Η έρευνα στην οθόνη – Επιστήμες της ζωής στο Goethe

Ένα πρόγραμμα με ταινίες μικρού μήκους για έρευνες και ερευνητές πραγματοποιείται στο ινστιντούτο, αύριο Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου, σε συνεργασία με την Εταιρεία Max Planck για την Προώθηση των Επιστημών και το Κέντρο Κοινωνίας, Επιστήμης και Τέχνης – caid, Αθήνα.

Σας ενδιαφέρει η επιστήμη; Η σειρά ταινιών «Max Planck Cinema» σας παρουσιάζει προγράμματα από την πρώτη γραμμή της βασικής έρευνας – εδώ κατά το μεγαλύτερο μέρος της Βιολογίας – παραστατικά και κατανοητά για τον καθένα! Έτσι, τα εννέα φιλμάκια που θα παρουσιαστούν τώρα στην Αθήνα, απευθύνονται σε όλους – μαθητές, σπουδαστές, εκπαιδευτικούς, σημερινούς κι αυριανούς ερευνητές, σε όσους είναι περίεργοι και θέλουν να ρίξουν μια ματιά στο μέλλον

Καλεσμένοι από Γερμανία:
Dr. Aaron Lindner, Τμήμα Επιστημονικής και Εταιρικής Επικοινωνίας
Max-Planck-Gesellschaft, υπεύθυνος της σειρά «Max Planck Cinema»
Eva Keilhauer, υποψήφια διδάκτωρ στο Max-Planck-Institut για Βιοχημεία, Martinsried/München

Πρόγραμμα:

20:00 Εισαγωγή: Dr. Aaron Lindner

Πρωτεομική, Max-Planck-Institut για Βιοχημεία
«Βιβλιοθήκη πρωτεϊνών» (8:55)
Ένα ανθρώπινο κύτταρο παράγει περίπου 12.000 διαφορετικές πρωτεΐνες. Στο σώμα μας υπάρχουν περίπου 120.000 παραλλαγές πρωτεϊνών. Ο Matthias Mann έχει θέσει ως στόχο του να κατασκευάσει στο εργαστήριο το σύνολο των πρωτεϊνών του ανθρώπου. Διόλου εύκολο εγχείρημα, διότι οι πρωτεΐνες, σε αντίθεση με τα γονίδια είναι εξαιρετικά ευμετάβλητες.

Η Eva Keilhauer, υποψήφια διδάκτωρ στο εργαστήριο του πολυβραβευμένου Καθηγητή Matthias Mann, μιλάει για τη σημασία και το σκοπό του συγκεκριμένου εγχειρήματος.

Διαμόρφωση πρωτεϊνών , Max-Planck-Institut για Βιοχημεία
«Βοηθοί διαμόρφωσης στο κύτταρο» (9:11)
Καμιά φορά η δραστηριότητα στο κύτταρο μοιάζει με το πλάσιμο κουλουριών. Για να μπορέσει μια πρωτεΐνη να λειτουργήσει όπως χρειάζεται, πρέπει η αλυσίδα των αμινοξέων της να διαμορφωθεί σωστά στο χώρο. Ο Franz-Ulrich Hartl ερευνά το πώς οι σαπερόνες λειτουργούν ως συνοδοί (νταντάδες) αναδίπλωσης των πρωτεϊνών

Επιγενετική, Max-Planck-Institut για Ανοσοβιολογία και Επιγενετική
Επιγενετική «Η τέχνη του πακεταρίσματος στο κύτταρο» (8:08)
Το περιβάλλον μπορεί να επιδράσει στις μεθυλικές προσαρτήσεις των ιστόνων στα χρωμοσώματα. Οι τροποποιήσεις αυτές επηρεάζουν και το βαθμό πακεταρίσματος του DNA – κι αυτός είναι που καθορίζει αν ένα συγκεκριμένο γονίδιο μπορεί να εκφραστεί ή όχι. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το περιβάλλον μπορεί να καθορίσει για γενιές τις ιδιότητες ενός οργανισμού. Ο Thomas Jenuwein ερευνά πώς οι μεθυλικές ομάδες προσκολλώνται στις ιστόνες.

