Νύχτες Πρεμιέρας: Ανασκόπηση Σαββάτου (27/9/14)

Το Σάββατο ανακοινώθηκαν τα πρώτα βραβεία, του ελληνικού τμήματος και του διαγωνιστικού των ταινιών μικρού μήκους. Ημέρα μεγάλων προσδοκιών αλλά και απογοητεύσεων για πολλούς, το Σάββατο στις Νύχτες Πρεμιέρας, με το πολυαναμενόμενο η Εξαφάνιση της Έλενορ Ρίγκμπι, του Νεντ Μπένσον, μια ταινία που χωρίστηκε σε δυο μέρη, την εκδοχή Εκείνος και την εκδοχή Εκείνη. Η Αμπέθαντη (Life After Beth), μια ταινία που πολύ κοινό περίμενε ανυπόμονα, κινήθηκε σε μονοπάτια που δεν περίμενε ο κόσμος -τουλάχιστον από το τρέιλερ. Δυο ταινίες που ξεχώρισαν ήταν το γαλλικό Respire (Δυο Ανάσες), όπως και το I Origins / Ίρις, το Παράθυρο της Ψυχής. Τέλος, το σουηδικό Remake, ένα found-footage movie έχανε σε φρεσκάδα και πρωτοτυπία. Οι Cinepivates που βρέθηκαν το Σάββατο στις αίθουσες σας μεταφέρουν:

Respire / Δυο Ανάσες
(Σκηνοθεσία: Μελανί Λοράν / 91′ / Γαλλία)

Την Μελανί Λοράν, την γνωρίζουμε περισσότερο σαν ηθοποιό και λιγότερο σαν σκηνοθέτη, καθώς Οι Δυο Ανάσες είναι η δεύτερη σκηνοθετική της προσπάθεια. Η Τσάρλι, ένα δεκαεπτάχρονο κορίτσι με γονείς στα πρόθυρα χωρισμού βρίσκει παρηγοριά στην νέα πανέμορφη συμμαθήτρια της, Σάρα . Με έντονη την ερωτική διάθεση μεταξύ των δύο κοριτσιών – χωρίς όμως να εκδηλώνεται ποτέ ουσιαστικά- η σχέση τους μετατρέπεται από την ιδανική φιλία σε μια σχέση έντονου μίσους και η αιτία για όλο αυτό, η εμμονή της Σάρας να μην αποκαλυφθούν τα οικογενειακά της μυστικά που τόσο καιρό έχει καταφέρει να κρύψει από τον κοινωνικό της περίγυρο. Παρ’ ότι το Δύο Ανάσες παρουσιάζει μια ικανοποιητική σκηνοθετική δεξιοτεχνία, η σύγκριση με την Ζωή της Αντέλ μοιάζει αναπόφευκτη. Τελικά, μπορεί να μην να μην υπάρχει σεναριακή ταύτιση των δύο ταινιών παρά μόνο κοινά σημεία, δεν μπορεί να φύγει από το μυαλό σου ότι το Δύο Ανάσες είναι η Ζωή της Αντέλ σε μικρότερη κλίμακα, πιο απλοποιημένο και μ’ ένα πιο άγριο- και ίσως υπερβολικό- φινάλε.

Nemo

Ι Origins / Η Ίρις, το Παράθυρο της Ψυχής
(Σκηνοθεσία: Μάικ Κέιχιλ / 107′ / ΗΠΑ)

Ο Ίαν, ένας καθαρά ορθολογιστής επιστήμονας και με αντικείμενο έρευνας το ανθρώπινο μάτι, ερωτεύεται μια νεαρή κοπέλα, τη Σόφι, με ιδιαίτερη χρωματική απόχρωση ματιών και απόλυτη πίστη στον κόσμο των πνευμάτων. Ένα ατύχημα όμως θα στερήσει την ζωή από την Σόφι και ο Ίαν τα χρόνια που θα ακολουθήσουν θα αφοσιωθεί στην επιστήμη και θα καταλήξει παντρεμένος με την συνεργάτιδά του στην έρευνα. Όταν θα γεννηθεί το παιδί τους, θα ανακαλύψουν την ύπαρξη πειραμάτων όπου συνδέουν την δομή της ίριδας με την μετενσάρκωση. Στην προσπάθειά του ο Ίαν να ανακαλύψει την μετενσάρκωση της Σόφι θα οδηγηθεί σ’ ένα ταξίδι την Ινδία και σε μια αναζήτηση κόντρα σ’ όσα πίστευε και υπερασπιζόταν μέχρι τότε. Το Ίρις, το παράθυρο της ψυχής είναι στην ουσία μια ταινία χωρισμένη σε δύο ταχυτήτων μέρη, ενώ το πρώτο μοιάζει γρήγορο και εμπλουτισμένο από αστείρευτο ρομαντισμό, το δεύτερο κυλάει αργά και χάνει λίγο περισσότερο χρόνο απ’ όσο θα έπρεπε σε παράπλευρες- και όχι υποχρεωτικές- επεξηγήσεις για την σύνδεση της δομής της ίριδας με την μετενσάρκωση. Λόγω όμως της εκπληκτικής ερμηνείας του Μάικλ Πιτ και ως του ως ένα βαθμό ιδιαίτερου ενδιαφέροντος σεναρίου το Ίρις καταφέρνει να σε κρατήσει μαζί του και τελικά να σου αφήσει και έναν ελαφρύ προβληματισμό. Μην ξεχάσεις να δεις την σκηνή μετά τους τίτλους τέλους που επεκτείνει την αναζήτηση της Σόφι και σ’ άλλα πιο σημαντικά πρόσωπα, για να φανεί και λίγο χρήσιμη η μετενσάρκωση!

