Τα σύννεφα του Σιλς Μαρία (Clouds of Sils Maria)

Άλλη μία κριτική στο Χόλιγουντ, μετά το Birdman και το Maps to the Stars του Κρόνενμπεργκ.

Η Μαρία, διάσημη ηθοποιός, πηγαίνει στις Άλπεις σε μία τιμητική εκδήλωση για τον σκηνοθέτη που την ανέδειξε. Στον δρόμο μαθαίνει ότι ο σκηνοθέτης αυτός είναι νεκρός και ότι η εκδήλωση μετατρέπεται σε εκδήλωση στη μνήμη του. Η νεαρή βοηθός της ηθοποιού την πιέζει να δεχθεί την πρόταση ενός νεαρού σκηνοθέτη να παίξει ξανά στο θεατρικό που την είχε κάνει διάσημο, μόνο που αυτή τη φορά καλείται να ερμηνεύσει έναν άλλο ρόλο: εκείνο μιας μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκας. Η ηθοποιός καλείται να ανταπεξέλθει σε συναισθήματα, την αίσθηση ότι ο χρόνος περνάει, καθώς και τη νεαρή συμπρωταγωνίστριά της.

Αν και η ταινία του Ολιβιέ Ασάγιας αποτελεί μία αρκετά εύστοχη κριτική στον κόσμο του θεάματος δεν στέκεται εκεί. Ναι, υπάρχει κριτική της γενιάς του Διαδικτύου (με σκηνές όπου αυτά που συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή εμφανίζονται αυτομάτως στο Internet), καθώς και της ολοένα και αυξανόμενης εμμονής με τα blockbuster και τους σούπερ ήρωες (ο χαρακτήρας της Ζιλιέτ Μπινός έχει ήδη ερμηνεύσει έναν σούπερ ήρωα, ενώ στη διάρκεια της ταινίας βλέπουμε και τη νεαρή αντίζηλο να ερμηνεύει άλλον ένα), αλλά το Clouds of Sils Maria στέκεται στα συναισθήματα.

Στο πως ένας ρόλος μπορεί να απορροφήσει έναν ηθοποιό, στο πώς οι γραμμές μπορούν να γίνουν δυσδιάκριτες ανάμεσα σε πραγματικό και φανταστικό και φυσικά στον χρόνο. Κυρίως στον χρόνο. Στον χρόνο που χρειάζεται για να δεις το φίδι από σύννεφα στο Σιλς Μαρία (από εκεί προέρχεται και ο τίτλος της ταινίας), στον χρόνο που περνάει ανάμεσα στο τότε που ήσουν νέος –και ανερχόμενος- και στο σήμερα που είσαι απλώς κάτι που έχει περάσει. Αυτός ο χρόνος έχει τη σημασία του και στην αναφορά στο Διαδίκτυο. Όσο περιμένεις για τα πράγματα, αυτά σε προσπερνούν με την ταχύτητα μερικών εκατοντάδων χιλιάδων byte.

Το αδύναμο στοιχείο της ταινίας είναι ότι χωρίζεται σε τμήματα και ουσιαστικά σε δύο ή τρεις ταινίες. Υπάρχει η πρώτη που επικεντρώνεται στο ταξίδι της Μαρία στις Άλπεις και στις επιλογές που καλείται να κάνει σε σχέση με το θεατρικό, η δεύτερη που επικεντρώνεται στη σχέση της Μαρία με την βοηθό της και στις πρόβες και η τρίτη που έχει ως επίκεντρο τις τελευταίες πρόβες για τη θεατρική παράσταση. Κάθε τμήμα έχει διαφορετικό κέντρο βάρους και έτσι δημιουργείται ένα άνισο αποτέλεσμα. Σαφώς καλύτερα είναι τα δύο πρώτα μέρη, με την νεαρή Κίρστεν Στούαρτ να δίνει μία πολύ καλή ερμηνεία, ζεστή, αφήνοντας στην άκρη το μερικές φορές μπλαζέ ύφος της. Δικαίως απέσπασε και Σεζάρ Β’ Γυναικείου Ρόλου και στην ταινία κλέβει την παράσταση. Όσο για τη Ζυλιέτ Μπινός, δίνει μια απολύτως ισορροπημένη ερμηνεία στον ρόλο μιας γυναίκας που καλείται να συμβιβάσει την ιδέα της για το χτες με εκείνη για το σήμερα.

Ίσως λίγο αμήχανη να παραμένει η εξέλιξη της σχέσης της Μαρία με τη νεαρή βοηθό της, ενώ το τρίτο μέρος διαθέτει αρκετές σκηνές που αποσπούν τον θεατή από το κεντρικό θέμα (όπως η απόπειρα αυτοκτονίας μιας διάσημης καλλιτέχνιδος και ο τρόπος που εμπλέκεται σε αυτή την ιστορία η νεαρή συμπρωταγωνίστρια της Μαρία).

Δεν βοηθά, βέβαια, και το μοντάζ που σε ορισμένες περιπτώσεις εντείνει την αποσπασματικότητα των διαφόρων επεισοδίων.

Τελικά να τη δω;

Όμορφες εικόνες, μία ισορροπημένη ερμηνεία από τη Μπινός και μία Κρίστεν Στούαρτ που κλέβει την παράσταση σε αυτή την ταινία – κριτική στο Χόλιγουντ. Ενδιαφέρουσα πρόταση.