(Σύντομο διάλειμμα)

21:15 Συνέχεια:

Πλαστικότητα των συνάψεων, Max-Planck-Institut για Νευροβιολογία
«Πώς εκπέμπουν οι συνάψεις» (8:01)
Οι λειτουργίες της μάθησης και της μνήμης αφήνουν στον εγκέφαλο ορατά από ανατομική άποψη ίχνη. Ο Tobias Bonhoeffer ήταν ο πρώτος που τα παρατήρησε. Μαζί με την ομάδα του ερευνά τα σημεία επαφής μεταξύ των νευρικών κυττάρων, των λεγόμενων δενδριτικών, με τις συνάψεις τους. Οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι κατά τη μάθηση δημιουργούνται κάποιες δενδριτικές απολήξεις ενώ άλλες εξαφανίζονται.

Οπτογενετική, Max Planck Institut για Βιοφυσική
«Το φως … χτυπάει στα νεύρα» (10:12)
Μπορούμε να ενεργοποιήσουμε και να απενεργοποιήσουμε νευρικά κύτταρα και μύες μόνο με το φως; Με τη νέα τεχνική της οπτογενετικής αυτό καθίσταται εφικτό. Ο Ernst Bamberg εξελίσσει αυτήν τη μέθοδο και ελπίζει σε καινοτόμες εφαρμογές στην έρευνα και πιθανόν και στην ιατρική.

Οργανίδια κυττάρων, Max-Planck-Institut για Φυσιολογία των Φυτών
«Γονίδια σε μετανάστευση» (7:37)
Το κληρονομικό υλικό στα κύτταρα δεν υπάρχει μόνον στον πυρήνα του κυττάρου, αλλά και στους χλωροπλάστες και στα μιτοχόνδρια. Κι απ΄ ό,τι φαίνεται ανάμεσά τους υπάρχει έντονη ανταλλαγή γονιδίων. Ο Ralph Bock ερευνά το πώς τα γονίδια από τους χλωροπλάστες μπορούν να μεταναστεύσουν στον πυρήνα του κυττάρου, κάνοντας στο εργαστήριο προσομοίωση της εξέλιξης.

Ανθοφορία, Max-Planck-Institut για την Έρευνα της Γενετικής Βελτίωσης των Φυτών Pflanzenzüchtungsforschung
«Σωστό timing» (10:12)
Πώς άραγε ξέρουν τα φυτά ότι ήρθε η ώρα της ανθοφορίας; Ο George Coupland αποκωδικοποιεί τους υπάρχοντες μηχανισμούς στο φυτό και ελπίζει ότι μια μέρα θα τους καταστήσει χρήσιμους στη γεωργία.

Κυψέλες καυσίμων, Max-Planck-Institut για τη Δυναμική πολύπλοκων τεχνικών συστημάτων
«Ρυθμίζοντας την κυψέλη καυσίμων» (9:45)
Η κυψέλη καυσίμου μπορεί να παράγει ηλεκτρική ενέργεια, φιλική προς το κλίμα, κυρίως όταν λειτουργεί με υδρογόνο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως είναι η βιομάζα. Ο Kai Sundmacher επιδιώκει να ελέγξει τη λειτουργία της έτσι ώστε να μπορέσει να δουλέψει ιδανικά με καύσιμο υλικό από υπολείμματα βιομηχανιών επεξεργασίας ξύλου ή άχυρα.

Βιοϋλικά, Max Planck Institut για Έρευνα Κολλοειδών και Διεπιφανειών
«Πατέντες της φύσης» (8:36)
Το περικάρπιο κάποιων φυτών αποτελεί φαινόμενο: Χωρίς ενέργεια ανοίγει όταν βρέχει και κλείνει όταν σταματήσει η βροχή. Οι κινήσεις του αυτές καθίστανται εφικτές μέσω ενός πολύπλοκου αρχιτεκτονικού ντιζάιν. Ο Peter Fratzl επιδιώκει να κατανοήσει αυτές τις σχεδιαστικές αρχές της φύσης και να τις χρησιμοποιήσει σε τεχνικές εφαρμογές.

Έρευνα/Φιλμ:
26/02/2015, 20:00
Goethe-Institut Athen
Ομήρου 14–16, Αθήνα
Είσοδος ελεύθερη
Γλώσσα των ταινιών: Αγγλικά με ελληνικούς υπότιτλους
Γλώσσα των ομιλιών: Γερμανικά με ελληνική μετάφραση
Τηλ.: +30 2103661000 και +30 210 8945945