Nemo

The Disappearance of Eleanor Rigby: HIM / Η Εξαφάνιση της Έλενορ Ρίγκμπι: Εκείνος
(Σκηνοθεσία: Νεντ Μπένσον / 89′ / ΗΠΑ)                                                       και
The Disappearance of Eleanor Rigby: HER / Η Εξαφάνιση της Έλενορ Ρίγκμπι: Εκείνη
(Σκηνοθεσία: Νεντ Μπένσον / 100′ / ΗΠΑ)

Σε μία τρίωρη εκδοχή χωρισμένη σε δύο ταινίες, ο σκηνοθέτης Νεντ Μπένσον η Εξαφάνιση της Έλινορ Ρίγκμπι παρουσιάζει την υπό κατάρρευση σχέση ενός άνδρα, του Κόνορ και της συζύγου του, Έλινορ. Η εξαφάνιση του τίτλου είναι απλώς συμβολική: η Έλινορ μην αντέχοντας την κατάθλιψη που της προκαλεί ο χαμός ενός παιδιού (μην ανησυχείτε, το μαθαίνουμε σχεδόν από την αρχή, δεν πρόκειται για κανένα μεγάλο σπόιλερ) αποφασίζει να κάνει μια επανεκκίνηση στη ζωή της, την ώρα που ο σύζυγός της μένει πίσω και καλείται να λύσει τα δικά του προβλήματα.

Στην εκδοχή του Εκείνος –πιο σκοτεινή, πιο ευάλωτη και πιο θλιβερή-, ο Τζέιμς ΜακΆβοϊ ως Κόνορ καλείται να λύσει μία σειρά υπαρξιακών ζητημάτων. Το υπαρξιακό βρίσκεται στη βάση της ταινίας, η οποία αποτελείται από μακροσκελείς συζητήσεις, κάποιες από τις οποίες έχουν νόημα, κάποιες άλλες όχι. Οι κουβέντες με τον κολλητό, εκείνες με τον πατέρα του, οι συζητήσεις με την ίδια τη σύζυγό του καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας που χαρακτηρίζεται από σκοτεινή φωτογραφία και ελάχιστη παρουσία μουσικής.

Η δεύτερη εκδοχή, εκείνη της συζύγου, είναι κάπως πιο εύπεπτη. Η διάκριση αυτή έχει μία λογική: ο Μπένσον θέλει να δείξει δύο διαφορετικούς χειρισμούς της απώλειας. Εκείνος δεν το συζητά ποτέ, δεν κατάφερε να το διαχειριστεί για να το ξεπεράσει, επομένως η δική του ιστορία είναι φυσικό να κουβαλά περισσότερες «αποσκευές». Εκείνη μετά την κατάθλιψη φαίνεται να επιθυμεί μία καινούρια ζωή, επομένως η δική της εκδοχή της ιστορίας φαίνεται πιο ανάλαφρη. Γεγονός που δεν εξηγείται. Δεν εξηγείται πώς μία γυναίκα κάνει απόπειρα αυτοκτονίας και την επόμενη ημέρα είναι εντελώς καλά. Δεν εξηγείται πώς κανένας από τους γύρω της, από την οικογένειά της δεν ανησυχεί για το γεγονός ότι έκανε απόπειρα αυτοκτονίας.

