Η Δεξιά Τσέπη του Ράσου
Η ταινία Γιάννη Λαπατά ήταν μια αναπάντεχη έκπληξη και προσωπικά για εμένα, η ταινία που λάτρεψα περισσότερο από όσες παρακολούθησα στο προηγούμενο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης -όπου πρωτοπροβλήθηκε.
Στο επίκεντρο της ιστορίας ένας ιερομόναχος, ο τελευταίος που έχει απομείνει σε ένα απομονωμένο γραφικό μοναστήρι σε ένα νησάκι. Όλοι οι άλλοι έχουν φύγει ή έχουν πεθάνει. Μόνη του παρέα η Σίσσυ, η μικρή σκυλίτσα του, που είναι έγκυος. Όμως η μοίρα το είχε και μετά τη γέννα η μοναδική του παρέα πεθαίνει, μάλιστα την ίδια μέρα που πεθαίνει ο αρχιεπίσκοπος (Χριστόδουλος). Τα τρία κουταβάκια που έφερε στη ζωή, χωρίς τη μάνα τους, είναι καταδικασμένα να πεθαίνουν κι αυτά το ένα μετά το άλλο. Ο πόνος κάνει τον μοναχό να αναθεωρήσει όλη τη ζωή του και τη βάση της πίστης του.
Μια υπέροχα δοσμένη ταινία, βασισμένη στο δημοφιλές βιβλίο του Γιάννη Μακριδάκη, που μας μιλά για την απώλεια, ασκεί έντονη κριτική στον κλήρο, αλλά αναθεωρεί και επαναπροσδιορίζει τους όρους και το ρόλο της πίστης στην σύγχρονη εποχή, είναι μια ταινία που θα απολαύσουν εξίσου θρήσκα και μη θρήσκα άτομα. Ο Θοδωρής Αντωνιάδης ως κεντρικός πρωταγωνιστής είναι φανταστικός και η φωνή του (που αφηγείται σε μεγάλο μέρος με voice over) σπαραχτική, ικανή να λυγίσει κάθε καρδιά θεατή. Οι δε φιλόζωοι είναι αδύνατο να κρατήσουν τα δάκρυα τους στο έντονο δράμα του μοναχού, που έχασε το μοναδικό φίλο και σύντροφο του, καθώς παράλληλα με την ιερή οικογένεια υπάρχει και η επίγεια οικογένεια του, αυτή που δημιούργησε με τη σκυλίτσα. Ως προς τα κουτάβια, ο μοναχός νοιώθει ουσιαστικά μια πατρική υποχρέωση, ίσως πιο ιερή από το να τελέσει με ακρίβεια το καθημερινό πρόγραμμα της ιεροσύνης του. Αυτό το πρακτικό ζήτημα που κοντράρεται με το μεταφυσικό, όπως η λογική που έρχεται σε σύγκρουση με το συναίσθημα, έχουν και χιουμοριστικά αποτελέσματα και θα έρθουν τελικά σε ομαλή ζεύση μεταξύ τους.
Ο έξυπνος τίτλος, “η Δεξιά Τσέπη του Ράσου” (ίσως παρερμηνευτεί αρχικά ότι πρόκειται για περίπτωση χρηματισμού) αποδίδεται πιο εύστοχα στα αγγλικά εφόσον η δεξιά τσέπη (the Right Pocket) σημαίνει ταυτόχρονα η «σωστή» τσέπη, που δεν είναι άλλη από την τσέπη που κρύβει ο μοναχός το τελευταίο κουτάβι για να το έχει μονίμως πάνω του και το ζεσταίνει με το σώμα του, δίνοντας μια ωραία κωμική χροιά στην ταινία. Ωραία κινηματογράφιση, η σκηνοθεσία όμως ίσως θα μπορούσε να αφεθεί λίγο περισσότερο. Έχει υπέροχη φωτογραφία και το μοντάζ εικόνας και ήχου. Από τη μια μπλέκει ωραία τη voice-over αφήγηση του πρωταγωνιστή με όσα λέει on camera, αλλά και από την άλλη πραγματοποιεί καλοδουλεμένη μίξη σκηνικών, του νησιού και μεγάλου μέρους γυρισμάτων που έγιναν στην Αττική.
Πέραν της πολύ καλής κεντρικής ερμηνείας του Θοδωρή Αντωνιάδη, αξιόλογος είναι και ο Λάμπρος Σταυρινόπουλος, ο ηθοποιός που παίζει τον καλόγερο σε νεότερη ηλικία, ενώ οι δημοφιλείς και μεγαλύτερης ηλικίας ηθοποιοί, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης και Μάνος Βακούσης, σε δεύτερους ρόλους, μένουν πιο πίσω, κοντά σε αυτά που ξέρουμε και πάνω-κάτω αναμένουμε. Αυτό δείχνει για άλλη μια φορά το πόσο πολύ έχει ανάγκη το ελληνικό σινεμά να ποντάρει και να βασιστεί και σε νέα πρόσωπα που θα φέρουν φρεσκάδα, μακρυά από μανιέρες ή τηλεοπτική αντίληψη και η ταινία αυτή αν και σκηνοθετείται από τον Γιάννη Λαπατά (Σ’Αγαπώ, Μ’Αγαπάς, 10η Εντολή) φαίνεται ότι κάνει ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
