20ό ΦΝΘ: Έναρξη με Ανιές Βαρντά
Με το υποψήφιο για Όσκαρ ντοκιμαντέρ «Faces Places» και με την είδηση ότι η Αποθήκη Γ′ στο Λιμάνι θα φιλοξενεί εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ολόκληρο τον χρόνο, σήκωσε αυλαία την Παρασκευή 2 Μαρτίου το επετειακό 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στην κατάμεστη αίθουσα του Ολύμπιον.
Παρουσιαστές της βραδιάς ήταν οι stand up κωμικοί Ανδρέας Πασπάτης και Ήρα Κατσούδα.
Δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι αναφορές στον πνευματικό πατέρα του Φεστιβάλ, τον εμπνευστή του Δημήτρη Εϊπίδη, με τον καλλιτεχνικό διευθυντή Ορέστη Ανδρεαδάκη να σημειώνει: «Ήταν Μάρτιος του 1999 όταν ένας φωτισμένος κινηματογραφάνθρωπος, γεμάτος ταλέντο, πάθος και πρωτότυπες ιδέες, εγκαινίασε σε αυτή εδώ την αίθουσα μια μικρή εκδήλωση που έγινε, μέσα σε δυο μόλις δεκαετίες, ένα από τα σημαντικότερα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του κόσμου. Το όνομά του είναι Δημήτρης Εϊπίδης».
Η πρόεδρος του Φεστιβάλ Ελίζ Ζαλαντό σημείωσε ότι «ο σημαντικότερος σκοπός του φεστιβάλ είναι η υποστήριξη του ελληνικού κινηματογράφου, του ελληνικού ντοκιμαντέρ. 53 ελληνικά ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους και 25 μικρού περιλαμβάνονται στο πρόγραμμά μας». Από την πλευρά του, ο κ. Ανδρεαδάκης αναφέρθηκε στην Αγορά του φεστιβάλ, «το πιο δυναμικό και αναπτυξιακό τμήμα του θεσμού, με περισσότερους από 250 επαγγελματίες του παγκόσμιου κινηματογράφου που αναμένονται στη Θεσσαλονίκη για να προετοιμάσουν το σινεμά του αύριο», όπως υπογράμμισε σχετικά.
Κλείνοντας, η κ. Ζαλαντό ανακοίνωσε ένα «πολύ καλό νέο, μια προσθήκη στους χώρους μας. Η Αποθήκη Γ΄, ο χώρος που χτυπά η καρδιά του Φεστιβάλ κάθε Νοέμβρη, θα είναι κομμάτι του Φεστιβάλ για όλο τον χρόνο. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που αυτό θα συμβεί την ίδια χρονιά που το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ κλείνει τα είκοσι χρόνια του».
Τον λόγο πήρε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, καθώς και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης.
Λίγο πριν την ολοκλήρωση της τελετής έναρξης προβλήθηκε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα που έστειλε η ελληνικής καταγωγής θρυλική γαλλίδα σκηνοθέτιδα Ανιές Βαρντά. «Πολύ λυπάμαι που δεν μπορώ να σας μιλήσω στα ελληνικά» σημείωσε η σκηνοθέτις, αφιέρωμα στο έργο της οποίας πραγματοποιεί το 20ό ΦΝΘ. «Αν και ο πατέρας μου γεννήθηκε στην Ελλάδα και μάλιστα στη Θεσσαλονίκη, ποτέ δε μας έφερε εκεί και ποτέ δε μας έμαθε ελληνικά. Είμαι ενθουσιασμένη, όμως, που είμαι μαζί σας -ίσως όχι με τη φυσική μου παρουσία-, αλλά με τις ταινίες μου».
Αναφερόμενη στο θέμα του νέου της ντοκιμαντέρ Πρόσωπα & Ιστορίες, η Βαρντά διηγήθηκε το πώς μαζί με τον JR και το «μαγικό του φορτηγάκι» όπως είπε, γνώρισαν ένα μεγάλο μέρος της γαλλικής επαρχίας και τους ανθρώπους της μαζί με τις ιστορίες τους. «Ανθρώπους διαφορετικούς, κάθε είδους, ανθρώπους χωρίς εξουσία. Είχαμε μόνο την επιθυμία να τους κάνουμε κατανοητούς, να τους προσεγγίσουμε. Η ιδέα ήταν άνθρωποι διαφορετικοί να μοιραστούν κάτι με καλή πρόθεση και εμπιστοσύνη. Κάναμε διάλογο μαζί τους. Τους φωτογραφίσαμε και δημιουργήσαμε ένα συνδετικό κρίκο ανάμεσα σε αυτούς και σε εσάς, τους θεατές» πρόσθεσε η Βαρντά.
Τούτη η Ψυχρή Ζήση
Κατά τα άλλα, την Παρασκευή προβλήθηκε στο Φεστιβάλ (και στο τμήμα Περιβάλλον) το ντοκιμαντέρ του Ντάρεν Μαν, Τούτη η Ψυχρή Ζήση. Στο Λονγκγιαρμπάιεν, την μοναδική κοινότητα στο νορβηγικό αρχιπέλαγος Σβαλμπάρντ ταξιδεύει ο σκηνοθέτης Ντάρεν Μαν.
Ο Αμερικανός κινηματογραφιστής μέσα από συνεντεύξεις με κατοίκους της περιοχής παρουσιάζει τα προβλήματα και τις προσπάθειες των κατοίκων να διατηρήσουν ζωντανή μια κοινότητα που έχει να αντιμετωπίσει την απομόνωση, αλλά και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Ορισμένοι από τους κατοίκους σκέφτονται να φύγουν από την περιοχή, άλλοι προσπαθούν να δημιουργήσουν κάτι καινούριο -ένα ζυθοποιείο για παράδειγμα- προκειμένου να καταφέρουν να παραμείνουν στον τόπο που αγαπούν.
Ο Μαν παρακολουθεί με κατανόηση τους «πρωταγωνιστές» της ιστορίας του, παρουσιάζοντας και τις διαφορετικές απόψεις των κατοίκων σε σχέση με την αντιμετώπιση των υπόλοιπων ζώντων οργανισμών (δεν είναι λίγες οι φορές που βλέπουμε βαλσαμωμένες πολικές αρκούδες ή αλεπούδες του χιονιού). Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα φιγούρα της παρέας -μαζί με την κυρία με τις γούνες- είναι ο Σάσα, ένας Ρώσος ξεναγός στα απομεινάρια του σοβιετικού παρελθόντος της περιοχής Ένα ολοκληρωμένο πορτραίτο μιας περιοχής που βρίσκεται στην άκρη του κόσμου.