Αυτό για το οποίο η ταινία πετυχαίνει να μιλήσει είναι για το πως η σχέση φθείρεται μέσα στον χρόνο, για το πώς μπορεί να θέλεις, αλλά να μη μπορείς να είσαι με τον άλλο. Οι δύο ηθοποιοί είναι πολύ καλοί, με τον Τζέιμς ΜακΆβοϊ να υπερτερεί ερμηνευτικά σε έναν ρόλο που απαιτεί άψογη αμερικάνικη προφορά και την αίσθηση του ότι είσαι χαμένος. Όσο για το κομμάτι για την απώλεια του παιδιού, η ταινία ασχολείται τόσο επιδερμικά με αυτό, ώστε θα μπορούσε να λείπει, ενώ και οι δύο ταινίες θα ευνοούνταν από μικρότερη διάρκεια και πιο σφιχτό μοντάζ (νομίζω ότι η αντίστροφη θέαση θα βελτίωνε κάπως την εμπειρία –δηλαδή πρώτα το Εκείνη, ύστερα το Εκείνος). Οι ατέρμονες συζητήσεις με τα ψευδοφιλοσοφικά τσιτάτα, επίσης, δεν βοηθούν τον θεατή. Υπάρχουν μερικές σκηνές-ποιήματα, όπως εκείνη που ο Κόνορ ακολουθεί την Έλινορ ή σκηνή με τον πατέρα και τον γιο στο μπαρ ή οι σκηνές που εκτυλίσσονται στο παρελθόν, αλλά θα περιμέναμε και άλλες τέτοιες. Οι ταινίες αλληλοσυμπληρώνονται, ισχύει (ακόμα και σκηνές που έχουμε δει, τις βλέπουμε κάπως αλλαγμένες), αλλά στην πλειοψηφία τους τα καινούρια που βλέπουμε είναι ο χρόνος που περνάει –ρεαλιστικός, αλλά μη κινηματογραφικός. Και παρά το γεγονός ότι υπάρχουν εικόνες που μένουν στο μυαλό μας και μετά το τέλος της ταινίας, θα περιμέναμε την Έλινορ να πάρει την καρδιά μας και να την κάνει κομματάκια.

Τάιλερ

Life After Beth / Η Αμπέθαντη
(Σκηνοθεσία: Τζεφ Μπαένα / 91′ / ΗΠΑ)

Έχοντας δει το τρέιλερ και συζητώντας με άλλους θεατές που είχαν προσέλθει στο Ιντεάλ να δουν το Life After Beth, όλοι είχαν προσδοκίες για μια χαβαλετζίδικη ταινία, στα χνάρια του Shaun of the Dead, ή του πολύ καλού Dead Snow 2 που είδαμε φέτος, που να σατιρίζει τις ταινίες με ζόμπι. Καταρρίπτοντας τις προσδοκίες μας, η ταινία προσπάθησε να κινηθεί πιο εναλλακτικά, κοντά στο περσινό Warm Bodies, αλλά φαίνεται ότι ούτε αυτό το πέτυχε. Ένας νεαρός είναι συντετριμμένος από το θάνατο της κοπέλας του που δυσκολεύεται να ξεπεράσει. Όταν αυτή επιστρέφει στη ζωή φαίνεται πολύ διαφορετική από ότι θα ευχόταν. Αργή και κουραστική, με τα λίγα καλά στοιχεία να τα γνωρίζει ο κόσμος από το τρέιλερ και πολλά μελανά σημεία δείχνει μια αποτυχημένη προσπάθεια να μιμηθεί το Χόλιγουντ τον πιο αργό ευρωπαϊκό ρυθμό αφήγησης, γεγονός που το ζήσαμε και με την Εξαφάνιση της Έλενορ Ρίγκμπι στις αμέσως προηγούμενες προβολές. Και μη σκεφτείτε καν να το συγκρίνεται με το μίλια μακρυά When Animals Dream του φετινού διαγωνιστικού. Η Αμπέθαντη δεν κατατάσσεται σε κάποια κατηγορία (κωμωδία, τρόμου, θρίλερ, αισθηματική κ.ο.κ.) αλλά όπου και να την βάλετε το τελικό αποτέλεσμα είναι κάτω του μετρίου.

Gimli

Remake
(Σκηνοθεσία: Περ Γκαβατίν, Αντρέας Ομαν / 73′ / Σουηδία)

Σουηδή που έχει μανία να καταγράφει με την κάμερά της όλα όσα συμβαίνουν γύρω της φτάνει στη Νέα Υόρκη για ένα ταξίδι με τον σύντροφό της. Και ενώ η ένταση στη σχέση τους είναι φανερή, η κοπέλα φαίνεται να γνωρίζει έναν γοητευτικό Νεοϋορκέζο. Θα μπορούσε η ιδέα να έχει ένα ενδιαφέρον εάν η ταινία δεν ήταν τόσο αυτάρεσκη, όσο και η πρωταγωνίστριά της. Τα πλάνα μετατρέπονται σε φετιχισμό για τον θεατή που αισθάνεται ότι βλέπει μέσα από μία κλειδαρότρυπα μια ιστορία που καθόλου δεν τον ενδιαφέρει, με ήρωες αχώνευτους –με εξαίρεση τον Νεοϋορκέζο που θέλεις να τον χειροκροτήσεις στο τέλος για την αντίδρασή του. Όσο για το τέχνασμα που βρίσκεται στην καρδιά της ταινίας; Κατά τη γνώμη μου είναι το μόνο από τα ενδιαφέροντα σημεία της ταινίας. Γιατί κατά τα άλλα το Remake φαίνεται σαν να γυρίστηκε μόνο επειδή ο σκηνοθέτης πήρε δυο φίλους του και να πήγε ένα ταξίδι στη Νέα Υόρκη, αποφασίζοντας στην πορεία να κινηματογραφήσει και μια ταινία.

Τάιλερ