Anomalisa
Ο Μάικλ Στόουν είναι ένας επιχειρηματίας -σελέμπριτι στον κόσμο της εξυπηρέτησης πελατών- που πραγματοποιεί ένα ταξίδι μίας ημέρας στο Σινσινάτι, προκειμένου να δώσει μια διάλεξη. Σύντομα ο θεατής διαπιστώνει ότι όλοι οι χαρακτήρες της ταινίας -εκτός από τον Μάικλ και τη γυναίκα που συναντά στο ταξίδι του, τη Λίζα- ακούγονται το ίδιο (τη φωνή σε όλους τους χαρακτήρες πλην των δύο που προαναφέραμε δανείζει ο Τομ Νούναν).
Όποιος γνωρίζει το έργο του Τσάρλι Κάουφμαν θα δει εδώ τις ίδιες θεματικές: η ανάγκη να αφήσεις πίσω σου ένα έργο, η αίσθηση του ανικανοποίητου, ο φόβος ότι γύρω σου συναντάς ξανά και ξανά το ίδιο πράγμα.
Στα συστατικά του, το Anomalisa είναι εξαιρετικά απλό: Δεν είναι τίποτα περισσότερο από τις επαφές ενός άνδρα στο Σινσινάτι. Επαφές που ξεκινούν σε ένα αεροπλάνο, όταν ο άνδρας αυτός διαβάζει το ερωτικό γράμμα μιας παλιάς ερωμένης και βλέπει τον διπλανό του να του πιάνει το χέρι επειδή φοβάται τα αεροπλάνα. Οι προσπάθειες για επικοινωνία συνεχίζονται και αποτελούν το βασικό θέμα της ταινίας: Με το παιδί που δουλεύει στο ξενοδοχείο, με το room service, με τη σύζυγό του από το τηλέφωνο, με την πρώην ερωμένη του και τελικά με τη Λίζα. Ο Μάικλ είναι ένας άνθρωπος κουρασμένος από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, ένας άνδρας που δεν έχει τίποτα πια να περιμένει, μέχρι τη στιγμή της συνάντησής του με αυτή τη γυναίκα που διαφέρει.
Η Λίζα είναι ένα υπέροχο πλάσμα. Μοιάζει τέτοιο στα μάτια του Μάικλ και ως τέτοιο μάς το παρουσιάζουν οι σκηνοθέτες Τσάρλι Κάουφμαν και Ντουκ Τζόνσον. Όλοι οι υπόλοιποι μοιάζουν σχεδόν ίδιοι, χοντροκομμένες, σχεδόν απρόσωπες φιγούρες. Όπως θα ήταν αναμενόμενο σε μία ταινία του Κάουφμαν θα έρθει η στιγμή που θα ζωντανέψει ένας καφκικός εφιάλτης για τον Μάικλ.
Το βασικό προσόν της ταινίας είναι ότι ο βασικός της χαρακτήρας δεν είναι συμπαθητικός. Είναι, όμως, ανθρώπινος. Κατανοείς και ταυτόχρονα απεχθάνεσαι αυτό που είναι γιατί είναι πραγματικό.
Δεν είναι καθόλου τυχαία η δουλειά του Μάικλ: ένας επιτυχημένος συγγραφέας ενός βιβλίου για το πώς μπορείς να προσεγγίσεις καλύτερα τους πελάτες τους, όταν τους μιλάς από το τηλέφωνο, αδυνατεί ο ίδιος να ακούσει τις διαφορετικές φωνές, αδυνατεί να έρθει σε επαφή και τελικά να αισθανθεί οτιδήποτε.
«Πώς είναι το ξενοδοχείο σου;» τον ρωτά η συζυγός του. «Είναι βαρετό. Τα πάντα είναι βαρετά» λέει ο Μάικλ, ο οποίος μοιάζει να συγκινείται μόνο από τη φωνή της Λίζα. Το ίδιο και ο θεατής. Με την Τζένιφερ Τζέισον Λι να δανείζει τη ζεστή φωνή της στη Λίζα, την Ανομαλίζα (ο τίτλος της ταινίας προέρχεται από τη λέξη anomaly, κάτι που είναι έξω από τα συνηθισμένα), ο θεατής δεν μπορεί παρά να συγκινηθεί όταν ακούει τη Λίζα να τραγουδάει το «Girls just wanna have fun».
Σε έναν κόσμο που ο Μάικλ αισθάνεται ότι όλοι θέλουν κάτι από αυτόν (από τον συνταξιδιώτη στο αεροπλάνο που του πιάνει το χέρι, στον ταξιτζή που θέλει να του επιβάλλει την άποψή του να επισκεφθεί τον ζωολογικό κήπο, στον γιο του που το πρώτο πράγμα που του ζητά είναι ένα παιχνίδι), ο ίδιος αισθάνεται ψεύτικος. Η αίσθηση αυτή εντείνεται από τις γραμμές που χωρίζουν τα πρόσωπα των χαρακτήρων, οι οποίες είναι ευδιάκριτες στον θεατή. Αν νομίζεις ότι αυτό είναι μια κούκλα, τότε ο λόγος είναι ότι είναι, μοιάζει να λέει η ταινία.
Σε αντίθεση με το «Στο Μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς» ή την «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού», στην «Anomalisa» μοιάζει να μην συμβαίνει τίποτα. Και αυτό είναι ταυτόχρονα το μεγαλύτερο πλεονέκτημα και το μεγαλύτερο μειονέκτημα της ταινίας.
Τελικά να τη δω;
Εάν σας αρέσει το σινεμά του Τσάρλι Κάουφμαν (ειδικά το Being John Malkovich), τότε υπάρχουν πολλές αρετές στο Anomalisa, ένα stop-motion animation για ενηλίκους.
Fun trivia: Στη σκηνή όπου ο Μάικλ βλέπει ταινία στο ξενοδοχείο, πρόκειται για μία animated αναπαράσταση σκηνής από την ταινία My Man Godfrey (1963) με την Κάρολ Λομπάρντ.
