ΜΠΑΜΠΑΚ ΤΖΑΛΑΛΙ: Η ΑΘΗΝΑ ΜΟΥ ΘΥΜΙΖΕΙ ΤΗΝ ΤΕΧΕΡΑΝΗ
Συναντήσαμε τον Ιρανό σκηνοθέτη Μπαμπάκ Τζαλαλί πριν μερικούς μήνες στα πλαίσια του 29ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας-Νύχτες Πρεμιέρας , με αφορμή την ταινία του ΦΡΙΜΟΝΤ (FREMONT) . Φιλικός, απλός και απόλυτα ευχάριστος, ο Μπαμπάκ Τζαλαλί ζει κει εργάζεται εδώ και πολλά χρόνια στην Αγγλία και μας μίλησε για αυτή την μικρού βεληνεκούς ασπρόμαυρη ταινία του, αλλά γεμάτη από αρετές, κινηματογραφικές χάρες και κυρίως με μία καταπληκτική μη επαγγελματία πρωταγωνίστρια του.
Εργαζόμενη σε κινέζικο εργοστάσιο όπου φτιάχνει τυχερά μπισκότα στο Σαν Φρανσίσκο, η Ντόνια, πρώην διερμηνέας του αμερικανικού στρατού στο Αφγανιστάν, προσπαθεί να βρει το νέο νόημα στην ζωή της. Οι σχεδόν σουρεαλιστικές συνεδρίες με τον ψυχαναλυτή της μπερδεύουν ακόμα περισσότερο το μυαλό της. Και έτσι θα αποφασίσει μέσα από ένα fortune cookie να στείλει ένα μήνυμα στον έξω κόσμο…
-Μίλησε μου λίγο για το πως έγινες σκηνοθέτης. Αγαπούσες πολύ τον κινηματογράφο ή βασίστηκες πιο πολύ στις σπουδές σου
Δεν το αγαπούσα απλά. Ημουν εξαρτημένος από αυτό. Μεγάλωσα στην Αγγλία από τα 8 μου και γρήγορα κατάλαβα πως θέλω να ασχοληθώ με αυτό. Θυμάμαι τον εαυτό μου από μικρό παιδί να βλέπω συνέχεια ταινίες. Σπούδασα στο London Film School και έτσι κατάφερα να κάνω αυτό που ήθελα. Δεν ήταν εύκολο, ιδίως όταν είσαι μετανάστης. Βέβαια η πρώτη μου ταινία έγινε στην πατρίδα μου στο Βόρειο Ιράν.
–Γιατί επέλεξες την ασπρόμαυρη φωτογραφία στην ταινία; Ήταν δική σου επιλογή ή ξεκάθαρη επιλογή του διευθυντή φωτογραφίας;
Ηταν μία ιδέα που την αποφάσισα μαζί με την σεναριογράφο μου στο pre production. Δεν ήταν τόσο μία καλλιτεχνική επιλογή, όσο μία ενστικτώδης απόφαση πως η ταινία θα λειτουργούσε καλύτερα στο ασπρόμαυρο. Ήθελα να εξομαλύνω τις διαφορές του Σαν Φρανσίσκο με την περιοχή του Φρίμοντ, διότι η Ντόνια πηγαινοέρχεται για την εργασία της κάθε μέρα από την μία πόλη στην άλλη. Και πιστεύω πως λειτούργησε καταλυτικά στο να μην κλέψει την παράσταση η πόλη από την ίδια την ιστορία της πρωταγωνίστριας αλλά και από την μικρή πόλη του Φρίμοντ.
-Νομίζω πως βλέπουμε για πρώτη φορά μία Αφγανή εργαζόμενη μετανάστρια με τέτοιον χαρακτήρα και δραστηριότητα στο σινεμά. Είναι λάθος η εικόνα που παρουσιάζονταν μέχρι σήμερα δηλαδή;
Με ενοχλούσε πάντα το πως παρουσιάζονται οι γυναίκες από το Αφγανιστάν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δεν είναι η καθολική αλήθεια. Παρουσιάζονται ως γυναίκες με μόνιμη θλίψη, χωρίς κανένα ενδιαφέρον, υποχείρια της οικογένειας, χωρίς όνειρα, χωρίς εργασία και μόνιμα στο σπίτι. Εγώ γνώρισα γυναίκες από το Αφγανιστάν που είναι θαρραλέες, έχουν όνειρα, εργάζονται και αναζητούν την συντροφικότητα. Θέλουν να ζήσουν όπως όλοι μας και αυτό είναι και ο χαρακτήρας της Ντόνια στην ταινία. Δεν διαφέρει από μία άλλη συνομήλικη της. Θέλει ακριβώς τα ίδια βασικά πράγματα. Και εργάζεται και πολεμάει για αυτά. Φυσικά και κουβαλάει το βάρος της φυγής από την πατρίδα της και πως οφείλει να τα καταφέρει. Χαίρομαι όμως που επιτέλους βλέπουμε στο σινεμά ένα πορτρέτο μίας νέας κοπέλας που σπάει το κατεστημένο που έχει δημιουργήσει ο δυτικός τρόπος σκέψης.
