Αφιερώματα

Cloud Atlas: Έξι εποχές

1849, Νότιος Ειρηνικός

Ο Τζιμ Στέρτζες υποδύεται τον νεαρό, ιδεαλιστή δικηγόρο από το Σαν Φρανσίσκο Άνταμ Γιούινγκ, που έφτασε στα νησιά του Ειρηνικού για διευθύνει μια επιχείρηση με φυτείες του ψευτοθεοφοβούμενου ιδιοκτήτη Χόροξ (Χιου Γκραντ). Ο Γιούινγκ γίνεται μάρτυρας του άγριου μαστιγώματος ενός σκλάβου του Χόροξ, του Αούτουα (τον οποίο υποδύεται ο Ντέιβιντ Γκιάζι), ενώ τα βλέμματά τους συναντιούνται και μοιάζουν να έχουν κάποια κοινά. Αργότερα, κατά την επιστροφή του στην πατρίδα, ο νεαρός δικηγόρος βρίσκοντας τον Αούτουα στην καμπίνα του, αναγκάζεται να επιλέξει ανάμεσα στις επαγγελματικές του υποχρεώσεις και τις νέες ηθικές του πεποιθήσεις – μια επιλογή που θα έχει αντίκτυπο αιώνες μετά, με τρόπους που δεν μπορεί να φανταστεί.

«Υπάρχει μια στιγμή όταν ο Αούτουα ζητάει από τον Γιούινγκ να τον βοηθήσει ή να τον σκοτώσει, και το ρίσκο είναι μεγάλο», λέει ο Γκιάζι. Και ο Στέρτζες προσθέτει, «Είναι η πρώτη φορά που ο Γιούινγκ βλέπει τη φρίκη του εμπορίου σκλάβων. Εκείνη ήταν μια εποχή, που ήταν εύκολο για έναν άνδρα όπως αυτός να ενστερνιστεί τις απόψεις τύπων όπως ο Χόροξ, που πίστευαν πως βρίσκονταν στην κορυφή της πολιτισμικής κλίμακας – ταυτόχρονα όμως έχει την εντύπωση πως κάτι πάει πολύ στραβά με όλο αυτό. Και ξαφνικά του παρουσιάζεται η δυνατότητα να κάνει κάτι».

Την ίδια στιγμή ένας συνεπιβάτης του Γιούινγκ, ο κακοήθης και οπορτουνιστής Δρ. Γκους (Τομ Χανκς), ακολουθεί μια πολύ διαφορετική πορεία. Οι υπόλοιποι ρόλοι μοιράζονται ως εξής: Τζιμ Μπρόουντμπεντ είναι ο πραγματιστής καπετάνιος Μολινό· η Σούζαν Σαράντον η καταπιεσμένη αλλά ευερέθιστη σύζυγος του Χόροξ· ο Κίθ Ντέιβιντ ο Μαορί σκλάβος Κουπάκα που υπομένει σιωπηλά· η Χάλι Μπέρι μια σκλάβα Μαορί που εργάζεται στις φυτείες·  ο Χιούγκο Γουίβινγκ είναι ο Χάσκελ Μουρ, πεθερός του Γιούινγκ· και η Ντούνα Μπέι, με δυτικού τύπου ενδυμασία, η Τίλντα, η αγαπημένη σύζυγος του Γιούινγκ.

1936, Σκωτία

Ο Μπεν Γουίσο είναι ο γοητευτικός, τσαχπίνης, ορμητικός και πολύ ταλαντούχος νεαρός συνθέτης Ρόμπερτ Φρόμπισερ. Αποκληρωμένος από τον πατέρα του και βρίσκοντας όλες τις πόρτες κλειστές στην Αγγλία, ο Φρόμπισερ εγκαταλείπει τον εραστή του, Ρούφους Σίξσμιθ (Τζέιμς Ντ’ Άρσι) και προσπαθεί να φτιάξει τη φήμη του με τους δικούς του κανόνες. Μαθητεύει δίπλα στον Βιβιάν Άιρς (Τζιμ Μπρόουντμπεντ), έναν διάσημο συνθέτη που όμως έχει περάσει η εποχή του, ενώ σχεδιάζει να γράψει το αριστούργημά του: μια συμφωνία που θα ονομάσει “The Cloud Atlas Sextet”. Στο μεταξύ διατηρεί επαφή με τον αγαπημένο του Σίξμιθ μέσω επιστολών, και ονειρεύεται μια θριαμβευτική επιστροφή. Ο Φρόμπισερ όμως υποτιμά τη δύναμη του Άιρς, μέχρι που τα πράγματα παίρνουν μια απρόβλεπτη τροπή.

