Ποιος είναι ο Honinbo Shusaku, τι είναι το παιχνίδι Go και που το είδαμε

185 χρόνια από τη γέννηση του Honinbo Shusaku:

Με την Google σήμερα να τιμά τη μνήμη του Honinbo Shusaku, που θεωρείται από τους καλύτερους παίχτες του Go, τα βλέμματα στρέφονται στο ιδιαίτερο ασιατικό επιτραπέζιο παιχνίδι στρατηγικής. Τι είναι όμως αυτό το όχι και τόσο γνωστό στη χώρα μας παιχνίδι; Η ιστορία του παιχνιδιού πάει πάνω από 2500 χρόνια πίσω στην Άπω Ανατολή, ενώ ο Honinbo Shusaku (1829-1862) έχει το μοναδικό γνωστό σερί ρεκόρ 19 νικών.

Το παιχνίδι για όσους δε το γνωρίζουν, μοιάζει περισσότερο με ένα περίεργο ψηφιδωτό παρά με σπαζοκεφαλιά και όμως παρά τους αλποϊκούς του κανόνες εμπερικλύει αρκετή σκέψη, μπόλικη στρατηγική διασποράς και τοποθέτησης, μέχρι και ανώτερα μαθηματικά. Ο σκοπός του είναι ο κάθε παίχτης να τοποθετήσει στις τέμνουσες διασταυρώσεις του πίνακα τα βότσαλα (άσπρα ή μαύρα πούλια) προσπαθώντας να περικυκλώσουν το ταμπλώ και τα πούλια του αντιπάλου. Ο επίσημος πίνακας είναι 19 x 19, ενώ υπάρχουν πιο απλοϊκοί με 9 ή 13 τέμνουσες.

Εάν δεν είχατε την τύχη να παίξετε το συγκεκριμένο παιχνίδι ο πιο πιθανός τρόπος να το συναντήσετε είναι μέσα από τις ταινίες. To Go έχει άπειρες κινηματογραφικές αναφορές άμεσες και έμμεσες. Ας δούμε που μπορεί να το έχει πάρει το μάτι σας:

π –Pi (Ντάρεν Αρονόφσκι, 1998): O  κεντρικός χαρακτήρας (Sean Gullette) επισκέπτεται τον μέντορα του (Mark Margolis) και φιλοσοφώντας γύρω από τα μαθηματικά και τα περίφημα «patterns» με τα οποία έχει εμμονή, συνεχίζουν επί τρεις σκηνές την παρτίδα τους Go, μέχρι που σχηματίζεται το σπιράλ στοιχειωτικό μοτίβο της «σπείρας». Οκ, «mathematics is the lang’ of nature». Αναλύοντας τη θεωρία του ο Max λέει στον μέντορα φίλο του «Όσο προχωρά η παρτίδα Go οι πιθανές κινήσεις γίνονται όλο και λιγότερες, σαν να παίρνει σιγά σιγά το ταμπλώ τον έλεγχο και ακόμα κι αν δεν είμαστε συνειδητοποιημένοι αρκετά για να το αντιληφθούμε, υπάρχει ένα μοτίβο κάτω από την επιφάνεια κάθε παρτίδας Go».

Α BeautifulMind (2001):  Άλλη μια ταινία που σχετίζεται με τα μαθηματικά. Ο Russell Crowe σε έναν από τους καλύτερους ρόλους του ενσαρκώνει τον τιμημένο με Νόμπελ καθηγητή Nash, από τα παλαιά μέλη της αμερικάνικης Go κοινότητας. Η πρώτη σκηνή στην αρχή της ταινίας δείχνει την παρτίδα του με άλλον έναν (όπως αποδεικνύεται) αντίπαλο τον Martin Hansen (Josh Lucas), υπο τους ήχους του κομματιού ‘Α GameofGo’ μέχρι που ένα μεγάλο μέρος από τα πούλια του συλλαμβάνεται από τον αντίπαλο και αυτός πετά εκνευρισμένος το ταμπλώ κατηγορώντας για ‘ζαβολιά’ θεωρώντας ότι το παιχνίδι του ήταν αλάνθαστο. Προς το κλείσιμο της ταινίας ο Hansen όμως θα ξαναπροσκαλέσει σε παιχνίδι τον Nash.

Στο γαλλικό LaDiagonaleduFou (Dangerous Moves, 1984) ο Michel Piccoli ενσαρκώνει τον σκακιστή Akiva Liebskind, που αρέσκεται να παίζει Go με τη σύζυγο του για διάλειμμα, περισσότερο σαν να βάζουν τυχαία βότσαλα στο ταμπλώ συζητώντας παράλληλα. Στο SleepingBeauty (2011) ένας αυστραλός λέκτορας ενσωματώνει στη διδασκαλία του το Go και τον Honinbo Shusaku, προβάλλοντας το διάγραμμα των κινήσεων 129 και 130 από ένα γνωστό του παιχνίδι και λέγοντας την ατάκα με λογοπαίγνιο «Let’sgetGo–ing». Από την άλλη, στο PillowBook του 1996 ένας άντρας πίνει μέχρι θανάτου, τοποθετώντας το ποτήρι του ουίσκι και μερικά χάπια σε ένα πίνακα Go, σε μια σκηνή αντίστροφης φιλοσοφίας χλεβασμού της ζωής. Go και φιλοσοφία δείχνει το theInternational (2009) του Clive Owen και της Naomi Watts. Ο τραπεζίτης (Ulrich Thomsen) παίζει μια παρτίδα με το μικρό γιο του στην εντυπωσιακή έπαυλη τους σε μια ελβετική βουνοπλαγιά. Ο πατέρας ρωτά τον γιο τι θα έκανε εάν βρεθεί στη δύσκολη κατάσταση να έχει προχωρήσει πολύ βαθιά χωρίς δυνατότητα να βγει. Ο γιος απαντά ότι θα προχωρούσε πιο βαθιά.

 Σε μικρότερες εμφανίσεις το Go παρουσιάζεται, μεταξύ πολλών άλλων, στο 1941 του Σπίλμπεργκ, όπου παίζει το πλήρωμα του ιαπωνικού υποβρύχιου, στο Videodrome(1983) M.Butterfly (1993) του Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ, στο Μικρό Βούδα του Μπερτολούτσι, στον Τίγρη και Δράκο (2000) του Ανγκ Λι, Restless (1998), HeavenKnows, Mr.Allison (1957).