του Chevalier αγνοήθηκαν. Δεν ξέρουμε εάν αυτό συμβαίνει επειδή τα μέλη της Ακαδημίας δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν ανάμεσα στους «καλύτερους γενικότερα», αποτελεί πάντως η απουσία τους μεγάλη παράλειψη. Βαγγέλης Μουρίκης και Μάκης Παπαδημητρίου θα μπορούσαν να είναι υποψήφιοι για Β’ Ανδρικό Ρόλο, ενώ ο Πάνος Κορώνης θα έπρεπε να είναι υποψήφιος για βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου.
Αντίστοιχα αγνοήθηκε και το The Republic, το οποίο ήταν υποψήφιο μόνο στην κατηγορία των ειδικών εφέ, αλλά όχι σε εκείνη της Φωτογραφίας για παράδειγμα. Προσωπικά θα ήθελα υποψήφια και τη Ζωή Λάσκαρη. Ο ρόλος της δεν ήταν μικρότερος από εκείνον της Κόρας Καρβούνη στο Invisible.
Αδικημένο θεωρώ και το Σύμπτωμα. Ένας Θεός ξέρει εάν πιστεύω ότι η ταινία είχε προβλήματα και μπορεί να μην αρέσει σε κάποια μέλη της Ακαδημίας το γεγονός ότι ο Άγγελος Φραντζής κάνει το δικό του σινεμά –και λέει και την άποψή του για τα πράγματα-, αλλά η Κάτια Γκουλιώνη για Α Γυναικείο Ρόλο, η Μισέλ Βάλεϊ για Β Γυναικείο Ρόλο, ο Ηλίας Αδάμης για τη φωτογραφία, η Δέσποινα Χειμώνα για τα Κοστούμια και οι Ηρακλής Βλαχάκης και Νίκος Τριανταφύλλου για τον Ήχο θα μπορούσαν να είναι υποψήφιοι.
ΥΓ. Φέτος, για πρώτη φορά, θα δοθεί και βραβείο Ξενόγλωσσης Ταινίας. Οι υποψήφιες είναι οι εξής:
1. Ο Αστακός (The Lobster) του Γιώργου Λάνθιμου
2. Οι Ατίθασες (Mustang) της Ντενίζ Γκαμζέ Εγκιουβέν
3. Ο Γιος του Σαούλ (Son of Saul / Saul Fia) του Λάζλο Νέμες
4. Λεβιάθαν (Leviathan) του Αντρέι Σβιάνγκιτζεφ
5. Μακριά Από τους Ανθρώπους (Loin des Hommes) του Νταβίντ Ελοφσέν
6. Birdman ή Η Απρόσμενη Αρετή της Αφέλειας (Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance) του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου
7. Τα Μυαλά που Κουβαλάς (Inside Out) του Πιτ Ντόκτερ
8. Νιότη (Youth) του Πάολο Σορεντίνο
9. Χειμερία Νάρκη (Winter Sleep / Kis Uykusu) του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν
10. Χωρίς Μέτρο (Whiplash) του Ντάμιεν Σαζέλ
Το γιατί επιλέχθηκε φέτος να γίνει αυτό δεν γνωρίζουμε, ούτε είμαστε βέβαιοι ότι μία ενδεχόμενη νίκη του Γιώργου Λάνθιμου θα βοηθούσε κάπως την καριέρα της ταινίας στο εξωτερικό.