«Ο Φρόμπισερ είναι νέος, γεμάτος ιδέες και δημιουργική ενέργεια, και νομίζει ότι χειρίζεται τον Άιρς – ίσως όμως στην πραγματικότητα ο Άιρς χειρίζεται εκείνον», υπαινίσσεται ο Γουίσο. «Καταλήγει σε μια πάλη για τη μουσική: ο Φρόμπισερ παλεύει για την αναγνώριση, ο Άιρς για να διατηρήσει τη φήμη του».

Οι ηθοποιοί που παίζουν τους συμπληρωματικούς ρόλους είναι η Χάλι Μπέρι ως Ιοκάστη, η στωική γυναίκα του Άιρς, ο Χιούγκο Γουίβινγκ ως Ταντέους Κέσερλινγκ, ένας φίλος του Άιρς που κρατά ένα δυσάρεστο μυστικό, ο Χιου Γκραντ ως ένας κυριλέ ξενοδόχος που εμποδίζει τον Φρόμπισερ και τον Σίξσμιθ να αποχωριστούν ειρηνικά, και ο Τομ Χανκς ως άπληστος διευθυντής ενός ελεεινού πανδοχείου.

1973, Σαν Φρανσίσκο

Η Χάλι Μπέρι πρωταγωνιστεί το 1973 ως δημοσιογράφος. Η Λουίζα Ρέι αποκαλύπτει την εταιρική διαφθορά σε μια εγκατάσταση πυρηνικής ενέργειας, που θα μπορούσε να επηρεάσει τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων και θέτει τη δική της σε κίνδυνο, λόγω του διπρόσωπου προέδρου της Λόιντ Χουκς, που τον ερμηνεύει ο Χιου Γκραντ. Με το μέρος της τίθενται ένας μεσήλικας φυσικός (Τζέιμς Ντ’ Άρσι), καθώς και ένας υπάλληλος της εγκατάστασης, ο Άιζακ Σακς (Τομ Χανκς) που νιώθει αμέσως μια μεγάλη οικειότητα προς τη Λουίζα και την ακατανίκητη επιθυμία να τη βοηθήσει.

«Η Λουίζα βρίσκεται σ’ ένα σταυροδρόμι», εξηγεί η Μπέρι. «Ως δημοσιογράφος αισθάνεται ότι δεν έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες του επαγγέλματός της – και τώρα η μεγάλη ευκαιρία βρίσκεται μέσα στα χέρια της: η δυνατότητα να ρισκάρει και να κάνει κάτι πραγματικά σημαντικό. Στην πραγματικότητα δεν ξέρει πόσο σκληρή ως χαρακτήρας είναι ή κατά πόσο θα μπορέσει να αντεπεξέλθει, όμως από τη στιγμή που παίρνει την απόφαση, θα κάνει πράγματα που ποτέ δεν φανταζόταν». Όταν η Λουίζα γίνεται στόχος του εκτελεστή Μπιλ Σμόουκ (Χιούγκο Γουίβινγκ), που δουλεύει για τον Λόιντ Χουκς, αναγκάζεται να καταφύγει στη βοήθεια του Νάπιερ (Κιθ Ντέιβιντ), ενός άντρα που εργάζεται μεν για τον Χουκς, αλλά έχει πια βαρεθεί να δέχεται τις διαταγές του.

Σ’ αυτό το σημείο του χρονοδιαγράμματος, εμφανίζονται επίσης: η κινέζα ηθοποιός Σουν Ζου, ως ένας άντρας που εργάζεται σε ξενοδοχείο· η κορεατικής καταγωγής Ντούνα Μπέι στο ρόλο μιας λατινοαμερικάνας (για τον οποίο η Μπέι, που ήδη τελειοποιούσε τα αγγλικά της για τους άλλους ρόλους, χρειάστηκε να μάθει ισπανικά)· ο Ντέιβιντ Γκιάζι στο ρόλο του πατέρα της Λουίζα, του Λέστερ, ενός φημισμένου πολεμικού ανταποκριτή, που υπήρξε η έμπνευσή της· και ο Μπεν Γουίσο ως δηκτικός υπάλληλος σε δισκοπωλείο, που δεν μπορεί να βγάλει μια μελωδία του ’30 από το μυαλό του.