-Απόλαυσα την σκηνή με το διακοσμητικό ελάφι και την αντίδραση της πρωταγωνίστριας να λέει πως πάντα ήθελε ένα. Γιατί ελάφι;
(Γελάει). Πραγματικά δεν είναι αστείο; Βρέθηκε εντελώς τυχαία ως αντικείμενο αλλά το θεώρησα πολύ κινηματογραφικό. Η αντίδραση της μας δείχνει το εύρος του πόσο μπορεί να δεχθεί οποιαδήποτε καλή κίνηση από τον άλλον.
–Η πρωταγωνίστρια της ταινίας είναι αποκάλυψη, μίλησε μου για το πως την επέλεξες.
Κάναμε ένα κάλεσμα για casting μέσα από τα social media και στοχεύσαμε σε αφγανικές συλλογικότητες στη Βόρεια Αμερική. Στο κάλεσμα αναφέραμε ότι αναζητούμε νεαρή γυναίκα από το Αφγανιστάν για μια ταινία μεγάλου μήκους, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν είναι απαραίτητη η υποκριτική εμπειρία. Κάναμε βίντεο-κλήσεις με γυναίκες από όλη την Αμερική, την Αριζόνα, τη Νέα Υόρκη, τη Φλόριντα. Όλες οι κοπέλες όμως, ήταν Αφγανές δεύτερης γενιάς, είχαν γεννηθεί δηλαδή στην Αμερική. Δεν μπορούσα να βρω το πρόσωπο που ήθελα. Και εκεί που είχα αρχίσει να απελπίζομαι λαμβάνω ένα e-mail από την Ανάιτα, στο οποίο μου έγραφε: «Γεια σας, είμαι η Ανάιτα Γουαλί Ζάντα και είμαι 22 χρονών. Κατοικώ στο Μαίριλαντ, έξω από την Ουάσιγκτον και ήρθα πριν 5 μήνες, με μία από τις πτήσεις εκκένωσης από την Καμπούλ λόγω της επιστροφής των Ταλιμπάν. Δεν έχω υποκριτική εμπειρία, τα αγγλικά μου δεν είναι πολύ καλά, αλλά ενδιαφέρομαι πολύ για το ρόλο». Την κάλεσα κατευθείαν με βίντεο-κλήση και από την πρώτη στιγμή που την είδα κατάλαβα πως είναι η πρωταγωνίστρια, το βλέμμα της και το πρόσωπο της κατευθείαν μου έδειξαν αυτό που ήθελα. Κι αυτό που έπαιξε ρόλο ήταν το γεγονός ότι η ιστορία της δεν διέφερε τόσο με την ιστορία της ηρωίδας. Ήταν 20 χρονών, που μόλις έφτασε στην Αμερική και άφησε όλη την οικογένειά της και προσπαθούσε να βάλει σε τάξη την ζωή της, σχεδόν ταυτίζονταν με το ρόλο. Ήρθε κατευθείαν στην Καλιφόρνια, έκανε μαθήματα Αγγλικών για να τα εξασκήσει, έδειξε τρομερή αποφασιστικότητα και και έδωσε στον ρόλο αυτό που θα έδινε μία επαγγελματίας και μεγάλη ηθοποιός.
-Πως σου φαίνεται η Αθήνα;
Έχετε πολύ ζέστη, είναι πολύ ωραία πόλη και έχει πολύ κόσμο. Μου θυμίζει την Τεχεράνη! (γελάμε και οι δύο)
Η ταινία ΦΡΙΜΟΝΤ προβάλλεται στους θερινούς κινηματογράφους από 13 Ιουνίου σε διανομή ONE FROM THE HEART
