24ες Νύχτες Πρεμιέρας: Rojo, ενδοσκόπηση σε βαθύ κόκκινο
Σήμερα, Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου προβάλλεται η πρώτη προβολή της ταινίας Κόκκινη Έκλειψη (Rojo), του ελπιδοφόρου αργεντίνου σκηνοθέτη, Μπέντζαμιν Ναϊστάτ, στις 21.45 στο Ideal. Η ταινία θα κάνει επαναληπτική προβολή, την Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου, στις 22.00 στο Άστορ.
Στην Αργεντινή των 70s όλα έχουν διπλή σημασία, από έναν φαινομενικά αυθόρμητο διαπληκτισμό σε ένα εστιατόριο -«αφού κάθεσαι αλλά δεν τρως σήκω να κάτσω εγώ», ως ένα επιτραπέζιο παιχνίδι Risk. Είναι μια ταινία που σκηνοθετικά και σε ρυθμό αφήγησης, παίρνει το χρόνο της και δοκιμάζει μερικές ασυνήθιστες γωνίες λήψεις, ιδίως όταν καδράρει τον κεντρικό χαρακτήρα, η θέση της κάμερας που τον κοιτά από ψηλά ή χαμηλά, συχνά δίνει τη σχέση ισχύος. Δικτατορία, ΔΝΤ και Αμερικάνοι καουμπόηδες που έρχονται φέρνοντας ως συμβολικό δώρο ένα μαστίγιο, όλα μπορούν εύκολα να βρουν σημεία ταύτισης και με την ιστορία της δικής μας χώρας. Εκεί όπου στοιχεία μοιάζουν ασύνδετα, σε μια ταινία περισσότερο αίσθησης, το υποσυνείδητο καλείται συχνά να πάρει θέση, εκεί που δεν το κάνει η ίδια η ταινία.
Ένας άντρας ευυπόληπτος δικηγόρος ο Κλαούντιο (Ντάριο Γκραντινέτι, Μίλα της, Ιστορίες για Αγρίους) περιμένει σε ένα εστιατόριο χωρίς να παραγγέλνει. Τον πλησιάζει ένας άγνωστος άντρας (Ντιέγκο Κρεμονέσι) μοντέρνα ντυμένος και με άσχημο τρόπο του ζητά να σηκωθεί για να κάτσει αυτός. Ο πρώτος άντρας αρχικά δεν δείχνει να θέλει να τσακωθεί και του παραχωρεί τη θέση του, όμως δεν φεύγει αλλά κάθεται όρθιος απέναντι του και αρχίζει να τον επικρίνει με καυστικά σχόλια. Ο δεύτερος άντρας παθαίνει υστερία και φεύγει από το εστιατόριο. Λίγο μετά εισέρχεται καθυστερημένη η γυναίκα του Κλαούντιο, που μας δίνει το λόγο που ο πρώτος άντρας περίμενε χωρίς να παραγγείλει. Το συμβάν φαίνεται να έχει ξεχαστεί όμως αργότερα φεύγοντας ο μυστηριώδης άντρας παραφυλάει και τους επιτίθεται πετώντας πέτρες. O άγνωστος άντρας τραβά όπλο και απειλεί τον Κλαούντιο, για να το στρέψει τελικά στον εαυτό του και να αποπειραθεί να αυτοκτονήσει. Όμως δεν πεθαίνει και ο Κλαούντιο τον φορτώνει στο αυτοκίνητο του και τον εγκαταλείπει στην έρημο, εκεί όπου γίνονταν τα περισσότερα (καθεστωτικά) εγκλήματα. Το θέμα όμως δεν θα ξεχαστεί καθώς ντετέκτιβ, γνωστός ότι λύνει κάθε υπόθεση που αναλαμβάνει, έρχεται να εξυγιάνσει την εξαφάνιση ενός άντρα, γόνου πλούσιας οικογενείας, που κυκλοφορεί με το ψευδώνυμο Χίπης.
Προσπαθώντας να παλέψει με τις δικές του ισορροπίες που θέλει να κρατήσει, στοχεύει, κατά τη γνώμη μου, σκόπιμα να εμπερικλείσει τις διαφορετικές οπτικές του ίδιου νομίσματος, θυσιάζοντας το στοιχείο του μυστηρίου, που μένει περισσότερο χλιαρό. Τα δύσκολα χρόνια είναι πια μακρινή ανάμνηση, θολά στο μυαλό, μένουν μόνο οι πληγές τους και ο πόνος που άφησαν στον αργεντίνικο λαό, αλλά άνθρωποι που τα έζησαν είναι ακόμα εν ζωή. Χωρίς να κουκουλώνει και να ωραιοποιεί, χωρίς να προσπαθεί να τα έχει με όλους καλά, ο Ναϊστάτ επιλέγει να δει υποκειμενικά και όχι αντικειμενικά το οπτικό του πρωταγωνιστή του. Αυτός ο άντρας δεν νιώθει ο κακός της ιστορίας του, πιθανότατα νιώθει ο ίδιος το θύμα. Μέχρι το τέλος της ταινίας όμως το πρίσμα της αντίληψης του θα αλλάξει, σε μια κάθαρση εσωτερικής αυτογνωσίας, με οδηγό της τον σχηματικό χαρακτήρα του ντετέκτιβ (o Αλφρέντο Κάστρο των Desde allá / From Afar και the Club).
Στο σταθερά ανερχόμενο και ποιοτικό σινεμά της Αργεντινής των τελευταίων χρόνων, μπορεί κανείς εδώ να διακρίνει κοινά σημεία με αγαπημένες ταινίες όπως τις Με Λένε Ερνέστο και η Μεγάλη Νύχτα του Φρανσίσκο Σάνκτις. Στα τεχνικά, αξίζει να αναφερθούμε στην αξιοπρεπή της φωτογραφία, που στη φάση της έκλειψης ηλίου συμπίπτει με τον κλοιό που σφίγγει γύρω από τον πρωταγωνιστή και μεταμορφώνεται για λίγο σε κόκκινη της φωτιάς.