 2012, Αγγλία

Ο Τζιμ Μπρόουντμπεντ επιστρέφει με τη μορφή ενός μικρού εκδότη, του Τίμοθι Κάβεντις, που για μεγάλη του χαρά αρχίζει να βγάζει ένα σωρό λεφτά όταν το τελευταίο βιβλίο που εκδίδει – μια ματαιόδοξη βιογραφία του τραμπούκου Ντέρμοτ Χόγκινς (που τον υποδύεται με τραχιά ιρλανδική προφορά ο Τομ Χανκς) – σπάει τα ταμεία. Δυστυχώς, η αναπάντεχη τύχη του ελκύει τους πιστωτές του, κάποιοι από τους οποίους γυρεύουν κάτι περισσότερο από χρήματα. Ο Μπρόουνμπεντ σχολιάζει, «Ο Κάβεντις το σκάει μέχρι να βρει ένα μέρος που θεωρεί ασφαλές – το οποίο όμως αποδεικνύεται τόσο ασφαλές, που στο τέλος δεν μπορεί να βγει από εκεί. Κι έτσι, αυτή γίνεται μια ιστορία απόδρασης, όπου ο καημένος ο Κάβεντις πρέπει να βρει έναν τρόπο να σώσει τον εαυτό του».

Ο Χιου Γκραντ κάνει αυτή τη φορά τον εκδικητικό αδελφό του, τον Ντένχολμ, ενώ ο Μπεν Γουίσο είναι η άπιστη γυναίκα του, η Ζορζέτ. Ο Χιούγκο Γουίβινγκ επίσης εμφανίζεται ως η τυραννική νοσοκόμα Νόουκς, με την οποία ο Κάβεντις μάχεται, προσφέροντας έτσι μια απελευθερωτική δόση κωμωδίας. Η Σούζαν Σαράντον υποδύεται τη χαμένη αγάπη του Κάβεντις, ο Στέρτζες ένα ζωηρό σκωτσέζο ποδοσφαιρόφιλο, ο Ντ’ Άρσι έναν νοσοκόμο, και η Μπέρι μια γυναίκα που τραβάει την προσοχή του συγγραφέα Ντέρμοτ Χόγκινς.

«Ο ρόλος της νοσοκόμας Νόουκς ήταν η μεγαλύτερη πρόσκληση μεταξύ όλων των άλλων, αλλά και η μεγαλύτερη διασκέδαση», εξομολογείται ο Γουίβινγκ. «Είναι μια φρικτή μέγαιρα, που μισεί τα μέλη του οίκου και τους φέρεται σα να ήταν παιδιά – στην πραγματικότητα όμως, είναι η ίδια που έχει πεθάνει μέσα της. Βρίσκεται στο ίδρυμα πολλά χρόνια, και είναι σαν αυτό να έχει εισχωρήσει στο μεδούλι της».

2144, Νέα Σεούλ

Σ’ αυτή την ιστορία, η Ντούνα Μπέι αναλαμβάνει τον κεντρικό ρόλο της γενετικά τροποποιημένης Σόνμι-451, ώστε να περάσει τη σύντομη ύπαρξή της ως δουλική υπηρέτρια σε εστιατόριο, σε μια απαίσια και απολυταρχική κοινωνία που χτίστηκε πάνω στα χαλάσματα της πλημμυρισμένης Σεούλ. Ενθαρρυμένη από την αδελφή της Γιούνα-939 (Σουν Ζου), η Σόνμι τρέφει απαγορευμένες σκέψεις ανεξαρτησίας, και σύντομα παίρνει ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Με τη βοήθεια του επαναστάτη Χάι-Τζου Τσανγκ (Τζιμ Στέρτζες), η Σόνμι κάνει τα πρώτα θαρραλέα και επικίνδυνα βήματα προς μια μακρινή ανταρσία.

«Η Γιούνα και η Σόνμι δεν ήταν ευχαριστημένες με τη ζωή τους. Είχαν το δικό τους τρόπο σκέψης και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα πράγματα δε χρειάζεται να είναι μόνο κατά ένα συγκεκριμένο τρόπο. Αναζητούν την ελευθερία», εξηγεί η κινέζα ηθοποιός Ζου, που με το “Cloud Atlas” κάνει το ντεμπούτο της σε δυτική ταινία – όπως και η Μπέι: «Η Γιούνα ξυπνάει την περιέργεια της Σόνμι για τον υπόλοιπο κόσμο. Αφυπνίζει τη Σόνμι ώστε να μπορεί να σκέφτεται από μόνη της· είναι όμως ο Τσανγκ ο πρώτος καθαρόαιμος που της φέρεται ευγενικά και της δείχνει πως μπορεί να υποστηρίζει τον εαυτό της με αξιοπρέπεια».

