Οταν η ελληνική μουσική «πηγαίνει» σινεμά…
Νωρίς θυμήθηκα να φτιάξω το «σίκουελ» των μουσικών που έντυσαν ταινίες, τόσο του ξένου, όσο και του ελληνικού κινηματογράφου. Κάλλιο αργά παρά ποτέ λέει ο σοφός λαός. Κι αφού τότε στάθηκα κυρίως στον ξένο, τώρα αποτίω φόρο τιμής στην μουσική του ελληνικού κινηματογράφου.
Οι δικοί μας δημιουργοί σίγουρα δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τους διεθνείς. Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Λοΐζος, Σαββόπουλος, Μαρκόπουλος, Καραΐνδρου, ιερά τέρατα της ελληνικής μουσικής, έδωσαν τις πολύτιμες συνθέσεις τους σε ελληνικές ταινίες.
Τι να πει κανείς για τον μεγάλο Μάνο Χατζιδάκι, η μουσική επένδυση του οποίου στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή» και ειδικότερα το τραγούδι «Τα παιδιά του Πειραιά» χάρισε Οσκαρ Τραγουδιού στην χώρα μας το 1960. Το 1946 έκανε την πρώτη του εργασία για τον κινηματογράφο, στην ταινία Αδούλωτοι Σκλάβοι και στα επόμενα χρόνια συνθέτει μουσική για πολλές ελληνικές ή ξένες ταινίες. Ειδικά για τη μουσική της ταινίας «Το ποτάμι» (1959) θα κερδίσει το μουσικό βραβείο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει συνθέσει τον ίσως πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το συρτάκι για τον «Ζορμπά» το 1964, βασισμένο σε παραδοσιακή κρητική μουσική, ενώ έχει γράψει μουσική για γνωστές ταινίες, όπως Ζ (1969) και το Σέρπικο (1973). Ενα από τα πιο αγαπημένα τραγούδια του, το «Βρέχει στην φτωχογειτονιά» από την δωρική φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση, ακούγεται σε μία από τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές της ταινίας «Συνοικία το Ονειρο» με τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Εκτός από τις προαναφερθείσες, ο Θεοδωράκης έντυσε μουσικά τις ταινίες Ιφιγένεια, Ηλέκτρα, Το μπλόκο, Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά, Σουτιέσκα (Τίτο), Μπιριμπί, Φαίδρα, Κατάσταση πολιορκίας, Actas de Marusia.
Ποιος δεν έχει χορέψει, ανατριχιάσει, συγκινηθεί και ανατρέξει στην μνήμη του το πιο αγαπημένο ζεϊμπέκικο που έχει γραφτεί στην Ελλάδα. Μάνος Λοΐζος και το «Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας» στην ταινία του Αλέξη Δαμιανού «Ευδοκία» (1970), η οποία προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 21 Σεπτεμβρίου 1971. Χαρακτηριστική η σκηνή με τον φαντάρο που το χορεύει κρατώντας με τα δόντια του ένα τραπέζι. Η ταινία απέσπασε βραβείο α’ γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ωστόσο η έγινε γνωστή για το μουσικό θέμα της, το ζεϊμπέκικο. Ο Μάνος Λοΐζος συνέθεσε μουσική και για τις ταινίες Μπετόβεν και μπουζούκι (1965), Τρούμπα 67 (1967), Το λεβεντόπαιδο (1969), Στον ίλιγγο της ζωής (1969), Love above all / Η πρόκληση (1970).
«Μάνα μου ολα περνούνε και ολα γίνονται ξανά, όμως τούτη η θητεία δεν σταματάει πουθενά». Η ταινία: Happy Day του Παντελή Βούλγαρη. Την μουσική υπογράφει ο μοναδικός Διονύσης Σαββόπουλος, κάνοντας την μουσική του εμφάνιση στην ταινία του Βούλγαρη, το 1976. Στην ερμηνεία του τραγουδιού «Λαϊκός τραγουδιστής», ο Μιχάλης Μενιδιάτης.
Ενα από τα πιο γνωστά τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου, το «Ζαβαρακατρανέμια», ένα τραγούδι που δημιούργησε απορίες ως προς την σημασία της λέξης, αλλά και του γενικότερου νοήματός του ακούγεται στην κινηματογραφική ταινία «Επιχείρησις Απόλλων», μία ελληνο-σουηδική συμπαραγωγή σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σκαλενάκη. Το ερμηνεύει ο ίδιος ο Γιάννης Μαρκόπουλος.
Ο συνθέτης του «Χρονικού» και του «Θεσσαλικού Κύκλου», με το τεράστιο μουσικό έργο έχει χαρίσει κι αυτός με την σειρά του συνθέσεις σε ταινίες του Κούνδουρου, του Ντασέν, του Κοσμάτου, του Μανουσάκη, του Σκαλενάκη, του Γρηγορίου και άλλων.
Οι ταινίες που έχουν «ντυθεί» μουσικά από τον Γιάννη Μαρκόπουλο είναι «Το φυλαχτό της μάνας», «Λόρδος Μπάυρον», «Τα χρόνια της θύελλας», «Κραυγή Γυναικών», «Βορτεξ (Το πρόσωπο της Μέδουσας)», «Επιχείρησις Απόλλων», «Ο θάνατος του Αλέξανδρου», «Διχασμός», «Μικρές Αφροδίτες».
Από τον μακρύ κατάλογο των Ελλήνων συνθετών που έγραψαν μουσική για κινηματογραφικές ταινίες δεν θα μπορούσαν να λείψουν και οι γυναικείες παρτιτούρες. Σημαντική η συμβολή της συνθέτριας Ελένης Καραΐνδρου, οι νότες της οποίας ακούγονται στις περισσότερες ταινίες του προσφάτως αδικοχαμένου Θόδωρου Αγγελόπουλου. Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει το «Ταξίδι στα Κύθηρα» από την ομώνυμη ταινία, τραγουδισμένο από τον Γιώργο Νταλάρα. Χαρακτηριστικό επίσης και το «Βαλς του Γάμου» από την ταινία ο «Μελισσοκόμος». Μουσική που μένει στο μυαλό, ταξιδεύει σε άλλες διαστάσεις, με εξαιρετικές ενορχηστρώσεις.
Μία ακόμη γυναίκα που έδωσε το δικό της μουσικό στίγμα στον κινηματογράφο είναι η Ευανθία Ρεμπούτσικα στην «Πολίτικη Κουζίνα» του Τάσου Μπουλμέτη. Οι μοναδικές συνθέσεις της και οι σκηνές της ταινίας δένουν με έναν εξαιρετικό τρόπο στέλνοντας τον θεατή με ένα μελωδικό εξπρές στην Κωνσταντινούπολη. Οι εικόνες ανοίγουν πραγματικά την ορεξη, ενώ η μουσική τέρπει τα ώτα, αλλά και για να γίνω υπερβολική, φέρνει στην μύτη ακόμη και τις μυρωδιές από το μπαχάρι και την κανέλλα.
Μουσική για κινηματογραφικές ταινίες έχουν γράψει και δεκάδες άλλοι σπουδαίοι Ελληνες δημιουργοί, όπως ο Μίμης Πλέσσας, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Νίκος Μαμαγκάκης και ο Σταμάτης Σπανουδάκης.