Οι καταπιεστές αυτής της κοινωνίας είναι ο Χιου Γκραντ ως Σιρ Ρι, ο διευθυντής του εστιατορίου που επεκτείνει την εξουσία του κι εκτός εργασίας, και ο Χιούγκο Γουίβινγκ ως ο γραφειοκράτης υποστηρικτής του status quo, Σύμβουλος Μέφι. Η Χάλι Μπέρι και η Σούζαν Σαράντον αναλαμβάνουν αντρικούς ρόλους: του Όβιντ, ενός γιατρού που βγάζει το κολάρο από την Σόνμι, και του Γιουσούφ Σουλεϊμάν, ενός επιστήμονα που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των κατασκευαστών. Επίσης, ο Κιθ Ντέιβιντ είναι ο αρχηγός του επαναστατικού κινήματος, ο Αν-ΚορΑπις. Ο Τομ Χανκς εμφανίζεται ως ηθοποιός σε μια ταινία γύρω από τη ζωή του Κάβεντις, που εμπνέει τη Σόνμι, ο Τζιμ Μπρόουντμπεντ είναι ένας Κορεάτης μουσικός και ο Τζέιμς Ντ’ Άρσι είναι ο αρχειοθέτης της κυβέρνησης, με στόχο την καταγραφή των ομολογιών.

Μετά την Πτώση, 2321 και 2346, Χαβάη

Η τελευταία εμφάνιση του Χανκς είναι στο ρόλο του κατεστραμμένου αλλά αξιοπρεπούς βοσκού Ζάκρι. Ανήκει σε μια φιλειρηνική φυλή η οποία επιβίωσε από τον παγκόσμιο κατακλυσμό, που βύθισε την ανθρωπότητα σε έναν πρωτόγονο τρόπο ζωής. Ανάμεσα στα απομεινάρια του πολιτιστικού παρελθόντος είναι μια εικόνα της Σόνμι, που έχει το ανάστημα μιας θεάς, και τα λόγια της οποίας αναφέρονται από την  Σούζαν Σαράντον, την ιέρεια του χωριού.

Για τον φουτουριστικό κόσμο αυτό, ο Μίτσελ φαντάστηκε μια διάλεκτο χωρίς στολίδια και σύντομη στην επικοινωνία. Οι σκηνοθέτες κράτησαν τη γλώσσα αυτή και δούλεψαν με τους ηθοποιούς στο Λος Άντζελες κάνοντας ηχογραφήσεις σε στούντιο, πριν τα γυρίσματα, για να είναι σίγουροι ότι θα μπορούσε να μεταφερθεί ο διάλογος στη μεγάλη οθόνη.

«Αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε μια γλώσσα που αποτελείτο από ‘ξεγυμνωμένα’ Αγγλικά, διαλέγοντας τις απλούστερες λέξεις για να μεταδώσουμε τα συναισθήματα» λέει η Χάλι Μπέρι – Μέρονιμ, η απεσταλμένη μια προχωρημένης ανθρώπινης κοινότητας που λέγεται Prescients. «Υιοθετώντας το γλωσσικό αυτό κατασκεύασμα για να κερδίσει την εμπιστοσύνη του Ζάκρι, η Μέρονιμ ζητάει τη βοήθειά του για να εντοπίσει κάτι που χρειάζεται απεγνωσμένα. Για να τη βοηθήσει όμως, ο Ζάκρι δε θα βάλει μόνο τη ζωή του σε κίνδυνο και να αρνηθεί όλα όσα πιστεύει, αλλά και να δαμάσει τις αμφιβολίες μέσα του που του μιλάνε με τη χλευαστική φωνή του χαρακτήρα του Χιούγκο Γουίβινγκ, του Ολντ Τζόρτζι.

Η Σουν Ζου εμφανίζεται ως αδελφή του Ζάκρι, ο Τζιμ Στέρτζες ως γαμπρός του και ο Μπεν Γουίσο ως ένας από τη φυλή. Ο Χιου Γκραντ κάνει την πιο εντυπωσιακή ‘κακή’ εμφάνιση ως Αρχηγός Κόνα, ο ηγέτης μια ομάδας επιδρομέων και κανίβαλων πολεμιστών, ενώ οι Ντέιβιντ, Γκιάζι και Μπρόουντμπεντ ανήκουν στους πεφωτισμένους Prescients.

Σχολιάζοντας το πώς ο κύκλος ζωής των ρόλων φτάνουν σ’ αυτό το σημείο στο ναδίρ, ο Γκραντ παρατηρεί: «Είναι ξεκάθαρο εδώ ότι οι ψυχές έχουν τη δυνατότητα να βελτιωθούν – και μερικές πράγματι το κάνουν, σε μεγάλο βαθμό· άλλες πάλι όχι: δεν καλυτερεύουν ποτέ. Μόνο χειροτερεύουν. Τα πάντα όμως τελικά καταλήγουν στην ελεύθερη βούληση και τις επιλογές που τελικά κάνουμε».

cinepivates

Συντακτική ομάδα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *